بر اساس آمارهای اعلام شده از سوی سازمان پزشکی قانونی ایران طی ۱۰ ماه نخست امسال ۱۷ هزار شهروند بر اثر تصادفات رانندگی کشته و ۳۳۴ هزار نفر مصدوم شدند.
آمارهای سازمان پزشکی قانونی نشان میدهد در ۱۰ ماه نخست امسال ۱۷ هزار و ۱۷۷ نفر در ایران جان خود را بر اثر تصادفات رانندگی از دست دادند. از این تعداد، ۱۳ هزار و ۵۶۹ نفر مرد و بقیه زن بودند.
مقایسه آمارهای امسال با سال گذشته نیز نشان از افزایش ۵ درصدی تعداد قربانیان تصادفات رانندگی در ایران دارد. در ۱۰ ماهه نخست سال ۱۴۰۱، آمار فوتیهای حوادث رانندگی در ایران، ۱۶ هزار و ۳۷۲ نفر بوده است.
دادههای سازمان پزشکی قانونی کشور همچنین نشان میدهد از فروردین تا دیماه امسال ۳۳۴ هزار و ۸۵۵ نفر بر اثر حوادث رانندگی مصدوم شدهاند. ۲۳۶ هزار و ۴۳۳ نفر از آنها را مردان و مابقی را زنان تشکیل دادند.
امسال آمار مصدومشدگان تصادفات رانندگی نسبت به سال گذشته ۶/۵ درصد افزایش یافته است. در بازه ۱۰ ماهه نخست سال گذشته ۳۱۴ هزار و ۳۶۴ نفر بر اثر حوادث رانندگی مصدوم شده بودند.
بخشی از مصدومشدگان تصادفات رانندگی دچار نقص عضو و معلولیت میشوند بطوری که به گفته محمد قادری، رئیس سازمان بهزیستی کشور، در نتیجه ۳۰۰ هزار تصادف در کشور، سالانه ۴۰ تا ۶۰ هزار معلول به جمعیت معلولان ایران اضافه میشود.
حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران نیز پیشتر به خبرگزاری «ایرنا» گفته بود که برخی از گزارشها، ۳۰ درصد معلولیتها را ناشی از تصادفات میدانند.
حسن موسوی چلک افزوده بود «برای کاستن از سهم معلولیتهای ناشی از تصادفات، باید برنامهریزی طولانیمدت صورت گیرد؛ از جمله شمارهگذاری نکردن خودروهایی که به عنوان ارابه مرگ از آن یاد میشود.»
وبسایت «عصر ایران» در گزارشی به آمار مرگ و میر ناش یاز تصادفات رانندگی در ایران پرداخته و در یک مقایسه آماری نوشته تعداد مرگومیر ناشی از تصادفات در ایران با کل مرگومیر تصادفات رانندگی در اتحادیه اروپا با ۲۷ کشور و جمعیت ۴۵۰ میلیون نفری برابری میکند.
این گزارش با استناد به آمارهای پزشکی قانونی نوشته از سال ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۱ در مجموع ۳۵۱ هزار و ۹۹۶ نفر بر اثر تصادفات و حوادث رانندگی در کشور جان خود را از دست دادهاند و با احتساب حدود ۲۷ هزار مرگ و میر در سالهای ۸۳-۸۲ میتوان گفت در دو دهه گذشته یعنی از سال ۱۳۸۲ تا ۱۴۰۱ جمعا ۴۰۵ هزار نفر در حوادث رانندگی کشور جان باختهاند؛ عددی که تقریبا دو برابر کل شهدای هشت سال جنگ تحمیلی (۲۱۳ هزار و ۲۵۵ نفر) است.
ناایمن بودن اتومبیلهای ساخت ایران و جادههای غیراستاندارد و بهسازینشده دو عامل مهم در بروز آمارهای بالای تصادفات رانندگی منجر به مرگ و مصدومیت در ایران هستند.
در همین رابطه سردار تیمور حسینی جانشین وقت رئیس پلیس راهور فراجا اسفندماه ۱۴۰۱ گفته بود که «در سه سال اخیر شمار تلفات جادهای با افزایش ۱۳ درصدی به حدود ۱۷ هزار نفر رسیده است که این مساله نشان میدهد باید امنیت و جان مردم در ساخت خودروهای داخلی جدی گرفته شود.»
