شناسایی یک سایت مخفی قدیمی تسلیحات اتمی در شمال ایران

پایگاه خبری «واشنگتن فری‌بیکن» در گزارشی از آدام کردو موسسه علوم و امنیت بین‌المللی روز چهارشنبه، ۸ آوریل، اعلام کرد مدارکی به دست آورده که نشان می‌دهد در شمال ایران سایت تسلیحات اتمی وجود دارد که دست کم تا سال ۲۰۱۱ فعال بود و به نظر می رسد با شروع بازرسی های دولت های غربی از برنامه های اتمی ایران این سایت تخریب شده است.

اطلاعات تازه از گزارش هایی به دست آمده که اخیراً اسرائیل آن را از ایران خارج کرد. رژیم ایران وجود این مرکز را به عنوان سایتی که در گذشته فعالیت اتمی در آن جریان داشته هنوز اعلام نکرده است.

موسسه علوم و امنیت بین‌المللی می‌گوید: «این تاسیسات یک مرکز آزمایشگاهی است که فعالیت آن دست‌یابی به اورانیوم مورد نیاز برای مصارف تسلیحاتی بوده است. خصوصاً اورانیومی که برای ساخت سلاح اتمی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ درواقع ماده اصلی انفجار هسته‌ای که ایران قرار بوده از آن در سلاح هسته‌ای استفاده کند».

طبق تحقیقات این موسسه، «ساختمان اصلی این مرکز که مربوط به کارگاه فلزات اورانیوم بوده بطور مشخص بین سال‌های ۲۰۱۰ تا اوایل ۲۰۱۱ تخلیه و تخریب شده است».

این احتمال وجود دارد که جمهوری اسلامی ایران پس از اینکه جامعه جهانی مرکز غنی‌سازی «فُردو» را در سال ۲۰۰۹ شناسایی کرد این سایت را تخریب کرده باشد. تاسیسات فردو در منطقه‌ای نظامی و کوهستانی قرار گرفته و حجم بزرگی از زیرساخت‌های تسلیحاتی اتمی ایران در آن قرار دارد.

دیوید آلبرایت مدیر موسسه علوم و امنیت بین‌المللی از ایران خواسته وجود این سایت را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده و اجازه تحقیقات از آن را برای بازرسان صادر کند.

او همچنین گفته «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بطور کل باید سایت‌ها، مکان‌ها، تأسیسات، اسناد و مدارک، تجهیزات و موادی را که در پروژه آماد به کار رفته شناسایی و راستی‌آزمایی کند و به ایران هشدار دهد بطور کامل با بازرسان همکاری کند تا مشخص شود پس از تخلیه در این مرکز فعالیت اتمی نداشته است».

آلبرایت به واشنگتن فری‌بیکن گفت «تا قبل از روز چهارشنبه ۸ آپریل وجود این سایت عمومی نشده بود و دولت‌های غربی احتمالاً از دست‌یابی اسرائیل به آرشیو اتمی رژیم ایران از وجود این سایت اطلاعی نداشتند».

آلبرایت می‌گوید «ممکن است توقف فعالیت در این سایت به این علت بود که قادر بوده اورانیوم را تا حدی که برای استفاده از آن در سلاح اتمی کافی است غنی کند. با این حال هنوز هیچ مدرکی وجود ندارد که رژیم ایران به این میزان از غنی‌سازی اورانیوم دست پیدا کرده باشد. اما به هر حال از شواهد به روشنی پیداست که ایران برنامه‌هایی برای ساخت سلاح اتمی داشته و نه فقط برنامه‌های تحقیقاتی و هیچ مدرکی هم برای از بین بردن این پروژه‌ها وجود ندارد».

واشنگتن فری‌بیکن در ادامه می‌نویسد این مدارک به همراه دیگر اسناد نشان می‌دهد رژیم ایران بطور کامل فعالیت‌های مربوط به تسلیحات اتمی خود را متوقف نکرده است بلکه فقط آن را در مواجهه با تحقیقات آمریکا و دیگر قدرت‌های جهانی به تعویق انداخته است.

آندریا استریکر کارشناس منع گسترش تسلیحات اتمی و از اعضای «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» در این زمینه می‌گوید: «کشف این سایت آشکار می‌کند که تهران تا چه اندازه به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد فعالیت‌های اتمی خود در گذشته دروغ گفته و احتمالاً همچنان دروغ می‌گوید».

او همچنین گفته بر اساس اسناد احتمالاً ایران همچنان از اطلاعاتی که در گذشته در زمینه هسته‌ای در این سایت به دست آورده برای پیش‌برد برنامه‌های تسلیحاتی خود استفاده می‌کند.

این کارشناس می‌افزاید: «ممکن است رژیم ایران پیش از آن که فعالیت سایت «شهید بروجردی» را که بزرگ‌تر و برنامه‌ریزی‌شده تر است رسان‌های کند از این سایت برای ساختن هسته‌های سلاح اتمی واقعی استفاده کرده باشد. بعلاوه هیچ ضمانتی وجود ندارد که استخراج فلز اورانیوم پس از این قضایا متوقف شده باشد. آرشیو اطلاعات به دست آمده نشان می‌دهد هدف رژیم جابجایی و پنهان کردن فعالیت های اتمی نظامی پس از سال ۲۰۰۳ بوده است».

استریکر در ادامه می گوید: «امروز تهران در چیزی که در گذشته تصور می‌شد، به سلاح اتمی نزدیک‌تر است و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی احتیاج دارد تحقیقات کامل و گسترده‌ای در ایران انجام دهد تا از صلح آمیز بودن برنامه‌های اتمی رژیم ایران اطمینان پیدا کند».

منبع: کیهان لندن، ۲۱ فروردین ۱۳۹۹
تصویر: کارگاه فلز اورانیوم سایت «شهید محلاتی» سال ۲۰۰۲