مرگ جمعی پرندگان مهاجر در تالاب میانکاله پایان نیافته و بحث و گمانه پیرامون دلایل مسمومیت آنها نیز ادامه دارد. یک مقام سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید موضوع پس از مدیریت بحران و دفن بهداشتی لاشه‌ها بررسی دقیق خواهد شد.
طبق اعلام سازمان دامپزشکی دست‌کم ۱۲هزار پرنده در میانکاله به دلیل مسمومیت با سم بوتولیسم تلف شده‌اند. با وجود این اعلام، گمانه زنی‌هایی چون ورود سموم کشاورزی به آب تالاب یا طعمه‌های آلوده کماکان ادامه دارند. این نیز روشن نیست که دلیل تولید سم بوتولیسم چیست.
شهاب‌الدین منتظمی، مدیرکل دفتر مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید کلیه عوامل مرتبط با بحث تلف شدن پرندگان، بعد از مدیریت بحران در منطقه بررسی می‌شوند و اولویت کنونی، مدیریت لاشه‌ها در جمع آوری و دفن بهداشتی آنهاست.
منتظمی عنوان کرده که آمار جدیدی از تلفات به خاطر شرایط نامساعد جوی در دست نیست. او ورود فاضلاب صنعتی و سموم کشاورزی به آب تالاب را رد کرده و در توضیح گفته است: «اگر چنین بود، سایر آبزیان از جمله ماهی‌ها هم باید تلف می‌شدند در حالی که جمعیت زیاد تلف شدگان میانکاله پرندگان کنار آبزی هستند.»
این مقام محیط زیست با اشاره به تلف شدن تعداد زیادی پرنده مهاجر کنار آبزی در نقاط کم عمق، احتمال کاهش اکسیژن را مطرح کرده است: «حتی می‌توان گفت که وارد نشدن آب به بالادست تالاب می‌تواند شرایط بی‌هوازی را ایجاد کرده و سبب تولید بوتولیسم شده باشد.»
مقامات سازمان محیط زیست، وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی را متولی بررسی عامل انسانی در تلف شدن پرندگان خوانده‌اند. پرندگان مهاجر تلف شده، پرندگان آبزی یا کنارآبزی نادری معرفی شده‌اند که همه ساله خود را از سیبری به شمال ایران می‌رسانند. علیرضا رفیعی‌پور، رئیس سازمان دامپزشکی ایران گفته که نوع مسمومیت پرندگان خطری برای انسان ندارد.
معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی احتمال داده که منشا تولید سم بوتولیسم، ریشه گیاهان پوسیده باشد. صفرعلی ماکن‌علی گفته است: «ابتلا به بیماری نیوکاسل و آنفولانزا منتفی است و سایر علت‌ها از جمله باکتری و انگل نیز بررسی خواهد شد.»
تالاب میانکاله در شهرستان بهشهر با مساحتی ۷۰هزار هکتاری، در فهرست ذخیره‌گاه‌های طبیعی زیست کره ثبت شده و همه ساله در پاییز میزبان صدها هزار پرنده مهاجری است که تا آخر زمستان در آن می‌مانند.
اولین لاشه‌های پرندگان مهاجر در میانکاله در سوم بهمن مشاهده شدند و تعداد تلفات به تدریج از ۲۰۰۰ به ۵۰۰۰ و سپس به ۱۲هزار قطعه رسید. کلیه مجوزهای شکار پرنده در میانکاله و شرق مازندران، پس از این مرگ و میر جمعی لغو شد. بازار پرندگان مهاجر در فریدونکنار ادامه کار نداد و مردم از خرید و مصرف گوشت لاشه هر گونه پرنده منع شدند.
یکی از گمانه‌زنی‌ها، ابتلای پرندگان مهاجر به “آنفولانزای فوق حاد پرندگان” بود. چنگر، کشیم، فلامینگو، اردک‌های آب چر، اردک‌های غواص، حواصیل‌ها، کاکایی‌ها و عقاب دریایى دم سفید از جمله پرندگان مهاجر در این تلفات گسترده هستند. بسیاری از فعالان محیط زیست این تلفات را “تراژدی” یا “مشکوک” می‌نامند.
همزمان، اداره حفاظت محیط زیست بجنورد در خراسان شمالی از مرگ جمعی سارهای مهاجر در معابر این شهر و احتمال مسمومیت این پرندگان خبر داده است. محمد خالقی به خبرگزاری ایرنا گفته که ۳۰ قطعه سار تلف شده‌اند که لاشه آنها به اداره کل دامپزشکی استان ارسال شده است: «… احتمال می‌رود این پرندگان مهاجر در زمین‌های اطراف شهر از دانه‌های آغشته به سم مزارع تغذیه کرده و تلف شده باشند.»
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۲ فوریه ۲۰۲۰