دو نماینده مجلس از قول عباس عراقچی، گزینه پیشنهادی مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور ایران برای وزارت خارجه، گفته‌اند که «برجام» یا همان توافق هسته‌ای ایران با غرب، چین و روسیه «قابل احیا نیست».
محسن فتحی، نایب‌رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی روز چهارشنبه ۲۴ مرداد از نشست کمیسیون اجتماعی مجلس با آقای عراقچی خبر داده و از او نقل قول کرده است که «برجام قابل احیا نیست».
احمد راستینه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس، نیز همین جمله درباره برجام را به نقل از عباس عراقچی تکرار کرده است؛ موضعی که در جلسه با اعضای این کمیسیون اعلام شده است.
گزینه پیشنهادی آقای پزشکیان برای وزارت خارجه در کمیسیون اجتماعی مجلس همچنین گفته است که «ما هیچ‌گاه با آمریکا نمی‌توانیم رفع تخاصم کنیم، اما می‌توانیم این تخاصم را به‌گونه‌ای مدیریت کنیم که مردم آسیب کم‌تری ببینند.»
او مدعی شده که برای این کار باید راه «بیاثرسازی و دور زدن تحریم‌ها و رفع تحریم‌ها» را دنبال کرد.
ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نیز اعلام کرد که وزیر خارجه پیشنهادی دولت جدید در جلسه کمیسیون گفته است: «برنامه ما مدیریت تخاصم با آمریکا است، چون رفع تخاصم بین ایران و آمریکا به خاطر جهان‌بینی و تفاوت‌های بنیادین بین ایران و آمریکا، شدنی نیست».
او در ادامه گفته است اگر روزی با آمریکا «دوست» شویم یعنی ماهیت آمریکا یا ایران عوض شده است.
عباس عراقچی راهکار جدیدی برای رفع تحریم‌ها یا بیاثرسازی آن ارائه نداده و تنها به لزوم همکاری «دیپلماسی و میدان» اشاره کرده و با تاکید بر نقش «محور مقاومت» گفته است هماهنگی کامل بین دستگاه دیپلماسی با سایر دستگاه‌ها اجتناب‌ناپذیر است، لذا با نیروهای مسلح هماهنگی ایجاد خواهد شد.
برخی مقام‌های جمهوری اسلامی به سپاه پاسداران و نیروهای نیابتی ایران در منطقه لقب «میدان» داده‌اند.
آقای عراقچی در ادامه تصریح کرده است دیپلماسی «اقتصادی محور مقاومت» مورد توجه ویژه دولت چهاردهم، بخصوص در همکاری با کشور عراق، سوریه و لبنان بوده، چون ارتباط اقتصادی با این سه کشور برای امنیت ملی ما اهمیت دارد و باید گسترش پیدا کند.
اظهارات او درباره نقش اقتصادی سوریه و لبنان در امنیت ایران در حالی است که بنابر آمارهای گمرکی، پارسال ایران تنها ۲۷ میلیون دلار صادرات به لبنان و ۱۴۰ میلیون دلار به سوریه داشته و در مجموع سهم این دو کشور در کل صادرات ایران حتی به دو دهم درصد (دو هزارم) هم نمی‌رسد.
از طرفی صادرات ایران به عراق در سال گذشته خورشیدی ۹.۲ میلیارد دلار بوده که یک میلیارد دلار کمتر از سال ۱۴۰۱ شده است.
آقای عراقچی همچنین گفته است «باید دیپلمات از بن دندان به جمهوری اسلامی معتقد باشند» و تاکید کرده است که از همکاران «حزب‌اللهی، ولایی، کارآمد و متخصص» استفاده خواهد کرد.
آقای عراقچی در دیدار با اعضای دو کمیسیون یاد شده بر اجرای «قانون اقدام راهبردی» مصوب مجلس قبل تأکید کرده است.
اظهارات او در حالی است که محمد جواد ظریف رییس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم در کارزار انتخاباتی پزشکیان گفته بود «قانون اقدام راهبردی مانع بازگشت آمریکا به برجام شد».
حسن روحانی، رئیس جمهور پیشین، نیز این اقدام مجلس را «بدترین قانون در تاریخ جمهوری اسلامی ایران» دانسته و گفته بود قانون اقدام راهبردی ۳۰۰ میلیارد دلار به کشور زیان زد.
البته آقای پزشکیان همان زمان نیز گفته بود مصوبه مجلس موسوم به اقدام راهبردی را چون قانون است، اجرا خواهد کرد.
علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی نیز بعد از پیروزی پزشکیان صراحتا از این قانون تمجید کرد.
عراقچی در سال‌های اخیر رویکردهای بیشتر عملگرایانه پیدا کرده، اما با توجه به دامنه روزافزون نفوذ و تسلط علی خامنه‌ای، هرگونه اثرگذاری قابل توجه او محل تردید است
در این قانون که آذرماه ۱۳۹۹ در مجلس تصویب شد، از دولت خواسته شده در صورت «عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای ۱+۴ در قبال ایران و عادی نشدن روابط کامل بانکی و عدم رفع موانع صادرات و فروش نفت ایران» دو ماه پس از تصویب این قانون، دولت باید اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.
آقای عراقچی درباره این سوال که «آیا شما ادامه جواد ظریف هستید و نسبت شما با آقای ظریف چیست»، گفته است «تجربه، سابقه، پایگاه فکری و ادبیات» خودش را دارد و اگر از مجلس رأی اعتماد بگیرد، به کسی اجازهٔ «دخالت» در کار خود را نخواهد داد.
او در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی معاون محمدجواد ظریف در وزارت خارجه و مذاکره کنندهٔ ارشد هسته‌ای ایران بود.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۱۵ اگوست ۲۰۲۴