در حالی کشور اسپانیا بعد از ایتالیا و چین از روز یکشنبه به مدت ۱۵ روز قرنطینه می شود که همچنان در ایران با آمار بالای شیوع کرونا، اختلاف نظر در مورد قرنطینه کردن یا نکردن شهرهای ایران وجود دارد.
۲۶ روز از اعلام رسمی ورود کرونا به ایران گذشته است. با وجود بحرانی بودن شهر تهران و نیاز به قرنطینه شدن شهر، اما شهردار تهران روز یکشنبه در جلسه شورای شهر عنوان کرد: «امکان قرنطینه پایتخت با توجه به شرایط اقتصادی وجود ندارد.» پیروز حناچی، با اشاره به تحریم های آمریکا گفته است: «در شرایطی کشور وارد موضوع کرونا شد که شرایط سخت تحریم های ایالات متحده آمریکا را نیز پشت سر می گذاریم.»
این گفته حناچی در شرایطی مطرح شده که به دلیل تحریم های سنگین آمریکا دولت به شدت فقیر شده و توان پرداخت حقوق خود را هم ندارد. همزمان حسن روحانی رئیس جمهور ایران هم روز یکشنبه پس از جلسه مشترک ستاد اقتصادی دولت و نمایندگان فعالان اقتصادی به صراحت گفت: «چیزی به اسم قرنطینه نداریم.»
این در حالی است که پیش از این هم بحث قرنطینه شدن دو استان گیلان و سپس مازندران و قبل تر از آن قم به دلیل آمار بالای مبتلایان و جان باختگان کووید۱۹، مطرح بود. به نظر می رسد همچنان که مسئولان دولتی در ایران برخلاف سایر کشورهای دنیا قرنطینه را راهبردی ندانسته و خلاف جریان آب حرکت می کنند، بحث تحریم های آمریکا را دستاویز خوبی برای این کار خود کرده اند. شاید هم برعکس؛ بعد از خروج ترامپ از برجام شرایط ایران روز به روز وخیم تر شده و طی دوسال گذشته دست به عصا کشور را جلو برده اند.
شاید به همین دلیل، بخشی از اختلاف نظر بر سر قرنطینه کردن یا نکردن شهرهای ایران برگرفته از شرایط بحرانی اقتصاد در خلال تحریم های آمریکا باشد و شاید دولت جمهوری اسلامی، سایه کرونا بر سر ایران را فرصتی هرچند کوتاه برای برون رفت از شرایط دشوار اقتصادی پیدا کرده است. نکته ای که رئیس جمهور ایران و وزیر امورخارجه این کشور را وادار به درخواست کمک از کشورهای دنیا برای میانجی‌گری جهت رفع تحریم های آمریکا و درخواست پول از صندوق بین المللی پول کرده است.
محمدجواد ظریف در روزهای گذشته طی نامه ای به دبیر کل سازمان ملل رفع تحریم های ایالات متحده علیه ایران را خواستار شد. وزیر خارجه ایران می‌گوید که تحریم های آمریکا مانع عمده ای در راه مبارزه با شیوع کرونا در ایران است.
پیش تر، حسن روحانی نیز از سران کشورها برای شکستن تحریم های آمریکا به دلیل کرونا درخواست کمک کرده بود. آقای روحانی در این نامه اعلام کرده که تحریم ها در مداوای بیماران مبتلا به کرونا در ایران اخلال ایجاد کرده است. رئیس جمهور ایران در این نامه تاکید کرد که «مدیریت این بحران عظیم و خطرناک توسط هیچ کشوری به تنهایی میسر نیست، چه رسد به اینکه آن کشور در دسترسی به بازارهای مالی بین المللی و تأمین کالاهای مورد نیاز خود با مشکلات فراوان مواجه باشد».
همچنین به گفته محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، حسن روحانی در این نامه اعلام کرده که تحریم ها در مداوای بیماران مبتلا به کرونا در ایران اخلال ایجاد کرده است.
وزیر خارجه و رئیس بانک مرکزی ایران همچنین اعلام کردند که از یک هفته پیش، از صندوق بین المللی پول ۵ میلیارد دلار کمک درخواست کرده اند. همچنین ایران در نامه ای به سازمان ملل خواهان لغو تحریم‌های آمریکا شده است. بر همین اساس چین نیز روز پنج‌شنبه خواستار لغو فوری تحریم ها علیه ایران با توجه به شیوع شدید بیماری واگیردار کووید۱۹ شد.
در عین حال، مصطفی کواکبیان رئیس فراکسیون دیپلماسی و منافع ملی مجلس شورای اسلامی نیز، در نامه ای به یک عضو کنگره آمریکا با تاکید بر اینکه تحریم‌های آمریکا دسترسی مردم ایران به نیازهای بهداشتی و دارویی را مختل کرده است، ابراز امیدواری کرد که کوشش های نمایندگان مخالف تحریم های یک جانبه در کنگره، منجر به رفع این تحریم های غیر انسانی و ظالمانه شود.
پیش از این، شورای امنیت سازمان ملل با توجه به شیوع ویروس کرونا، با ورود برخی اقلام و تجهیزات پزشکی به کره شمالی موافقت کرد. بر اساس این موافقت نامه، شورای امنیت سازمان ملل متحد سومین معافیت از تحریم های خود برای تهیه تجهیزات پزشکی مورد نیاز کره شمالی جهت کمک به مقابله با شیوع ویروس کرونا را تصویب کرد.
