واگذاری باشگاههای استقلال و پرسپولیس اگرچه وعده تکراری دولتها در دو دهه اخیر است، اما حسن روحانی دستور تسریع واگذاری بنگاههای دولتی، از جمله این دو باشگاه را به وزیر اقتصاد داد.
بررسی آنچه بر استقلال و پرسپولیس میگذرد، ورود این دو باشگاه به بورس را با هیچ معیار اقتصادی ممکن جلوه نمیدهد، اما بارها دولتهای ایران از خصوصیسازی و واگذاری و ورود این دو باشگاه به بورس خبر دادهاند، و این وعدهها هرگز به اجرا نزدیک هم نشدهاند.
در اولین جلسه هیات واگذاری شرکتهای دولتی در سال ۱۳۹۹ که در وزارت امور اقتصاد و دارایی با حضور وزرای اقتصاد، ورزش و جوانان و دادگستری و رئیس سازمان خصوصیسازی و نمایندگان اتاق بازرگانی و سازمان بورس اوراق بهادار برگزار شد، برنامه اجرایی پیشنهادی سازمان خصوصیسازی برای واگذاری قطعی استقلال و پرسپولیس به تصویب رسید.
علیرضا صالح، رئیس سازمان خصوصیسازی رژیم ایران، درباره روش واگذاری استقلال و پرسپولیس گفت: «در مرحله اول از جمله اقداماتی که انجام میشود، اساسنامه دو شرکت طبق فرمتهای سازمان بورس بهروزرسانی خواهد شد. قیمتگذاری باشگاه پرسپولیس انجام شده و حتی این باشگاه برنامه سه سالهاش را به ما داده است. کار در باشگاه استقلال نیز در حال انجام است.»
باشگاههای پرسپولیس و استقلال شرکتهای ورشکستهای هستند که وزارت ورزش و جوانان میخواهد با واگذاری قطعی دو ورزشگاه و بازگرداندن اموال، آنها را به تعبیر خود از ورشکستگی نجات دهد. رئیس سازمان خصوصیسازی ایران دراینباره گفته است: «این دو شرکت مشمول ماده ۱۴۱ هستند، ولی اگر کار واگذاری ورزشگاهها به آنها انجام شود، از ورشکستگی خارج میشوند. مسئله مهم دیگر، مشخص شدن حساب و کتاب دو باشگاه با فدراسیون، وزارت ورزش، و صندوق قهرمانان و پیشکسوتان است. تا زمانی که روشن نشود، اصلاً وارد بورس نمیشوند. اخیرا هیات واگذاری مصوب کرده که این باشگاهها در بورس پذیرش شوند و میخواهیم تا شهریورماه ماه این کار را انجام دهیم.»
حرفهای رئیس سازمان خصوصیسازی همخوانی ندارند. آنها میدانند که از یک عملیات ناممکن اقتصادی حرف میزنند و میخواهند با روشی که سازمان خصوصیسازی از آن پرده برمیدارد، پروژه واگذاری را با مشکلاتی بزرگ آغاز کنند: «قرار نیست سهام باشگاهها در بورس به صورت یکجا به فروش برسد و ابتدا تنها ۵ درصد برای کشف قیمت و ۵ درصد هم برای سهام شناور تا حباب ایجاد نشود، عرضه خواهد شد.»
شناسایی اموال و داراییهای استقلال و پرسپولیس، واگذاری قطعی ورزشگاه درفشیفر به پرسپولیس و ورزشگاه مرغوبکار به استقلال، و البته شفاف شدن بدهی مالیاتی آنها و حل کردن دعاوی حقوقی، میتواند استقلال و پرسپولیس را پس از ۴ دهه به دنیای تازهای در باشگاهداری وارد کند؛ اما آیا تمام این وعدهها را باید باور کنیم؟
اموال باشگاههای تاج (استقلال) و پرسپولیس در ۴ دهه اخیر از بزرگترین سرمایههای گمشده ورزش ایران است. وزارت ورزش و جوانان از واگذاری دو ورزشگاه به این دو باشگاه خبر میدهد، اما درباره اموال قدیمی آنها اطلاعات شفافی منتشر نمیشود. اموال این دو باشگاه بسیار ارزشمندتر از دو ورزشگاهی است که دولت میخواهد به آنها ببخشد. بدهی مالیاتی استقلال ۱۰۰ میلیارد و بدهی مالیاتی پرسپولیس ۱۳۰ میلیارد است و پرداخت این رقم برای این دو باشگاه ممکن نیست، مگر آن که دولت بخواهد این بدهی را به دو باشگاه ببخشد، که خود موضوعی بحثبرانگیز است. استقلال و پرسپولیس هر یک فقط دهها پرونده بدهی به بازیکنان و مربیان خارجی دارند و به بسیاری از بازیکنان و مربیان خود از سالها پیش بدهکارند. پرداخت این بدهیها تا امروز ممکن نشده است و بعد از این نیز چندان ممکن به نظر نمیرسد و همواره بدهیهای بزرگتر پیدا یا ایجاد خواهند شد.
ورود این دو باشگاه به بورس تا شهریور ماه ۱۳۹۹ وعدهای است که فقط برای اعلام خبر در خبرگزاریهای ایران کارایی دارد و احتمال تبدیلش به واقعیت، قابل درک نیست. استقلال و پرسپولیس حتی مدیرعامل قانونی ندارند و اعضای هیات مدیرههای دو باشگاه در یک سال اخیر بارها تغییر کردهاند، بدهیهای دو باشگاه هر روز رو به افزایش است و شکایتهای مربیان خارجی سابق باشگاه خطر محرومیت دو باشگاه را از پنجره نقل و انتقالات افزایش داده است، و حتی خطر لغو مجوز حرفهای توسط کنفدراسیون فوتبال آسیا در ابتدای فصل آینده، استقلال و پرسپولیس را تهدید میکند. نگاهی به همین نکات، کافی است تا وعده واگذاری استقلال و پرسپولیس به یک شوخی تکراری تبدیل شود. اما با دستور رئیس جمهوری به وزیر اقتصاد و دارایی، داستان تازهای برای این دو باشگاه آغاز شده است، و فقط میتواند برای فراموشی ورشکستگی استقلال و پرسپولیس در رسانهها مناسب باشد.
منبع سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۱۳ آوریل ۲۰۲۰