وکلای کانادایی قربانیان پرواز ۷۵۲ اوکراین که با شلیک موشک نیروهای سپاه پاسداران در اوایل ماه ژانویه گذشته در اطراف تهران سرنگون شد، شکایت علیه ایران را با موفقیت پیش می برند. آنان در چهارچوب یک شکایت گروهی پرونده ای در یکی از دادگاه‌های کانادا گشوده‌اند و خواستار دریافت حداقل ١‚١میلیارد دلار غرامت از ایران برای قربانیان هستند.
خبرگزاری رویترز روز جمعه۷ فوریه/ ۱۸ بهمن گزارش داد نام شاکی اصلی درخواست غرامت پنهان نگاه داشته شده تا خانواده وی در ایران با فشار حکومت مواجه نشوند. بدین منظور شاکی اصلی پرونده با نام مستعار «جان داو»، از اعضای درجه یک خانواده «جک داو» معرفی شده است.
در دادخواست ارائه شده علیه ایران به دادگاه تأکید شده است که سقوط این هواپیما “اقدامی تروریستی و عمدی” بوده است. مقامات ایرانی تاکنون اظهار نظری درباره این دادخواست نکرده‌اند.
جوانا آرنولد، یک وکیل ارشد به همراه پدرش مارک آرنولد، وکیل شناخته شده کانادایی پرونده شکایت علیه ایران را پیش می برند. مارک آرنولد همان وکیلی است که پیش تر چندین پرونده علیه ایران را هدایت کرده است. از جمله می توان به تصمیم دادگاه تجدید نظر در سال ۲۰١۷ که منجر به توقیف برخی از املاک ایران در کانادا شد، اشاره کرد.
تصمیم دادگاه در سال ۲۰١۷ مربوط به پرونده ای است که توسط بازماندگان قربانیان آمریکایی در بمب گذاری‌ها، قتل‌ها و آدم ربایی‌هایی که ایران در قبال آنها مسئول شناخته شده بود، در دادگاه‌های آمریکا گشوده شد.اما شاکیان نمی توانند تمام ۷‚١ میلیارد دلار غرامتی که در این داوری تعیین شده بود را بدست آورند.
متهمین پرونده‌ای که هم اکنون در کانادا گشوده شده است به غیر از علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و جمعی از مقامات حکومتی و فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سپاه از جمله امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه را شامل می شود.
رویترز می‌نویسد دادگاه‌های کانادا عموماً و بر أساس قانون به جرائم کشورهای خارجی رسیدگی نمی کنند و خود را در این زمینه فاقد صلاحیت می‌دانند، اما بر اساس قانون سال ۲۰١۲ کشورهای حامی تروریسم از جمله سوریه و ایران از شمول این قانون خارج هستند.
رویترز می نویسد که شکایت علیه ایران، رهبر و مقامات نظامی و حکومتی این کشور با تأکید بر تروریستی بودن اقدام ایران در سقوط پرواز ۷۵۲ اوکراین در روز ۲۴ ژانویه در دادگاه شهر تورنتو گشوده شده است. اما هنوز مشخص نیست که دادخواست به وکلای مدافع ایران ابلاغ شده باشد.
در همین حال، مارک آرنولد، وکیل قربانیان اعلام کرده است که دولت کانادا به او اطمینان داده است که روند پیگرد قضایی علیه ایران و مقامات این کشور آغاز شده است.
نوشته شاهرخ بهزادی منتشر شده در سایت رادیو بین المللی فرانسه، ۸ فوریه ۲۰۲۰