در ادامه ماجراهای مربوط به قرارداد گازی کرسنت که اکنون به مناقشه‌ای بحث‌برانگیز بین نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری تبدیل شده است، علی کاردر، مدیرعامل پیشین شرکت ملی نفت ایران، گفت که با لغو این قرارداد در دولت محمود احمدی‌نژاد با تصمیم سعید جلیلی میلیاردها دلار خسارت به ایران وارد شد.
در چهارمین مناظره تلویزیونی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، وقتی که مصطفی پورمحمدی، موضوع قرارداد گازی کرسنت و متضرر شدن مردم ایران از لغو آن را مطرح کرد، سعید جلیلی و علیرضا زاکانی مدعی شدند قرارداد کرسنت برخلاف منافع ایران بود.
مدیرعامل سابق شرکت ملی نفت ایران روز چهارشنبه ششم تیرماه به خبرگزاری ایلنا گفت که جلیلی و زاکانی موضوع قرارداد کرسنت را «با دقت بررسی نکرده‌اند».
او با بیان اینکه در زمان انعقاد قرارداد کرسنت، قیمت نفت خام در خلیج‌فارس ۱۸ دلار برای هر بشکه بود گفت که امکان افزایش قیمت گاز نیز در این قرارداد پیش‌بینی شده بود.
مدیرعامل سابق شرکت نفت ایران با تاکید بر اینکه در قرارداد کرسنت نقطه سیاهی وجود نداشت، به لغو یکطرفه آن در دولت محمود احمدی‌نژاد اشاره کرد و گفت: «فرض کنیم فساد هم وجود داشت اما طبق توافق کشوری و مبانی اسلامی به‌راحتی نباید تعهدات را بر هم بزنیم».
به گفته این مقام سابق دولتی، پس از خروج یکطرفه ایران از قرارداد، شرکت اماراتی کرسنت نیز متوجه شد که ایران بنای تحویل گاز را ندارد و به دادگاه لاهه شکایت کرد.
مدیرعامل سابق شرکت نفت، رای دادگاه لاهه علیه ایران را یادآور شد و افزود: «منافع کشور از بین رفت و میلیاردها دلار خسارت به ایران وارد شد. اکنون طرف مقابل گاز را برداشت کرده و بخشی از گاز میدان نیز هدر رفته است».
کاردر در ادامه دفاع از قرارداد گازی کرسنت گفت که بخشی از منابع میدان سلماس، گازی بود که به همراه نفت فلز می‌شد و بخشی نیز گاز داخل میدان بود. ترشی گاز نیز به حدود ۳ برابر گاز تولیدی در پارس‌جنوبی می‌رسید و به همین دلیل گازی پرهزینه بود در داخل کشور خریداری نداشت.
او گفت که در زمان مسئولیتش در شرکت ملی نفت وقتی‌که بخشی از گاز میدان سلماس به پارس جنوبی منتقل می‌شد، مدیران پارس جنوبی معترض می‌شدند که این گاز موجب پایین آمدن ظرفیت پالایشگاه می‌شود.
مدیرعامل سابق شرکت ملی نفت ایران به مقایسه گاز ترش میدان سلماس با گاز شیرین ترکیه که نامزدهای انتخابات مطرح کرده‌اند نیز واکنش نشان داد و گفت: «در مجموع گاز میدان سلمان گاز ترشی بود که در کشور خودمان طرفداری نداشت اما نمی‌دانم چرا این گاز ترش و پرهزینه را با قیمت‌های ترکیه مقایسه می‌کردند گاز صادراتی به ترکیه شیرین و هزاران کیلومتر را باید طی کند تا به این کشور برسد.»
کاردر گفت: «اکنون گاز این میدان مشترک با امارات را که آن زمان قرار بود به منطقه شارجه در امارات فرستاده شود، ابوظبی برداشت می کند.»
این مقام مسئول در وزارت نفت دولت دوازدهم گفت: زمان دولت احمدی‌نژاد تلاش کردند و سفرهای متعددی به دبی داشتند که قرارداد بهتری منعقد کنند اما موفق نشدند و فقط هدفشان این‌بود پرونده را با عنوان فساد بهم بزنند.»
کرسنت قراردادی است که سال ۱۳۸۱ به شکل محرمانه میان جمهوری اسلامی ایران و امارات امضا شد. بر اساس این قرارداد، گاز میدان مشترک سلمان ایران برای ۲۰ سال به این کشور فروخته می‌شد. کرسنت نام شرکتی است که طرف قرارداد ایران در این ماجرا بود.
پس از روی کار آمدن دولت محمود احمدی‌نژاد، محمدرضا رحیمی، معاون اول رئیس‌جمهوری وقت، این قرارداد محرمانه را تحت عنوان «مصداق فساد اقتصادی» افشا کرد و پس از آن نیز ماجرا به مجلس شورای اسلامی رفت.
لغو یکطرفه قرارداد کرسنت شکایت امارات متحده عربی به دادگاه لاهه را در پی داشت. حکم این دادگاه برای جمهوری اسلامی نیز پرداخت بیش از دو میلیارد دلار خسارت بود.
این قرارداد با تصمیم و امضای سعید جلیلی به عنوان دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی لغو شد. جلیلی و دیگر نامزدهای اصول‌گرا قرارداد کرسنت را «فساد» و «تخلف» می‌دانند اما اصلاح‌طلبان می‌گویند افرادی مانند سعید جلیلی با لغو قرارداد کرسنت مبالغ هنگفتی به مردم ایران ضرر زدند.
به‌تازگی بیژن زنگنه در پیامی ویدیویی سعید جلیلی را در موضوع کرسنت دعوت به مناظره کرد، جلیلی تاکنون به این دعوت پاسخ نداده اما زاکانی در مناظره‌ها گفت که حاضر است با مسئولان وقت وزارت نفت درباره قرارداد کرسنت مناظره کند.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۸ ژوئن ۲۰۲۴