وزارت دارایی بریتانیا، حزب الله لبنان را در فهرست گروه‌های تروریستی خود قرار داد و بر همین اساس منابع مالی آن در این کشور بلوکه خواهد شد. پیش از این بریتانیا در سال ۲۰۰۸ شاخه نظامی حزب‌الله لبنان را تحریم کرده بود.
از همان زمان بریتانیا، بنا به مناسبات سیاسی خود با کشور لبنان، میان شاخه نظامی و سیاسی حزب‌الله تفاوت قائل شد و شاخه سیاسی آنرا شامل تحریم‌های خود اعلام نکرد. اگر چه در اوایل سال ۲۰۱۹ ، ساجد جاوید که در آن زمان در سمت وزیر کشور بریتانیا بود لایحه‌ای را به پارلمان این کشور ارائه کرد که در آن کلیت گروه حزب‌الله را مشمول گروه های تروریستی قرار می‌داد. در آن زمان وی به اقدامات حزب‌الله در منطقه خاورمیانه اشاره کرد که موجب بی ثباتی و ایجاد تنش می‌شود و معتقد بود این گروه می‌تواند امنیت ملی بریتانیا را به مخاطره اندازد.
در پی این خبر، وزارت دارایی بریتانیا اعلام کرد که کلیه دارایی‌های حزب‌الله لبنان در آن کشور را مشمول قانون ” اقدام و توقیف اموال تروریستی” که در سال ۲۰۱۰ به تصویب رسیده است می‌داند. به بیانی دیگر قانون توقیف اموال تروریستی این اجازه را می‌دهد تا اگر شخصی یا گروهی از نظر بریتانیا تروریستی محسوب شود، کلیه اموال آن بلوکه و از دسترس صاحب آن خارج شود.
در لیست تحریم‌های جدید وزارت دارایی بریتانیا به صراحت به شاخه نظامی، شورای جهادی و کلیه سازمان‌های زیر مجموعه و حتی سازمان امنیت خارجی حزب الله اشاره شده است. به نظر می رسد، حزب‌الله لبنان اگر چه با تحریم شاخه نظامی خود سال‌ها پیش در بریتانیا مواجه شده است اما در بخش شاخه سیاسی و برخی فعالیت‌های دیگر خود، همچنان فعال بوده است.
این اقدام بریتانیا به گمان بسیاری دنباله رو حمایت از تحریم کشورهای دیگر در مقابل حزب‌الله صورت گرفته است. آمریکا، اتحادیه عرب، شورای همکاری خلیج فارس و کانادا پیشتر حزب الله لبنان را در لیست سازمان های تروریستی خود قرار داده بودند. حمایت بریتانیا در اعلام موضع خود نسبت به حزب الله لبنان انتقاداتی را در داخل کشور هم به همراه داشته است. در مجلس عوام حزب کارگر به عنوان حزب اپوزسیون، این اقدام را تشبیه به فرصتی کرد که دولت قصد داشته تا حمایت و نزدیکی سیاست خود را به کشورهای غربی نشان بدهد تا اینکه واقعا بر اساس شواهد و اطلاعات جدیدی از حزب الله دست به این اقدام زده باشد.
