وزیر کشور ترکیه از اعزام هزار نیروی ویژه در امتداد مرز ترکیه با یونان خبر داد. پناهجویانی که به طور غیر قانونی از مرز عبور کردهاند و وارد خاک یونان شدهاند به خاک ترکیه بازگردانده میشوند. یگانهای ویژه موظفاند مانع از ورود مجدد این پناهجویان به ترکیه شوند. یک وضعیت استثنایی و یک بحران انسانی. در همان حال کیریاکوس میتسوتاکیس نخستوزیر یونان اعلام کرد هر پناهجویی که نخواهد برگردد، محکوم به حبس ابد میشود.
به گزارش خبرگزاری رویترز سلیمان سویلو، وزیر کشور ترکیه پنجشنبه ۵ مارس/ ۱۵ اسفند از استقرار یکهزار نیروی ویژه و کاملاً مجهز ارتش ترکیه در امتداد مرز آن کشور با یونان خبر داد با این هدف که از بازگشت پناهجویانی که به طور غیر قانونی وارد یونان شدهاند جلوگیری کنند. سویلو که از مرز ترکیه با یونان بازدید هوایی کرده بود، در جمع خبرنگاران گفت:
«ما نمیتوانیم مانع موج پناهجویان شویم و سیاست یونان نیز با حقوق بشر و قوانین بینالمللی همخوانی ندارد.»
هفته گذشته ۳۳ نظامی ترکیه در یک بمباران در استان ادلب سوریه جان خود را از دست دادند و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه نیز که در جلسه اضطراری ناتو از حمایت کشورهای اروپایی برخوردار نشد، مرزها را به روی پناهجویان باز گذاشت. نیروهای امنیتی یونان چهارشنبه ۴ مارس/ ۱۴ اسفند با پرتاب گاز اشکآور و با ماشین آبپاش به پناهجویانی که قصد داشتند از مرز عبور کنند و خود را به کشورهای اتحادیه اروپا برسانند حمله کردند. در این میان آتن و آنکارا یکدیگر را به دروغگویی متهم میکنند. سویلو در ادامه سخنانش در جمع خبرنگاران نیروهای آژانس مرزی و گارد ساحلی اروپا (فرانتکس) را متهم کرد که به همراه نظامیان یونانی با توسل به زور نزدیک به ۵ هزار پناهجو را به داخل ترکیه برگرداندهاند و ۱۶۴ نفر را نیز مجروح کردند:
«آنها ۱۶۴ نفر زخمی کردند. آنها تلاش کردند تا ۴ هزار و ۹۰۰ نفر را به ترکیه بازگردانند. ما در حال اعزام ۱۰۰۰ پلیس نیروی ویژه به مرز برای جلوگیری از بازگرداندن پناهجویان هستیم.»
سوءاستفاده از پناهجویان به عنوان سلاح
در طی هفته جاری بیش از ۳۴ هزار پناهجو که اغلب آنها از ایران، پاکستان، سوریه و افغانستاناند به مرز ترکیه با یونان هجوم بردهاند. آتن کشته و مجروح شدن پناهجویان در درگیریها در مرز را رد کرده و پلیس ترکیه را متهم به کمک به پناهجویان در عبور غیرقانونی از مرز کرده است. کیریاکوس میتسوتاکیس نخستوزیر محافظهکار یونان که از ترکیه به عنوان «قاچاقچی رسمی پناهجویان به اتحادیه اروپا» یاد کرده بود پناهجویانی را که از بازگشت به ترکیه خودداری کنند به حبس ابد تهدید کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز در ۲۴ ساعت گذشته هفت هزار پناهجو از یونان به خاک ترکیه بازگردانده شدهاند. ۲۴۴ پناهجو هم در بازداشت پلیس یوناناند.
نوتیس میتاراچی، وزیر مهاجرت یونان پنجشنبه ۵ مارس/ ۱۵ اسفند اعلام کرد پناهجویانی که به طور قانونی از یکم مارس/ ۱۰ اسفند وارد یونان شدهاند به شهر سرس در شمال یونان منتقل میشوند که بعد به کشورهای متبوع خود بازگردانده شوند. رئیس فدراسیون بین المللی جمعیتهای ملی صلیب سرخ و هلال احمر هنگام بازدید از مرز یونان با ترکیه در جمع خبرنگاران گفت: «غمانگیز است که میبینیم از انسانها به عنوان سلاح سیاسی سوءاستفاده میشود. این امر غیر قابل قبول است.»
سازمان بینالمللی مهاجرت نیز با انتشار بیانیهای از کشورهای جهان خواست به حقوق پناهجویان احترام بگذارند: «کشورها باید به تعهدات بینالمللی خود باید پایبند بمانند، به ویژه به تعهداتی که به حقوق انسانهای نیازمند کمک از جمله به پناهجویان مرتبط است.»
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه روز گذشته (چهارشنبه) با مقامات اتحادیه اروپا دیدار و گفتگو کرد. سخنگوی اردوغان بعداً گفت «هیچ پیشنهاد مشخصی» درباره پناهجویان در این گفتگوها ارائه نشده است. جای شگفتی هم نیست: روز گذشته همزمان با این مذاکرات، رئیس کمیسیون اروپا از یونان به عنوان «سپری» در برابر سیل پناهجویان خاورمیانهای تقدیر کرد. اورزولا فن درلاین گفت: «این مرز فقط مرز یونان نیست، بلکه مرز اروپا است. از یونان بهخاطر اینکه در این برهه سپر ما شده است تشکر میکنم.»
فندرلاین اعلام کرد، فرانتکس ۶ قایق گشت ساحلی، یک کشتی، دو بالگرد، یک هواپیما و ۱۰۰ نیروی مرزبان را روانه مرزهای ترکیه و اروپا خواهد کرد.
در این فاصله پناهجویان در مرز ترکیه با یونان چادر زدهاند. نوتیس میتاراچی، وزیر مهاجرت یونان هم اعلام کرده تا اطلاع ثانوی کشتیها به استثنای کشتیهای اتحادیه اروپا و همینطور نیروهای فرانتکس اجازه ندارند در جزایر شیوس، لسبوس و ساموس پهلو بگیرند. تنها در لسبوس ۲۰ هزار پناهجو در شرایط دشوار زندگی میکنند.
منبع: سایت رادیو زمانه (مستقر در هلند)، ۱۵ اسفند ۱۳۹۸