آلمان، بریتانیا و فرانسه روز دوشنبه چهارم تیرماه پس از نشست شورای امنیت درباره قطعنامه ۲۲۳۱ از ایران خواستند تشدید تنش هستهای را متوقف کند و به تعهدات خود در چارچوب توافق اتمی موسوم به برجام بازگردد.
رابرت وود، معاون سفیر آمریکا در سازمان ملل، نیز در نشست شورای امنیت گفت: «گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ۲۷ مه و ۱۳ ژوئن نشان میدهد که ایران مصمم است برنامه هستهای خود را به شکلی که هیچ نوع کاربرد صلحآمیز معتبری ندارد، گسترش دهد.»
به دنبال قطعنامه اخیر شورای حکام علیه جمهوری اسلامی، آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز ۲۴ خرداد گزارش داد که ایران درحال نصب هشت آبشار حاوی ۱۷۴ سانتریفوژ آیآر-۶ در واحد ۱ تأسیسات غنیسازی فردو است.
آیآر-۶ یکی از پیشرفتهترین مدلهای سانتریفوژ در تاسیسات هستهای ایران است.
رابرت وود در ادامه تصریح کرد: «ایران باید دست به اقداماتی بزند که اعتماد بینالمللی را به دنبال داشته باشد و تنشها را کاهش دهد، نه اینکه به فعالیتهای هستهای که خطرات جدی اشاعه را به همراه دارد ادامه دهد.»
معاون سفیر آمریکا در سازمان ملل تاکید کرد که واشینگتن آماده است تا از تمام ابزارهای لازم برای جلوگیری از دستیبابی ایران به سلاح هستهای استفاده کند.
آقای وود تصریح کرد که آمریکا کاملا متعهد به رفع نگرانیهای بینالمللی درباره برنامه هستهای ایران از طریق دیپلماسی است.
آلمان، بریتانیا و فرانسه نیز در بیانیهای گفتند: «شورای امنیت امروز نشستی برای بررسی اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ که زیربنای توافق هستهای ایران است و تعهدات هستهای ایران را مشخص میکند، برگزار کرد. این قطعنامه قرار است در اکتبر سال آینده به پایان برسد. بنابراین ۱۶ ماه آینده برای یافتن راهحل دیپلماتیک در رابطه با بحران هستهای ایران بسیار مهم خواهد بود.»
این سه کشور اروپایی هم در بیانیه خود به گزارش روز ۲۴ خرداد آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره نصب سانتریفوژهای پیشرفته در سایت فردو اشاره کردهاند.
در این بیانیه آمده است: «بر اساس برجام، ایران متعهد شد که هیچ یک از این سانتریفوژها را نصب یا راهاندازی نکند و از این سایت برای اهداف غنیسازی استفاده نکند. ما مجدداً از ایران میخواهیم تا تشدید تنشها را متوقف کند و به تعهدات خود در چارچوب برجام بازگردد.»
آلمان، بریتانیا و فرانسه تصریح کردهاند که عدم همکاری جمهوری اسلامی «با آژانس در طول سالیان متمادی، نظام عدم اشاعه جهانی را تضعیف میکند» و همچنین مانع فعالیت آژانس برای انجام کار حیاتی خود جهت ارزیابی برنامه هستهای ایران میشود.
این کشورها تاکید کردهاند، توافقات ایران با آژانس و تعهدات قانونی این کشور باید به طور کامل و بدون تاخیر بیشتر پیگیری شود.
آلمان، بریتانیا و فرانسه گفته اند:«به ویژه این امر نگرانکننده است که ببینیم ایران بهطور قاطع تعهد قانونی خود را برای اعلام تأسیسات هستهای جدید به آژانس بینالمللی انرژی اتمی انکار میکند.»
این کشورها ضمن تاکید بر دیپلماسی در قبال ایران گفتهاند: «ایران باید به طور جدی و فوری به تعهدات خود در قبال دیپلماسی و تعهدات الزامآور قانونی در ۱۶ ماه باقیمانده قبل از انقضای قطعنامه احترام بگذارد.»
باربارا وودوارد، سفیر بریتانیا در سازمان ملل، نیز در نشست شورای امنیت نسبت به پیشرفتهای هستهای ایران هشدار داد.
سفیر بریتانیا با اشاره به انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تصریح کرد که جمهوری اسلامی بیش از هر زمان دیگری به آستانه توانایی تولید سلاح هستهای نزدیک شده است.
او گفت که این وضعیت منطقه و جهان را بسیار خطرناکتر میکند و احتمال تشدید تنش از سوی دیگران را افزایش میدهد.
وودوارد اضافه کرد: «ما همچنان به برجام پایبند هستیم و ایران باید همین تعهد را نشان دهد. ما به حفظ همه گزینههای دیپلماتیک ادامه خواهیم داد و در صورت لزوم، مکانیسم ماشه را قبل از اکتبر ۲۰۲۵ فعال میکنیم.»
مکانیسم ماشه یا سازوکار «اسنپ بک» قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در سال ۲۰۱۵، امکان بازگشت فوری تحریمهای شورای امنیت علیه ایران تا قبل از مهرماه ۱۴۰۴ را فراهم میکند.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۲۵ ژوئن ۲۰۲۴