«گزارشگران بدون مرز»، یک نهاد جهانی مدافع روزنامه‌نگاران که مقر آن در فرانسه است، روز پنج‌شنبه از اسرائیل و مصر خواست امکان دهند که خبرنگاران بدون مانعی از گذرگاه الرفح عبور کنند، از غزه خارج شده و آزادانه وارد این باریکه شوند.
این گذرگاه که مرز میان باریکه غزه و خاک مصر است، از آغاز حمله گروه افراطی حماس به مردم اسرائیل، غیر از موارد معینی، بر اساس تصمیم مشترک اسرائیل و مصر، بسته مانده است.
در موارد خاصی که اسرائیل با خروج صدها تن از فلسطینیان دارای تابعیت کشورهای دیگر موافقت کرده، مصر گذرگاه را در بخش خاک خود گشوده و بر اساس فهرست افرادی که نام‌شان از سوی اسرائیل، مصر و کشورهای یادشده تأیید شده، امکان خروج یافته‌اند.
با این حال، روزنامه‌نگاران فلسطینی که همانند سایر مردم غزه در جریان جنگ وادار شده‌اند به سوی بخش جنوبی این باریکه بروند، امکان تردد آزادانه از گذرگاه را ندارند و شماری از آنها پشت گذرگاه تجمع کرده و خبرنگاران از دنیای بیرون نیز امکان ورود به غزه از راه این گذرگاه را ندارند.
«گزارشگران بدون مرز» در فراخوان خود با عنوان «درها را باز کنید» نوشت فارغ از چند مورد استثنا هیچ خبرنگاری از روز ۱۵ مهر اجازه خروج از غزه را نداشته و به افراد انگشت‌شماری نیز که موفق شدند از غزه خارج شوند، اجازه بازگشت داده نشده است.
این نهاد جهانی همچنین نوشت عدم صدور اجازه برای خبرنگاران خارجی برای ورود به غزه به منزله تبدیل شدن این منطقه به «سیاه‌چاله اطلاعاتی» است و خبرنگاران باید بتوانند این جنگ را پوشش دهند.
اسرائیل از روی نگرانی از اینکه اعضای گروه حماس در قالب امدادگر، بیمار یا تحت پوشش خبرنگار و شهروندانی با تابعیت خارجی بخواهند از باریکه غزه بگریزند، در چارچوب توافق با ارتش مصر، گذرگاه الرفح را زیر کنترل مشترک دارد.
در دو ماه گذشته هزاران خبرنگار خارجی از رسانه‌های بین‌المللی، از جمله رسانه‌های فارسی‌زبان بی‌بی‌سی و صدای آمریکا، از راه فرودگاه اصلی اسرائیل، بن‌گوریون، وارد اسرائیل شده و به پوشش رویدادهای جنگ پرداخته‌‌اند. ارتش اسرائیل خود شماری از آنها را برای پوشش جنگ وارد باریکه غزه کرده است.
آموس هوکشتاین، فرستاده دولت جو بایدن برای میانجی‌گری بین اسرائیل و لبنان در اختلافات بر سر مرزهای دریایی و امور انرژی، روز پنج‌شنبه گفت واشینگتن «همواره خواهان عادی‌سازی رابطه بین عربستان سعودی و اسرائیل بوده است».
او با بیان اینکه به دلیل جنگ جاری میان اسرائیل و گروه افراطی حماس، نباید امید را نسبت به ادامه کوشش‌ها برای عادی‌سازی روابط از دست داد، افزود این هدف «کماکان ثابت است».
به گزارش رویترز، آقای هوکشتاین اظهار داشت آمریکا همچنان به «یکپارچگی منطقه‌ای متعهد است»، اما عادی‌سازی روابط «باید فراتر از مناسبات میان عربستان سعودی و اسرائیل باشد».
وزیر سرمایه‌گذاری عربستان ماه گذشته گفته بود برای کشورش ادامه پیمودن مسیر عادی‌سازی رابطه با اسرائیل (با وجود جنگ جاری منطقه) همچنان «به روی میز است».