شاید بی دلیل نیست که روز یکشنبه رئیس جمهور ایران در جلسه با گروهی از فعالان اقتصادی گفته است مقام های استانی حق تصمیم گیری برای محدود کردن فعالیت ها را ندارند. او همچنین گفته است که هیچ برنامه ای برای قرنطینه شهرها چه اکنون و چه در زمان عید و حتی بعد از آن وجود ندارد. آقای روحانی به صراحت گفته است: «ما چیزی به نام قرنطینه نداریم. این که شایع شده در تهران یا بعضی شهرها برخی فروشگاه ها و برخی مشاغل قرنطینه هستند، اصلاً چنین چیزی وجود ندارد. نه امروز قرنطینه هست، نه ایام نوروز، نه بعد و قبلش. همه در کسب و کار و فعالیت خود آزادند.»
قرنطینه در اروپا:
برای مهار کرونا، اسپانیا با ۴۷ میلیون نفر جمعیت، طی ۱۵ روز آینده قرنطینه می‌شود. این تصمیم در حالی گرفته شده است که جواب آزمایش همسر پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا، مثبت اعلام شد. روز یکشنبه اسپانیا اعلام کرده است که کل جمعیت ۴۷ میلیون نفری کشور را به مدت پانزده روز تحت قرنطینه محدود قرار داده است. به گزارش ایندیپندنت فارسی، اسپانیا یکی از آخرین کشورهای اروپایی است که با هدف متوقف کردن روند شیوع ویروس کرونا، دست به اقدامات اضطراری می زند. اسپانیا نیز، مشابه وضعیتی را دارد که پیشتر در ایتالیا حاکم شده بود و تعطیلات سراسری در این کشور را موجب شد. طی روزهای قرنطینه کامل در ایتالیا، از نزدیک به ۶۰ میلیون ایتالیایی خواسته شده برای کمک به جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در خانه بمانند.
این در حالی است که در ایران، فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی گزارش ها درباره احتمال قرنطینه کردن شهرها را «جنگ روانی دشمنان» می داند. ولی در عین حال استان خوزستان و چند شهر دیگر در ایران از روز یکشنبه ۲۵ اسفند قرنطینه شدند. به گزارش خبرگزاری (امنیتی) فارس، دو شهرستان پاوه و جوانرود و منطقه اورامانات در استان کردستان قرنطینه شده اند. بازار روانسر نیز از روز یکشنبه به صورت کامل تعطیل شده است.
در همین حال پرویز ایده‌پور، فرماندار پاوه، گفت که ورودی های این شهرستان به صورت کامل مسدود شده است.
این در حالی است که شهر قم که مرکز شیوع ویروس کرونا در کشور بود هیچ‌گاه قرنطینه نشد و تهران نیز قرار نیست درهایش را ببندند. چرا که بحران اقتصادی امکان حمایت دولت از مردم در زمان قرنطینه را نمی دهد و به گفته شهردار تهران نیز کرونا سبب بیکار شدن بسیاری از افراد شده و مشکلاتی را در این زمینه به وجود آورده است و بنیاد مستضعفان اعلام کرده که کمک هایی در این راستا انجام خواهد داد. ولی آقای حناچی توضیح نداده است که چه تعداد افراد زیر چترحمایتی این بنیاد قرارخواهند گرفت.
دروغ بزرگ قرنطینه:
قرنطینه از روز اول شیوع کرونا در ایران یک “دروغ بزرگ” بود. کارشناسی اعلام می کرد قم باید قرنطینه شود، اما به فاصله یک روز در مصاحبه دیگری از تلویزیون دولتی قرنطینه را قرون وسطایی می خواند.
در عین حال علی ربیعی سخنگوی دولت نیز روز شنبه با بیان این که هرگونه شایعه درباره قرنطینه تهران یک دروغ بزرگ است، گفت: «عده ای در تلاش هستند با ترویج دروغ و شایعه آرامش مردم را بر هم بزنند.»
آقای ربیعی در گفتگو با خبرگزاری دولتی ایرنا با رد شایعات مربوط به قرنطینه تهران، همچنین گفته است: «هیچ تغییری در ساعات کار مراکز خرید، فروشگاه ها، مغازه ها، نانوایی ها و مشاغل ضروری که نیاز مردم است صورت نخواهد گرفت.» سخنگوی دولت با تاکید بر این که «ممکن است ساعات کار برخی مشاغل به تناسب نیازهای مردم نیز افزایش یابد»، اضافه کرده است: «از مردم به جد درخواست داریم که در حوزه سلامت و بهداشت با استناد به اخبار و اطلاعات موثق از مراجع رسمی، با نظام سلامت همراهی کنند و برنامه های خود را بر اساس آنچه ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام می کند تنظیم کنند.»
از سوی دیگر، دکتر علیرضا زالی عصر شنبه در نشست با جمعی از هنرمندان درباره قرنطینه کردن تهران گفت: «قرنطینه چند فاز دارد که فاز یک و دو در حال انجام است، اما فاز سه که تعطیلی تمام ادارات و در خانه ماندن مردم به شمار می آید هنوز اجرا نمی شود.» آقای زالی فاز چهار را قرنطینه کردن کامل شهر عنوان کرده است. اما فاز چهار در صورتی می تواند جوابگو باشد که فاز سه به خوبی اجرا شود. این در حالی است که کادر پزشکی از جمله پرستاران و پزشکان در پیام های کوتاه ویدیویی از مردم خواسته اند که خود را در خانه هایشان قرنطینه کنند.
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۱۶ مارس ۲۰۲۰