اعضای انجمن‌های شهر و روستا که در دور دوم انتخابات محلی روز یکشنبه ٢٨ ژوئن/ ٨ تیرماه، از سوی شهروندان برگزیده شدند، نخستین نشست شورای خود را بین جمعه سوم ژوئیه و یکشنبه پنجم ژوئیه برگزار کرده و در همان جلسه به گزینش شهردار و یا دهدار شهر و یا روستای خود می‌پردازند. شهرداران و دهداران ٣٠١٤٣ شهر و روستا که ترکیب کامل انجمن‌های آنها در همان دور نخست انتخابات روشن شده بود، پیش از این برگزیده شده‌اند و ٤٨٢٠ شهر و روستای دیگر که برگزاری دور دوم انتخابات را انتظار می‌کشیدند، اینک در پی اعلام نتایج رای گیری، باید در سه روز پایان هفتۀ پیش رو به گزینش شهرداران و دهداران اقدام نمایند. هر یک از برگزیدگان، شهردار یا دهدار، وظایف گوناگون و خطیر و اختیارات گسترده‌ای دارد.
انتخاب شهردار یا دهدار در فرانسه، که شخص نخست شهر و یا روستا بشمار می‌آید، با رای مخفی اعضای انجمن شهر و یا روستا در نخستین نشست آنان و با کسب اکثریت مطلق صورت می‌گیرد، اما جز در موارد نادر، چهرۀ شهردار و یا دهدار پیشاپیش شناخته شده است. زیرا اوست که هدایت نامزدهای فهرست انتخاباتی خود را برای عضویت در انجمن‌ها بر عهده دارد و برای کسب اکثریت کرسی‌ها با هدف دست یافتن خود به مقام شهردار و یا دهدار تلاش می‌کند.
هر عضو انجمن شهر و یا روستا در رای خویش آزاد است و نتایج پیش بینی ناشده، نیازمند ائتلافات ناباورانه است. از همین رو، بر اساس نتایج بدست آمده از انتخابات و ترکیب هر انجمن، می‌توان پیشاپیش نتیجۀ رای گیری برای گزینش شهردار و یا دهدار را دریافت.
شهردار و یا دهدار در فرانسه، در انجام وظایف و تکالیف خود، هم نمایندۀ دولت و هم مقام اول اجرائی شهر و یا روستای خویش است. او در اجرای وظایف خود به عنوان مقام نخست شهر اختیارات ویژه دارد و در انجام تکالیف دولتی برای اجرای ماموریت‌های واگذارشده به نمایندگی از دولت، از وکالتِ اختیارات برخوردار است.
شهردار و یا دهدار وظایف خود را به عنوان مامور دولت، زیر نظر و اقتدار فرماندار و یا دادستان به اجرا می‌گذارد. او در این زمینه، مقام عالی ثبت احوال و ضابط قضائی است، مسئولیت انتشار قوانین و مقررات کشور را در شهر خویش بر عهده دارد، انتخابات زیر نظر او برگزار می‌شود، در برگزاری سرشماری‌ها و رای گیری‌های صنفی و اجتماعی مشارکت دارد، بسیاری از پروانه‌ها و جوازها را صادر می‌کند و برگزاری و ثبت ازدواج‌ها، تولدها و درگذشت‌ها زیر نظر او صورت می‌گیرد.
شهردار چگونگی بکارگیری املاک شهر را تعیین می‌کند، در بارۀ ایجاد کلاس‌های درس در مدارس تصمیم می‌گیرد، به اقدامات قضائی در برابر دادگاه‌ها دست می‌زند و البته می تواند برخی از وظایف خویش را به معاونان و یا اعضای انجمن شهر واگذار نماید.
شهردار ریاست قوۀ مجریۀ شهر را در اختیار دارد و مسئول اجرای تصمیمات شورای شهر است. او در این مقام بودجۀ شهر را تدوین می‌کند، مناقصات و مزایدات را تدارک می‌بیند، قراردادها را به امضا می‌رساند، به نام شهر در صورت لزوم وام می‌گیرد و نمایندۀ شهر در برابر دستگاه قضائی به شمار می‌آید. او در این مقام از اختیارات گسترده‌ای نیز برخوردار است. او در مقام رئیس تشکیلات اداری شهر، اختیار انتصابات به مشاغل شهری را دارد، به احداث بناهای عمومی اقدام می‌کند و نگهداری آنها را سازمان می‌دهد. اجازۀ ساخت بنا در شهر نیز با اوست.
شهردار دارای اختیارات در زمینۀ نظم عمومی نیز هست. اوست که وجود مزاحمت‌های گوناگون (مزاحمت صوتی، …) را اعلان می‌کند، با صدور بخشنامه، مقررات نظم شهری را تعیین می‌نماید، برای تامین امنیت و بهداشت در شهر، آئین نامه‌های لازم را تدارک می‌بیند. اوست که وظیفۀ هشدار دادن به شهروندان را در صورت وجود خطرات گوناگون بر عهده دارد. این چنین است که برخی از شهرداران در پی پایان دادن به قرنطینه و از سرگیری آموزش، از بازگشائی مدارس خودداری کردند.
سازمان دادن به حمل و نقل عمومی شهری، نگهداری فضاهای سبز و پارک‌ها و گورستان‌ها نیز تحت نظر و ادارۀ او انجام می‌گیرد. کمک به انجمن‌های مردم نهاد و احداث تجهیزات ورزشی و فرهنگی نیز در حوزۀ اختیارات شهردار قرار دارد.
شهردار ریاست انجمن شهر را بر عهده دارد و وظایف خود را تحت نظر انجمن شهر انجام می‌دهد. او دستور جلسۀ انجمن را تعیین می‌کند. جلسات انجمن شهر عمومی است و بروی شهروندان باز است، اما در صورت ایجاد «سر وصدا و بی نظمی» شهردار از اختیارات برقراری نظم برخوردار است.
منبع: ساید رادیو بین المللی فرانسه به زبان فارسی، ۲۹ ژوئن ۲۰۲۰
تصویر: ان ایدالگو، شهردار پاریس، پس از اعلام پیروزی او در انتخابات شهرداری روز یکشنبه ٢٨ ژوئن