در بحبوحه جنگ اسرائیل و حماس، امارات متحده عربی نیز که با اسرائیل رابطه کامل دیپلماتیک در سطح سفیر دارد، در روزهای اخیر میزبان اسحاق هرتسوگ، رئیس‌جمهوری اسرائیل بود و آقای هرتسوگ در روزهای اقامت در دوبی، با امیر قطر نیز دیدار و گفت‌وگو کرد.
سخنگوی ارتش اسرائیل روز پنج‌شنبه، ۱۶ آذر، در آغاز سومین ماه از جنگ با گروه افراطی حماس در باریکه غزه اعلام کرد نیروهای لشگر ۹۸ در این منطقه جنگی، در ادامه عملیات زمینی در شهر خان یونس، شماری از «خرابکاران» را از بین برده و در عملیات مشترک با نیروی هوایی، «ده‌ها هدف تروریستی» را در ساعات اخیر منهدم کردند.
این گزارش از نبرد نیروهای واحد کوماندوی این لشگر، موسوم به واحد «دوودِوان»، با «باند تروریستی که از دهانه تونل بیرون
آمدند» خبر داد و افزود پس از «کشتن تروریست‌ها»، دهانه تونل با انفجار مسدود شده است.
ارتش اسرائیل همچنین در مورد ادامه عملیات نظامیانش در بخش جبالیا که در منطقه شمالی غزه و بالای شهر غزه واقع است، اعلام کرد که نیروهایش پس از کشتن شماری از «خرابکاران» بر پایگاه حماس در مرکز جبالیا به نام «حبیسان» مسلط شده است.
ارتش این پایگاه را یکی از مراکز آموزشی نیروهای حماس و محل تمرکز مهمات آن گروه نامید و از انهدام شبکه تونلی در زیر این پایگاه نیز خبر داد.
سخنگوی ارتش اسرائیل در بیانیه صبح پنج‌شنبه همچنین گفت که نیروی دریایی اسرائیل در ساعات اخیر برای کمک به نیروهای فعال در خشکی، «با استفاده از سلاح‌های دقیق» و آتشباری به «زیرساخت‌های تروریستی و مجتمع‌های نظامی حماس» حمله کرد.
ژنرال هرتسی هالوی، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل، شامگاه چهارشنبه در دیدار با شماری از جوانان اسرائیلی که به سن سربازی رسیده و رسما به صفوف ارتش پیوستند، گفت در شرایطی اونیفورم نظامی را از این به بعد روزانه به تن می‌کنید که «دفاع از میهن و خانه مفهومی بسیار عمیق‌تر است».
ژنرال هالوی افزود در بحبوحه جنگی هستیم که برای مدت طولانی ادامه خواهد داشت.
تا بامداد ۱۶ آذر شمار کلی تلفات نظامیان اسرائیل به ۴۱۳ تن افزایش یافت. سه تن از آنها روز ۱۵ آذر در غزه کشته شدند.
بیش از سه چهارم از مجموع تلفات اسرائیل افراد نظامی و همچنین نیروهای امنیتی و اعضای پلیس هستند که در روز حمله غافلگیرانه حماس در ۱۵ مهر کشته شدند.
امروز پنج‌شنبه، ۱۶ آذر، شصت و دومین روز از یورش غافلگیرانه گروه افراطی حماس به اسرائیل است که به اعلان جنگ این کشور علیه این گروه در باریکه غزه منجر شد.
به تاریخ میلادی، امروز هفتم دسامبر، دومین ماه از بحرانی در منطقه است که اسرائیل را وادار کرده تا غیر از جنگ با حماس، به طور منظم در رشته تحرکات جنگی علیه حزب‌الله، حوثی‌های یمن و برخی دیگر از متحدان «محور مقاومت» در منطقه که هم‌سو با جمهوری اسلامی ایران هستند، درگیر باشد.
رسانه‌های اسرائیل عملیات نظامی کشورشان در ۲۴ ساعت گذشته در نقاط مختلف باریکه غزه را «سنگین‌ترین» اقدامات نظامی از آغاز جنگ نامیده‌اند. این عملیات غیر از مناطق مختلف غزه، مانند جبالیا و بخش شرقی شهر غزه، کماکان بر منطقه خان یونس در جنوب این باریکه متمرکز است.