شکل گیری حزب الله در لبنان
حزب الله لبنان سازمان سیاسی – نظامی اسلام‌گرای شیعی در لبنان است که پس از انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹، ایدئولوژی آن با الهام از آیت الله خمینی در لبنان ظهور کرد و در سال ۱۹۸۲ توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تاسیس شد. از همان زمان نیز تحت تعلیمات نظامی سپاه قرار گرفت و همواره به لحاظ مالی و سیاسی از پشتیبانی حکومت ایران بهره‌مند بوده است. به اعتقاد بسیاری از مفسرین سیاسی، حزب‌الله به عنوان یک بازیگر پرقدرت در کشور لبنان نقش داشته است و از منظر سیاست منطقه‌ای هم متحد استراتژیک رژیم ایران در مقابل با سایر کشورهای عربی بوده است. از سال ۱۹۹۲ و پس از ترور سید عباس موسوی، سید حسن نصرالله به مقام دبیر کلی حزب الله رسید و در یکی از سخنرانی های معروف خود به صورت علنی اعلام کرد که بودجه ، هزینه و خرج خورد و خوراک، سلاح و حتی موشک های حزب‌الله از طرف جمهوری اسلامی ایران تامین می‌شود. سید حسن نصرالله بارها به موضوع حمایت، رهنمود و راهنمایی از طرف آیت الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی اشاره داشته و حضور فرماندهان یا افراد مرتبط با حزب الله در ایران و یا بالعکس نیز بارها از رسانه‌های مختلف پخش شده است. اخیرا نیز پس از ترور سردار سلیمانی، فرمانده سپاه قدس صحبت از رابطه نزدیک میان فرماندهان این نیروی نظامی با حزب‌الله به میان کشیده شد. تا جائیکه در مراسم یادبود کشته شدن قاسم سلیمانی، دختر وی از سید حسن نصرالله به عنوان عموی خود یاد کرد و از او خواست تا انتقام خون پدرش را بگیرد. موضوع کشته شدن عالی ترین فرمانده نیروی برون مرزی سپاه بی ارتباط با موقعیت و قدرت حزب‌الله در منطقه نخواهد بود. آمریکا که مسئولیت این ترور را به عهده گرفته است، محدود کردن اقدامات رژیم ایران را در منطقه خاورمیانه را از جمله اهداف این اقدام خود عنوان کرده است و همچنان که پیشتر توضیح داده شد نیروی حزب الله لبنان از حمایت سپاه پاسداران برای پیشبرد اهداف خود استفاده می‌کند. به همین جهت بسیاری معتقدند با از میان بردن فرمانده نیروی قدس، نیروی برون مرزی سپاه، قدرت رژیم ایران در منطقه کاهش پیدا خواهد کرد.
پر واضح است که این کاهش حضور و قدرت جمهوری اسلامی ایران در منطقه بر روی نیروهای تحت حمایت آنها هم اثرگذار خواهد بود. بنابراین به نظر می‌رسد نیروی حزب الله لبنان یکی از همان‌هایی خواهد بود که از این کاهش قدرت جمهوری اسلامی در منطقه تاثیر زیادی بپذیرد.
از طرف دیگر، با در نظر گرفتن اینکه کشوری مانند بریتانیا نیز حزب الله را به لیست نیروهای تروریستی خود افزوده و قصد دارد با تمسک به قوانین مربوطه حساب‌های بانکی و اموال منقول و غیر منقول آنها را بلوکه کند، این اقدام نیز موجب کاهش قدرت آنها خواهد شد. مهم ترین اثر ، قرار دادن نیروی حزب الله لبنان در این لیست محدود کردن دسترسی آنها به منابع مالی شان خواهد بود. اگر چه هنوز مشخص نیست حزب الله تا چه مقدار نقدینگی در حساب‌های بانکی بریتانیا داشته و یا دقیقا چه اموالی را مورد استفاده قرار می‌داده است اما به طور حتم این نیرو دیگر قادر نخواهد بود تا از طریق سیستم بانکی این کشور تراکنشی را انجام بدهد.
موضوعی که اگر چه در ظاهر به طور مستقیم ارتباطی با ترور سردار سلیمانی ندارد اما حقیقت این است که سیاست ایالات متحده آمریکا به همراه متحد و دوست دیرینه بریتانیا، به سمتی می‌رود تا قدرت نیروهای شبه نظامی در منطقه خاورمیانه را به شدت کاهش دهند. در همین رابطه می‌توان قرار گرفتن نام حزب الله لبنان را در میان لیست گروه های تروریستی یکی از آن اقدامات بر شمرد. در روزهای آتی اگر کشورهای دیگر نیز به جمع این اتحاد اضافه شوند، ممکن است حتی بر حیات حزب الله در لبنان اثر گذار باشد.
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۱۸ ژانویه ۲۰۲۰
تصویر: برگرفته از سایت المنار