سرای شابندر نوشته محمد حیاوی با ترجمه فارسی غسان حمدان توسط نشر مهری منتشر شد. این رمان داستان نویسنده ای عراقی است که بعد از سرنگونی حکومت صدام حسین به کشورش باز میگردد و آنچه دیده را به رشته تحریر درآورده است.
در فراز نخستین سرای شابندر محمد حیاوی نوشته است: “… ما در این جهان آفریده شدهایم تا شاهد یک سری شادیهای دراز مدت و دردهای مداوم باشیم. چیزی شبیه خروج متوالی از تاریکی به روشنایی و بازگشت دوباره به تاریکی، تا شیونکنان و خشمگین به راه خود ادامه دهیم. از آن رو که پشت سر گذاشتن زندگی در اوج خود کار آسانی نیست. پندها و تلاش بسیار ما برای رسیدن به کمال، همهٔ آن لذت زندگی را از ما گرفت؛ و تا لحظهٔ پرواز با بالهای تیز هراس به دور دستها، زمین زیر پای ما، با آن پستیها و بلندیهایش، دور و غریب به نظر میآمد و از آن لحظه به بعد دیگر ما متعلق به زمین نیستیم… لحظهای که به زیان و فریب خوردنمان پی میبریم؛ درست لحظهای است که معلوم میشود هرگز به وضع سابق باز نخواهیم گشت”.
محمد حیاوی در سال ١٩٦٥ در شهر ناصریه در جنوب عراق به دنیا آمد. او دانش آموخته رشته مدیریت است و سالهاست در مطبوعات عراق بعنوان روزنامه نگار و سردبیر ایفای نقش کرده است. از بدو جوانی به نوشتن داستان کوتاه پرداخت و در سال ١٩٨٣ داستان “موجود عجیب” او برنده جایزه داستان کوتاه عراق شد. در سال ١٩٩٢ به اردن رفت و بعنوان خبرنگار مشغول به کار گردید. پس از آن در سال ١٩٩٦ به هلند مهاجرت کرد و به فعالیت مطبوعاتی و ادبی خود در نشریات هلندی ادامه داد.
نخستین رمان محمد حیاوی “مرزهای آب” و در اعتراض به سنتهای جنوب عراق بود. “فاطمه خضراء” دومین رمان او بود که پس از انتشار در سال ١٩٨٥ و انتخابش بعنوان بهترین رمان عراق، به دلیل محکومیت جنگ، از کتابفروشیها جمع شد. سومین رمان حیاوی “سرای شابندر” است؛ و رمان بعدی وی “خانه سودانیها” نام دارد.
حیاوی همچنین مجموعه داستانی “اتاقی تاریک برای فاطمه”، مجموعه داستانهای هزار و یک شب، ویژه کودکان را در کارنامه خود دارد و داستان کودکان “متشکرم جناب فیل” را نیز به زبان هلندی به رشته نگارش درآورده است.