بنیامین نتانیاهو شامگاه چهارشنبه در یک کلیپ ویدئویی از دفتر خود گفت اسرائیل خانه‌ای را که متعلق به یحیی سنوار رهبر حماس در غزه بوده، محاصره کرده و هر چند او ممکن است از این مهلکه بگریزد، اما دست اسرائیل به او خواهد رسید.
سخنگوی ارتش اسرائیل در توضیح این گفته بنیامین نتانیاهو تصریح کرد که سنوار در آن نقطه نیست، اما «نمی‌توان بیش از این چیزی گفت». او افزود: «وظیفه ما دستیابی به او و کشتن وی است و این کار باید زودتر انجام شود.»
در این میان، کابینه سیاسی- امنیتی اسرائیل، شامگاه چهارشنبه در نشستی که به گفته تحلیلگران در رسانه‌های اسرائیلی زیر فشار آمریکا برگزار کرد، افزایش ارسال سوخت به باریکه غزه را با وجود مخالفت شدید وزیرانی که رهبران دو حزب راستگرای متحد دولت هستند، تصویب کرد.
اسرائیل با ابراز خشم از اقدامات دبیرکل سازمان ملل برای وادار کردن شورای امنیت به اعلام آتش‌بس در این جنگ، آنتونیو گوترش را فردی نامید که عملکرد او به «سطح پایین اخلاقی تازه‌ای سقوط کرده است».
مقامات اسرائیل در آغاز سومین ماه جنگ بر ادامه عملیات نظامی تا دستیابی به سه هدف عمده تأکید کردند: بازگرداندن ۱۳۸ اسرائیلی و خارجی ربوده شده، از بین بردن توانایی‌های نظامی حماس و رفع هر گونه تهدید برای زندگی مردم اسرائیل از ناحیه غزه.
بامداد پنج‌شنبه در اسرائیل در حالی آغاز شد که پلیس این کشور به یک گروه از فعالان راستگرا به رهبری باروخ مارزل مجوز داده در بخشی از شرق اورشلیم راهپیمایی کنند. این نوع راه‌پیمایی‌ها در گذشته همواره با حساسیت زیاد فلسطینیان ساکن این بخش از شهر روبه‌رو بوده است.
جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، خواستار حمایت کشورهای اروپایی عضو شورای امنیت از درخواست دبیرکل سازمان ملل برای آتش‌بس در غزه شد.
آقای بورل بامداد پنج‌شنبه در شبکه اجتماعی ایکس، توییتر سابق، نوشت: «از اعضای اتحادیه اروپا در شورای امنیت سازمان ملل و دیگر شرکای هم‌فکر می‌خواهم که از درخواست آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، حمایت کنند.»
آنتونیو گوترش روز چهارشنبه در اقدامی کم‌سابقه ماده ۹۹ منشور جهانی سازمان ملل متحد را فعال کرد. ماده ۹۹ منشور جهانی سازمان ملل، به دبیرکل این سازمان اجازه می‌دهد در شرایطی که «امنیت و صلح جهانی» به مخاطره افتاده است، اعضای شورای امنیت را به جلسه‌ای فوری دعوت کند و آقای گوترش با توجه به بحران انسانی در نوار غزه برای اولین بار بود که از این ماده استفاده می‌کرد تا زمینه آتش‌بس انسان‌دوستانه در این منطقه فراهم شود.
جوزپ بورل نیز تاکید کرد که «شورای امنیت سازمان ملل متحد برای ممانعت از فروپاشی کامل شرایط انسانی در غزه فورا دست به اقدام بزند.»
او همچنین از اسرائیل خواست که به تمام نهادهای زیرمجموعه سازمان ملل اجازه دهد تا بتوانند ار غیرنظامیان فلسطینی در غزه حمایت کنند.
پیش از این سفیر اسرائیل در سازمان ملل متحد، در واکنش به اقدام آنتونیو گوترش مبنی بر فعال کردن ماده ۹۹ منشور جهانی این سازمان، خواستار استعفای او شده بود.
