خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع آگاه از دیدار مقامات حزبالله با رهبران شبهنظامی عراق، بلافاصله پس از کشته شدن قاسم سلیمانی خبر میدهد. حزبالله پیشتر تأکید داشت که در کار گروههای شیعه عراقی دخالت نمیکند.
مدت کوتاهی پس از کشته شدن ژنرال قاسم سلیمانی به دست نیروهای آمریکایی در عراق، شبهنظامیان حزبالله لبنان نشستی فوری با رهبران نظامی عراق داشتند. دو منبع آگاه به رویترز گفتهاند که هدف از این نشست “هماهنگی برنامههای سیاسی” و متحد کردن فعالیتهای دو طرف پس از حذف قاسم سلیمانی بوده است.
قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین سپاه قدس در حمله پهپادهای آمریکایی در عراق کشته شد. شبهنظامیان عراق نه تنها سلیمانی، بلکه ابو مهدی المهندس را هم در این حمله از دست دادند. المهندس فرمانده شبهنظامیان عراق بود.
رویترز نوشته است که منابع مطلع به شرط ناشناس ماندن، در مورد مسائلی مرتبط با فعالیتهای حساس سیاسی این گروهها صحبت کردهاند که به ندرت در ملاءعام مطرح میشوند.
مقامات دولتهای عراق و ایران و سخنگوی گروههای شبهنظامی هیچکدام حاضر به اظهار نظر درباره اطلاعاتی که در اختیار رویترز قرار گرفته، نشدهاند.
این دیدار حال به بحث در مورد نقش رژیم ایران و متحدان آن برای افزایش نفوذ و کنترل وضعیت ناپایدار خاورمیانه دامن زده است.
رویترز به نقل از یکی از دو منبع آگاه عراقی خود نوشته است قاسم سلیمانی در ماههای پیش از مرگ خود نقش عمیقتری در بحران عراق بازی میکرد و در جلساتی با شبهنظامیان عراقی در بغداد شرکت داشت تا منافع تهران در عراق را مقابل آمریکا حفظ کند.
گروههای شبهنظامی که پس از سقوط صدام حسین با حمایت ایران در عراق شکل گرفتند، نقش مهمی در تحولات عراق بازی میکنند. رویترز نوشته است حال دخالت حزبالله در عراق نشان میدهد که این گروه شبهنظامی در پی گسترش نفوذ خود در عراق است. معاون دبیرکل حزبالله، شیخ نعیم قاسم تابستان گذشته تأکید کرده بود که حزبالله هیچ شاخهای در عراق برای نظارت یا مدیریت ندارد.
او مرداد ۹۸ در گفتگویی که خبرگزاری تسنیم منتشر کرد، خطاب به یک رسانه عراقی گفته بود: «ما روابط بسیار خوبی با حزب الدعوه الاسلامیه، جریان حکمت ملی، مجلس اعلای انقلاب اسلامی، گروههای حشد شعبی و همچنین جریان صدر داریم، و هرگز نقش برادر بزرگتر را برای آنها یا برخی از این گروهها ایفا نمیکنیم».
اما حال یکی از مقامات عراقی نزدیک به ایران به رویترز گفته است حزبالله تا زمانیکه فرمانده جدید سپاه قدس مسئولیت خود برای کنترل بحران سیاسی عراق را در دست گیرد، به فعالیتخود در عراق ادامه میدهد.
خبرگزاری رویترز تأکید کرده که اطلاعات موثقی در مورد تعداد دیدارهای حزبالله و شبهنظامیان عراقی و مکان برگزاری این دیدارها ندارد. یک منبع مطلع به این خبرگزاری گفته است که این دیدارها در بیروت و منبع دیگری گفته که در لبنان یا ایران انجام شدهاند.
منابع عراقی به رویترز گفتهاند شیخ محمد الكوثرانی نماینده حزب الله در عراق که سالها همکاری نزدیکی با قاسم سلیمانی داشته، میزبان این دیدارها بوده است. از قرار الكوثرانی مانند سلیمانی در یكی از آخرین نشستهای خود با شبهنظامیان عراقی، از نبود طرحی کلی برای مهار اعتراضات مردمی علیه دولت بغداد انتقاد کرده است. نیروهای امنیتی دولت عراق و گروههای شبهنظامی علیرغم به گلوله بستن معترضان و کشتن صدها تن از آنها نتوانستند اعتراضات را مهار کنند.
منابع عراقی گفتهاند كه الكوثرانی تأکید داشته که نخستوزیر جدیدی در عراق انتخاب شود و بعد از این نشست بود که نام محمد توفیق علاوی، وزیر پیشین ارتباطات عراق به عنوان نامزد نخستوزیری مطرح شد. ایران و احزاب وابسته به شبهنظامیان طرفدار ایران از نامزدی او استقبال کردند اما معترضان مخالف نامزدی علاوی بودند.
رویترز نوشته است الکوثرانی هرچند نه از نفوذ سلیمانی برخوردار است و نه شخصیتی کاریزماتیک دارد، اما به گفته منایع عراقی به عقیده “مهمترین رهبر شیعیان عراق، (مقتدا صدر) تا زمان معرفی یک جانشین دائم سلیمانی، مناسبترین چهره برای رهبری شبهنظامیان عراق است”. الکوثرانی از قرار متولد نجف است و سالها ساکن عراق بوده است.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله)، ۱۲ فوریه ۲۰۲۰