یک استاد دانشگاه تهران با هشدار درباره هدر رفت منابع انسانی ایران گفته جریان مهاجرت به مناطق روستایی کشور هم نفوذ کرده و در استان ایلام روستایی را داریم که ۱۱۵ نفر از جوانان آن به استرالیا رفته‌اند.
روزنامه تجارت نیوز، روز یکشنبه ۲۶ آذر سخنان رسول صادقی، عضو هیأت علمی گروه جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران را نقل کرده که گفته است: «در بسیاری از مناطق کشور با بحثی تحت عنوان فرهنگ مهاجرت مواجه هستیم. در شهرستان دره‌شهر در استان ایلام روستایی را می‌توانم مثال بزنم که ۱۱۵ نفر از جوانان آن‌ها به استرالیا رفته‌اند. ۴۰ نفر از این جوانان که نتوانستند مهاجرت کنند، سال ۲۰۱۵ به صورت غیرقانونی به اروپا رفتند. این روستا اکنون تقریبا ترکیب زنانه دارد.»
این استاد دانشگاه تهران در ادامه گفت: «در شهرستان سردشت هم روستایی داریم که بسیاری از آن‌ها به انگلیس مهاجرت کرده‌اند. این نشان می‌دهد که جریان مهاجرتی به مناطق روستایی کشور هم ورود و نفوذ کرده و به نوعی فرهنگی مهاجرتی شکل گرفته است که هر فردی برود، قهرمان است.»
عضو هیأت علمی گروه جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران در ادامه بررسی ابعاد روانی-اجتماعی مهاجرت گفت: «جریان مهاجرت از ایران در نیم قرن اخیر روند صعودی داشته است. اما در بعضی از سال‌ها پیک‌های مهاجرتی هم داشتیم، مانند سال ۱۳۸۸.»
او ادامه داد: « بر اساس آخرین برآورد رسمی منابع داخلی تعداد آن‌ها پنج میلیون و ۲۰۰ هزار نفر است. برآورد‌های خارج از ایران، اما نشان می‌دهد تعداد مهاجران ایرانی حدود هفت میلیون نفر هستند. حدود نیمی از ایرانیان در امریکای شمالی هستند.»
صادقی توضیح داد: «بر اساس گزارش‌های بین‌المللی در کشور‌های عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، حدود ۵۲ درصد از ایرانیان، سطح تحصیلات و مهارت بالا دارند. حدود ۴۴ درصد از ایرانیان در این کشور‌ها در مشاغل با مهارت متوسط هستند. فقط چهار درصد از آن‌ها در مشاغل با سطح مهارت پایین هستند. »
رسول صادقی در ادامه گفت: «یک پیمایش ملی تحت عنوان «سرمایه اجتماعی» داریم که یکی از بحث‌های آن میل به مهاجرت است. در سال ۱۳۹۳، میل به مهاجرت جمعیت ایرانی بالای ۱۸ ساله، ۲۳ درصد بود، اما در سال ۱۴۰۰ به ۴۶ درصد رسید. یعنی طی هفت سال دو برابر شد. این یعنی ساختار‌های اقتصادی و اجتماعی جامعه دارای مشکلات زیادی است.»
او توضیح داد:«میل به مهاجرت با افزایش سطح تحصیلات بیشتر شده است. در بسیاری از افراد تحصیلکرده معمولا میل به مهاجرت تحقق پیدا می‌کند. بخش زیادی از افرادی که میل به مهاجرت دارند، نمی‌توانند مهاجرت کنند. این شرایط به نوعی سکونت اجباری برای آنهاست. این افراد به لحاظ ذهنی مهاجرت کرده‌اند و نسبت به همه موضوعات معترض هستند. این وضعیت می‌تواند از نظر روانشناختی و اجتماعی تبعاتی برای آن‌ها داشته باشد.»
عضو هیأت علمی گروه جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران گفت: «اگر قبلا مهاجرت به کشور‌های توسعه‌یافته غربی صورت می‌گرفت، اکنون مهاجرت به کشور‌های منطقه رخ می‌دهد. در حال حاضر مهاجرت‌ها در حوزه سلامت به کشور عمان، در حوزه استارتاپ به کشور‌های قطر و امارات، در حوزه دانشجویی و دانش‌آموزی به کشور ترکیه در حال رخ دادن است.»
روزنامه «دنیای‌اقتصاد» هم روز شنبه ۱۸ آذر در گزارشی به روند صعودی مهاجرت از ایران پرداخته و به نقل از مدیر «رصدخانه مهاجرتی ایران» از افزایش سهم زنان در بین مهاجران خبر داده بود.
دنیای اقتصاد در گزارش خود آماری بر مبنای تفکیک جنسیتی در حوزه مهاجرت منتشر کرده و نوشته بود: «در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۵۲ درصد اقامت‌های دائم صادر شده برای ایرانیان در کانادا، ۴۵ درصد در فنلاند و ۴۹ درصد در استرالیا مربوط به زنان بوده است.»
برگرفته از سایت ایران وایر، ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