تدروس ادهانوم، دبیر کل سازمان جهانی بهداشت روز چهارشنبه در بیانیه‌ای هشدار داد که سیستم بهداشتی غزه «به زانو درآمده» و در حال فروپاشی کامل است.
او با اشاره به بیمارستان «کمال عدوان» در شمال غزه گفت: «غزه ظرفیت از دست دادن بیمارستان دیگری را ندارد. حال آن که بیمارستان دیگری در آستانه تعطیلی است. این رخداد هزاران نفر را از مراقبت‌های حیاتی محروم خواهد کرد.»
روز سه‌شنبه وزارت بهداشت فلسطین در رام الله، ارتش اسرائیل را متهم کرد که بیمارستان کمال عدوان را در شمال غزه تحت محاصره قرار داده و آن را بمباران کرده است.
سازمان جهانی بهداشت از روز هفتم اکتبر تاکنون دست‌کم ۲۱۲ مورد حمله به بخش بهداشت و درمان نوار غزه را گزارش کرده است. به گفته رئیس سازمان جهانی بهداشت، در نتیجه این حملات تنها ۱۴ بیمارستان آن هم نه صرفا تا اندازه‌ای فعالیت می‌کنند، در حالی که ۱۹ بیمارستان نیز تعطیل شده‌اند.
سیندی مک‌کین، رئیس برنامه جهانی غذا، نسبت به محدودیت در دسترسی به غذا و آب در نوار غزه هشدار داد.
خانم مک‌کین روز چهارشنبه در بیانیه‌ای گفت: «نظام کمک‌های بشردوستانه در حال فروپاشی است. در غزه همه گرسنه‌اند.»
به گفته وی، ۹۷ درصد از خانواده‌های فلسطینی در مناطق شمالی نوار غزه و ۸۳ درصد در جنوب، غذای کافی برای خوردن ندارند و بسیاری از این خانواده‌ها حداقل یک روز را بدون غذا سپری کرده‌اند.
برنامه جهانی غذا در آخرین گزارش خود عنوان کرد که حدود ۸۸ درصد از خانوارها در شمال غزه و حدود ۵۴ درصد در مناطق جنوبی گزارش داده‌اند که در چهار هفته گذشته حداقل یک شبانه‌روز کامل را بدون غذا سپری کرده‌اند، چرا که غذای کافی برای خوردن وجود نداشت.
این گزارش می‌افزاید که ۲۰ درصد این خانوارها در شمال غزه و ۱۴ درصد آنها در جنوب طی این مدت حتی بیش از ۱۰ روز بدون غذا مانده‌اند.
بر اساس داده‌های برنامه جهانی غذا، کمبود گاز برای پخت و پز در غزه باعث شده است که بسیاری از خانوارها به سوزاندن زباله و هیزم و ضایعات چوب روی بیاورند که می‌تواند پیامدهای منفی بر سلامتی داشته باشد و از جمله خطر بیماری‌های تنفسی دارد.
علاوه بر این، میانگین مصرف روزانه آب تمیز برای هر نفر در نوار غزه بین ۱.۵ تا ۱.۸ لیتر متغیر است که بسیار کمتر از ۱۵ لیتر حداقل میانگین حجم آب آشامیدنی و بهداشتی برای هر نفر در روز است.
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، روز چهارشنبه گفت که شمار کشته‌شدگان غیرنظامی در نوار غزه بسیار بالاست.
آقای میلر گفت: «همچنان شماری بسیار زیادی از غیرنظامیان فلسطینی کشته می‌شوند.»
این مقام آمریکایی که چند روز پس از حمله مجدد نیروهای اسرائیلی به جنوب غزه در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت، تاکید کرد که ایالات متحده می‌خواهد «تعداد کشته‌شدگان غیرنظامی کمتر از آنچه هست باشد».
وی سپس گفت: «یک بخش مهم این مسئله به خاطر حضور حماس در مکان‌های غیرنظامی در خان یونس، به مانند شهر غزه، است، اما این امر چیزی از مسئولیت اسرائیل برای کاهش آسیب به غیرنظامیان کم نمی‌کند.»
