با نزدیک شدن به مرحله بعدی اجرای طرح صلح خاورمیانه موسوم به “معامله قرن”، اختلاف نظر میان رهبران فلسطین بر سر چگونگی واکنش به طرح صلح پیشنهاد شده از سوی ایالات متحده، افزایش می یابد و فلسطینی های بدون این که گزینه ای دیگری را برای رسیدن به صلح مطرح کنند، معامله قرن را رد می کنند. اما ناظران سیاسی می گویند که اغلب پیشنهادهای مطرح شده در طرح صلح خاورمیانه در عمل پیاده شده است و در واقع، زمان نادیده گرفتن معامله قرن از دست رفته است، بنابر این، فلسطین بایستی در صدد تغییر قوانین بازی باشد و با شعار دادن علیه معامله قرن، بسنده نکند.
البته ملت فلسطین به صورت کل، مخالف طرح صلح کنونی خاورمیانه است و اجرای آن را تنها به سود اسرائیل می داند، اما مشکل این جا است که آمریکا و اسرائیل از حدود دو سال بدین سو، در حال اجرای بندها و ماده های معامله قرن هستند و اقدامات بسیاری را در این زمینه اتخاذ کرده اند. به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل توسط ایالات متحده، قانونی کردن شهرک های یهودی نشین، منصرف شدن از گزینه راه حل ایجاد دو دولت و رد بازگشت اسرائیل به مرز های پیش از جنگ سال ۱۹۶۷، برخی از اقدامات پیشنهاد شده در طرح صلح خاورمیانه است که در عمل پیاده شده است.
در همین حال، رهبران فلسطین، به استثنای رهبران سازمان های حماس و جهاد اسلامی قصد دارند، به محض اعلام طرح صلح خاورمیانه در روز سه شنبه آینده، در دفتر ریاست دولت فلسطین در شهر رام الله، تشکیل جلسه دهند و نحوه ای ابراز واکنش به معامله قرن را به بحث و بررسی بگیرند.
نبیل ابو ردینه، سخنگوی ریاست دولت فلسطین با اشاره به معامله قرن، هشدار داد که رهبری فلسطین به منظور حمایت از حقوق فلسطینی ها، اقدامات ویژه ای را روی دست خواهد گرفت و اسرائیل بایستی مسئولیت خود را به عنوان یک نیروی اشغالگر به عهده گیرد.
از سوی دیگر، احمد مجدلانی، یکی از اعضای کمیته اجرایی سازمان آزادی بخش فلسطین در صحبتی که با اندیپندنت عربی داشت، تأکید کرد که عدم تعامل با معامله قرن، بهترین گزینه برای ناکام کردن این طرح صلح است و اگر فلسطینی ها حاضر به هیچ گونه تعاملی با آن نشوند، معامله قرن، بی نتیجه می ماند. البته محور اصلی تلاش های فلسطین بایستی بر محور رد کامل طرح صلح خاورمیانه و ایجاد ائتلاف منطقه ای و بین المللی برای جلوگیری از پیاده شدن معامله قرن، استوار باشد.
مجدلانی علاوه کرد: به رغم این که رهبری فلسطین تحت فشار جهت های مختلفی قرار دارد تا طرح صلح خاورمیانه را بپذیرد، اما فلسطین به هیچ صورتی آماده ای پذیرش معامله قرن نیست و تا هنگامی که فلسطین به عنوان طرف اساسی در طرح صلح اخیر نقش ایفا نکند، معامله قرن، نامشروع و غیر قابل اعتبار است.
اما عزام احمد، یکی از اعضای کمیته مرکزی جنبش فتح، خواستار تجدید نظر در روابط میان فلسطین و اسرائیل است و تأکید دارد که بایستی تمام اشکال روابط با اسرائیل مورد بازنگری قرار گیرد، زیرا ادامه تعهد به موافقت نامه های که اسرائیل از پذیرش آن ها خودداری می کند، نمی تواند از این بیش برای ملت فلسطین قابل قبول باشد.
از سوی دیگر، مصطفی برغوثی، دبیرکل ابتکار عمل ملی فلسطین در صحبتی که با اندیپندنت عربی داشت، تأکید کرد که فلسطین بایستی واکنش قوی و پاسخ صریحی به طرح صلح خاورمیانه بدهد، زیرا از سال ۱۹۴۸ تا کنون فلسطین با خطری به این بزرگی رو به رو نشده است. برغوثی از تمام جناح های فلسطینی از جمله سازمان حماس و جنبش جهاد اسلامی خواست همکاری خود را با کلیه ای هماهنگی های امنیتی با اسرائیل متوقف کنند و از تعهد به توافق نامه های امضا شده با اسرائیل، دست بردارند. وی تأکید کرد که معامله قرن، یک پروژه نژادپرستانه و غیر عادلانه است که بنیامین نتانیاهو سعی دارد آن را با حمایت و همکاری ایالات متحده عملی کند و در نتیجه، تمام حقوق و امتیازات ملت فلسطین را نادیده گرفته و مانع ایجاد دولت آزاد فلسطین شود.
اما نبیل عمرو، نویسنده و تحلیل گر سیاسی عقیده دارد که رهبران فلسطین بایستی تا هنگام اعلام جزئیات معامله قرن، انتظار بکشند، سپس موضع گیری دقیق و صریح خود را با توجه به محتوای طرح صلح خاورمیانه، اعلام کنند و از پیش داوری در زمینه، خودداری کنند.
در مقابل، هانی مصری، نویسنده و تحلیل گر سیاسی بدین باور است که رهبری فلسطین بایستی از هنگام مطرح شدن معامله قرن، پاسخ استراتژیک و همه جانبه ای به آمریکا ارائه می داد و منتظر افشای جزئیات طرح صلح خاورمیانه نمی شد. واکنش رسمی فلسطین به معامله قرن، باید کاملا واضح و شدید باشد و فلسطین از موضع درماندگی و ناتوانی در برابر اسرائیل، صحبت نکند و از تمام گزینه های که ممکن است اسرائیل را به عقب نشینی از مواضع کنونی اش باز دارد، استفاده کند.
اما حماد جبر، نویسنده و تحلیل گر سیاسی، می گوید: واکنش فلسطین به معامله قرن، باید در تناسب با میزان خطر طرح صلح کنونی باشد، در غیر این صورت، فلسطین همه چیز را از دست خواهد داد، بنابر این، بهتر است به جای این که منتظر فروپاشی تشکیلات خود گردان فلسطین باشیم، همین الآن اقدام به انحلال آن کنیم و نگذاریم در گیر و دار این مسئله، تمام حقوق و امتیازات ملت فلسطین پایمال گردد.
وی افزود: در واقع، اصرار بر عملی شدن گزینه ایجاد دو دولت، جز تداوم بخشیدن به تشکیلات خودگردان فلسطین، سود دیگری در پی ندارد و نمی تواند زمینه تشکیل دولت فلسطین را در چارچوب مرزهای پیش از جنگ سال ۱۹۶۷، فراهم کند.
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۲۶ ژانویه ۲۰۲۰