سازمان گزارشگران بدون مرز روز پنجشنبه، پنجم خرداد (۲۵ ژوئن) بیانیه‌ای با عنوان “تواب سازی آنلاین، روش تازه سرکوب در جمهوری اسلامی ایران” منتشر کرد.
بر اساس این بیانیه در روزهای اخیر شماری از روزنامه‌نگاران و نویسندگان و کنشگران حقوق بشر در شبکه‌های اجتماعی از انتشار نظرات خود ماه‌های گذشته به ویژه درباره دادگاه فعالان زندانی محیط زیست، ابراز تاسف کرده و پوزش خواسته‌اند.
بنا بر اطلاعاتی که گزارشگران بدون مرز گردآوری کرده، “ابراز ندامت‌های” آنلاین در پی احضارهای سپاه پاسداران یا تهدید به بازداشت انجام شده‌اند. در بیانیه این سازمان حقوق بشری تاکید شده است که “فشار” بر روزنامه‌نگاران و “تهدید” آنها از جانب سپاه پاسداران، به منظور واداشتن آنها به سکوت انجام گرفته است.
در این راستا ازسه روزنامه‌نگار نام برده شده است.
مژگان جمشیدی روز ۲۵ خرداد ماه در صفحه توییتر خود نوشته است، به رای دادگاه محیط زیستی‌ها در ابان ۹۸ احترام می‌گذارد. او پیشتر به این رای انتقاد کرده بود.
چند عضو بنیاد میراث پارسیان در ماه‌های آبان و بهمن به “اتهام جاسوسی” محاکمه و به چهار تا ده سال زندان محکوم شده بودند. این اقدام حکومت ایران موجی از انتقادهای مدافعان حقوق بشر و فعالان اجتماعی را برانگیخت.
عذرخواهی اجباری
یکی دیگر از این منتقدان لیلا مرگن، خبرنگار روزنامه شرق بود. اما او روز ۲۴ خرداد این پیام را در توئیتر منتشر کرد: «با توجه به نظر نهایی دادگاه به عنوان مرجع نهایی جرایم جاسوسی، حکم مراجع قضایی درباره میراث پارسیان را پذیرفته و در این رابطه هیچ ریتوئیتی نخواهم کرد. با توجه به نظر دادگاه، بابت ریتوئیت‌های گذشته عذرخواهی می‌کنم.»
محمد معینی، وبلاگ نویس و روزنامه‌نگار هم در روز ۲۹ اردیبهشت با انتشار متنی انتقادی گفته بود که دیگر در توئیتر حضور نخواهد داشت :«الان دارید آخرین توییت‌های منو می‌خونید. من ِ ناوابسته، این گوشه فضای مجازی را هم فرومی‌گذارم برای گله‌هایی از افسران و سربازان مواجب‌بگیرتان که ستم‌کاری‌هایتان را در همه جا تزیین می‌کنند. من یا هر چه خودم بخواهم می‌نویسم یا نمی‌نویسم.»
واکنش‌ها به “تواب‌سازی آنلاین”
شمار زیادی از کاربران ضمن ادای احترام به این سه نفر، به سیاست جمهوری اسلامی در رابطه با نطرهای انتقادی در شبکه‌های اجتماعی به‌شدت انتقاد کردند.
کاربری زیر پست مژگان جمشیدی نوشت: «با اعتراف گالیله هم خورشید به دور زمین نگشت، فقط عاملان آن رسواتر شدند.»
کاربر دیگری هشدار داد: «داریم هر روز به کره شمالی نزدیک می‌شیم. احتمالا چند رو دیگه هم عکس پرفایلتون تبدیل به عکس رهبر معظم میشه.»
رضا معینی، مسوول دفتر افغانستان و ایران گزارشگران بدون مرز در بیانیه این سازمان یادآور شده است: «تواب‌سازی آنلاین ادامه‌ی همان کهنه سیاست رژیم در تواب‌سازی در زندان‌ها و مجبور کردن به اعتراف‌های اجباری است.»
معینی این اقدام را “نقض آشکار حقوق بنیادین به ویژه حق آزادی بیان مردم ایران” خوانده و از جمهوری اسلامی خواسته است، به تعهدات جهانی خود، به‌ویژه اعلامیه جهانی حقوق بشر و پیمان حقوق مدنی و سیاسی که آنها را پذیرفته است، پایبند باشد.
گزارشگران بدون مرز بیانیه خود را با اشاره به رده ایران در فهرست جهانی آزادی رسانه‌ها در سال۲۰۲۰ به پایان برده است: ایران از میان ١٨٠ کشور جهان در رده ۱۷۳ قرار دارد.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۲۵ ژوئن ۲۰۲۰