آقای میلر عنوان کرد که جنگ در جنوب غزه «هنوز در مراحل اولیه» است، اما چیزی دراین‌باره نگفت که آیا ایالات متحده معتقد است که نیروهای اسرائیلی تغییری در تاکتیک‌های خود به نسبت حملاتشان به شمال غزه انجام داده‌اند یا نه.
وی افزود، هفته گذشته که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده به اسرائیل سفر کرد، «گفت‌وگوهای بسیار صریحی با دولت اسرائیل در این باره داشت».
آقای بلینکن هفته گذشته با اشاره به تلفات بالای غیرنظامیان فلسطینی گفته بود که اسرائیل باید جنگ را در جنوب غزه به گونه‌ای متفاوت از شمال پیش ببرد.
امارات متحده عربی پیش‌نویس قطعنامه‌ای را که درخواست آتش‌بس انسان‌دوستانه در غزه می‌کند، به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه کرد.
نمایندگی امارات متحده عربی در سازمان ملل در بیانیه خود گفت: «شرایط غزه فاجعه‌آمیز است و تقریبا به نقطه غیرقابل بازگشت رسیده است.»
این بیانیه می‌افزاید: «ما نمی‌توانیم صبر کنیم. شورای امنیت باید قاطعانه اقدام کند و خواستار آتش‌بس انسان‌دوستانه بشود.»
این اقدام پس از آن انجام شد که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در اقدامی کم‌سابقه و برای تحت فشار قراردادن شورای امنیت به منظور برقراری آتش‌بس فوری در غزه، ماده ۹۹ منشور جهانی سازمان ملل متحد را فعال کرد.
امارات متحده عربی می‌گوید که این پیش‌نویس قطعنامه مورد حمایت کشورهای عربی و سازمان همکاری اسلامی است که پنجاه و هفت کشور عضو آن هستند.
گیلاد اردان، سفیر اسرائیل در سازمان ملل متحد، در واکنش به اقدام آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، مبنی بر فعال کردن ماده ۹۹ منشور جهانی این سازمان، خواستار استعفای او شد.
ماده ۹۹ منشور جهانی سازمان ملل، به دبیرکل این سازمان اجازه می‌دهد در شرایط در معرض خطر بودن «امنیت و صلح جهانی»، اعضای شورای امنیت را به جلسه‌ای فوری دعوت کند و آقای گوترش با توجه به بحران انسانی در نوار غزه برای اولین بار بود که از این ماده استفاده می‌کرد تا زمینه آتش‌بس انسان‌دوستانه در این منطقه فراهم شود.
گیلاد اردان در شبکه اجتماعی ایکس، توییتر سابق، ضمن محکوم کردن این اقدام آنتونیو گوترش نوشت: «امروز، دبیرکل سازمان ملل به سطح نازل اخلاقی تازه‌ای رسیده است.»
وی افزود: «دبیرکل سازمان ملل تصمیم گرفت این ماده را که به ندرت از آن استفاده می‌شود، تنها زمانی فعال کند که بتواند بر اسرائیل که با تروریست‌های نازی حماس مبارزه می‌کند، فشار بیاورد. این هم شاهد دیگری از تنزل اخلاقی دبیرکل سازمان ملل و سوگیری او علیه اسرائیل.»
آقای اردان همچنین نوشت: «درخواست دبیرکل سازمان ملل برای آتش‌بس دقیقا به معنای ادامه حکومت وحشت حماس در غزه است. او به جای اینکه صراحتا به مسئولیت حماس در قبال این وضعیت اشاره کند و و از رهبران این تروریست‌ها بخواهد که خود را تسلیم کنند و گروگان‌ها را بازگردانند تا جنگ خاتمه یابد، تصمیم گرفته که همچنان بازیچه دست حماس باشد.»
آنتونیو گوترش گفته بود که «با توجه به خطر از کار افتادن سیستم‌های امدادرسانی انسان‌دوستانه در غزه، از شورای امنیت می‌خواهم یک آتش‌بس انسان‌دوستانه فوری اعلام کند».
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۷ دسامبر ۲۰۲۳