سردار تیمور حسینی دو ماه بعد و در اردیبهشت امسال با تأکید به اینکه «وقتی در شرکتهای خودروساز داخلی شاهد ارتقای کیفیت و ایمنی محصولات نیستیم، متقابلا آمار بالای تصادفات را نیز باید بپذیریم» گفته بود که «در نوروز ۱۴۰۲ خطای انسانی در تصادفات جادهای ۲۹ درصد، سهم راه ۲۰ درصد و سهم خودرو به ویژه خودروهای ایرانی مانند پراید و پژو ۵۱ درصد بوده است که متأسفانه رقم قابلتوجهی از سهم این تقصیرها به راه و خودرو اختصاص دارد.»
به گفته سردار تیمور حسینی «راه امن و خودروی ایمن، هم پیش از حادثه و هم پس از حادثه، میتوانند حافظ جان انسانها باشند و خسارتهای ناشی از حوادث رانندگی را به حداقل برسانند. درباره خودرو، استحکام بدنه، ستونهای محکم، کمربند ایمنی مناسب، کیسه هوا و مواردی از این دست، خسارتهای جانی و مالی را حتی در صورت وقوع حادثه رانندگی کاهش میدهد که متاسفانه خودروهای داخل، هیچکدام از این موارد را ندارند.»
همانطور که این مقام پلیس راهور فراجا اشاره کرده راههای ناامن هم از دیگر عوامل بروز تصادفات جادهای پر تلفات در ایران هستند. وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده طی سال ۱۴۰۱ در هر ۱۱/۲ کیلومتر در جادههای ایران یک حادثه منجر به مرگ اتفاق میافتد. این در حالی است که در سال ۱۳۹۷ در هر ۱۴/۲ کیلومتر یک حادثه مرگبار رانندگی اتفاق میافتاد.
آمارها نشان میدهد ۳۳۹۲ نقطه حادثهخیز در کشور وجود دارد که بر اساس اعلام پلیس راه، از این تعداد هزار و ۵۸۵ نقطه پرتصادف و هزار و ۸۰۰ نقطه نیز دارای تصادف هستند.
سردار کمال هادیانفر رئیس سابق پلیس راهور هم پیشتر اعلام کرده بود که حدود ۸۰ درصد تردد اتومبیلها درون شهرها است اما تنها ۳۰ درصد تصادفات درون شهرها و ۷۰ درصد بیرون شهرها اتفاق میافتد.
همچنین آمار ۱۱ سال گذشته ارائه شده از سوی پلیس نشان میدهد حدود ۶۳ درصد از تصادفات جادهای در ۳۰ کیلومتری اول خارج از شهرها رخ میدهند و ۵۱ درصد این تصادفات نیز منجر به فوت میشود.
سردار کمال هادیانفر همچنین با بیان اینکه ۴٢ درصد از فوتیهای تصادفات در بیمارستانها رخ میدهد، اعلام کرد: «چرا امکانات موجود در بیمارستانها آنقدر کم است که نتوان تروما را تشخیص داد؟ طرف با طحال پاره به بیمارستان میرود اما چون بیمارستانها ابزار تشخیص ندارند و فرد را مرخص میکنند، مصدوم یک ساعت بعد فوت میکند!»
سعید کریمی معاون درمان وزارت بهداشت در واکنش به اظهارات هادیانفر به وبسایت «حیات» گفت: «پلیس به علت عدم اطلاعات مورد نیاز پزشکی نباید در خصوص مسائل بهداشتی و درمانی اظهار کند، همانطور که ما در حوزه بهداشت و درمان در خصوص مباحث پلیسی اظهار نظر و تحلیل نمیکنیم. »
وی با اشاره به تناقض آمارهای پلیس درمورد مصدومان و فوتیهای تصادفات تأکید کرد: «ما سالانه چیزی حدود ۶۰۰ الی ۷۰۰ هزار مصدوم ترافیکی داریم در صورتی که پلیس به علت عدم اطلاعات کافی این آمار را بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار نفر اعلام میکند.»
آثار تصادف جادهای ابعاد مختلفی دارد بطوری که آمارها نشان میدهند تروما ناشی از تصادفات رانندگی، سال گذشته ۱۷ هزار ایرانی ۳۰ تا ۴۰ ساله را به کام مرگ فرو برده است.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۱۶ مارس۲۰۲۴