به گفته علیرضا لطفی، رییس پلیس آگاهی تهران پیشی گرفتن تعداد افرادی که برای بار اول مرتکب جرم سرقت شدهاند از مجرمان سابقهدار نشان میدهد: «این اتفاقات بیتاثیر از شرایط روز نیستند.»
آقای لطفی اشاره مستقیم به شرایط اقتصادی در ایران داشته است.
افزایش چند برابری اجاره بهاء خانه، افزایش قیمت اقلام خوراکی، افزایش هزینههای پزشکی و درمانی در ایرانی و تحمیل هزینه اضافه تهیه محصولات بهداشتی برای جلوگیری از ابتلاء به کرونا همراه با افزایش نرخ ارز و طلا در بازارهای ایران، تورم بالای ۳۰ درصد، آمار بالای بیکاری از جمله مشکلات اقتصادی در ماههای اخیر در ایران بوده است.
براساس گزارش پلیس آگاهی تهران بزرگ، دستگیری مجرمان سابقهدار نسبت به بار اولیها در سالهای گذشته ۵۰ درصد به ۴۵ درصد بوده است. به این معنا که بیش از ۵۰ درصد مجرمان سابقهدار بودند و کمتر از ۴۵ درصد مجرمان بار اولی بودند. اما در حال حاضر تقریباً این میزان مساوی شده است و شاید در سه ماهه اخیر بیش از ۵۰ درصد دستگیرشدگان برای بار اول مرتکب جرم شده بودند. سارقان باراولی را میتوان در میان افرادی جستوجو کرد که به دلیل ناتوانی در کسب درآمد به راههایی غیر از راههای قانونی دستاندازی میکنند.
بحرانهای اقتصادی در دهههای گذشته که در پی تحریمها بر مردم در ایران تحمیل شده است، افزایش آمار جرم و نزاع را در ایران در پی داشته است.
چنانچه در سال ۹۷ نیز ایوب سلیمانی جانشین فرمانده نیروی انتظامی (ناجا) افزایش آمار سرقت را هشدار داد.
آقای سلیمانی گفته بود: «برخی مسائل مانند بیكاری، مشكلات اقتصادی و توسعه حاشیهنشینی این روند را رو به افزایش گذارده است؛ به طوری كه سارقان بار اولی در حال افزایشاند و باید در این زمینه فكری شود.» با گذشت سه سال از هشدار جانشین فرمانده نیروی انتظامی بحرانهای اقتصادی پیدرپی در ایران و شیوع بیماری کووید ۱۹ این آمار را بیش از گذشته افزایش داده است. چنانچه در سال گذشته سازمان پزشکی قانونی اعلام کرد میزان درگیریهای خشونتآمیز و نزاع میان شهروندان ایرانی، همچون سالهای گذشته در حال افزایش است. تعداد مصدومان نزاع نیز در سال ۹۸ به نسبت شش ماهه نخست سال قبلتر از آن دو و نیم درصد افزایش داشته است. هرچند شیوع کرونا در ماههای اخیر توانست آمار نزاعهای خیابانی در ایران را کاهش دهد ولی این کاهش ۱۱ درصدی به نقل از سازمان پزشکی قانونی تنها درمانی مقطعی به نظر میرسد.
تورم بالای۳۰ درصدی همزمان با افزایش قیمت بهای ارز در بازار و در پی آن افزایش بهای سکه و طلا و کمبود نقدینگی در دست مردم، روزهای کرونا و تحریم را بر مردم در ایران سختتر کرده است.
چنان که شیوع کرونا هزینههای بسیاری بر زندگی مردم تحمیل کرده است که از جمله آن اضافه شدن هزینههای بهداشتی و افزایش هزینههای درمانی در زندگی مردم ایران است.
به گفته ایرج حریرچی معاون وزیر بهداشت هر خانوار ایرانی در ایام کرونا حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان افزایش هزینه داشته است. هزینههای سنگین سلامت از ۳٫۷ درصد به حدود ۸ درصد در هفتههای اخیر رسیده است. در خانوار روستایی این شاخص از ۴٫۹ به ۱۲٫۹ درصد افزیش داشته است. در عین حال در خانواده افرادی که بیش از ۶۰ سال سن داشتهاند این شاخص به ۱۲٫۳ درصد افزایش داشته است.
از دیگر موارد فشار اقتصادی در ایران افزایش هزینه اجاره بهاء در بیشتر نقاط ایران طی ماههای اخیر در این کشور بوده است.
سید غنی نظری خانقاه نماینده مجلس به تازگی گفت: «با حقوق ۱۲ میلیون تومانی هم نمیتوانم خانه اجاره کنم.» آقای نظری عنوان کرد: «دنبال خانه بالا شهر هم نیستم، میخواهم نزدیک مجلس که منطقه متوسط است خانه بگیرم. حال یک کارمند با پنج میلیون تومان چطور میخواهد خانه بگیرد؟» این در حالی است که کارمندان در ایران حقوق دریافتی پنج میلیون تومانی ندارند.
افزایش قیمت مواد خوراکی، افزایش چهار برابری هزینه برخی داروها از جمله داروهای بیماران سرطانی با رشد نرخ ارز، به صفر رسیدن موجودی برخی داروهای مورد نیاز در کشور به گفته روابط عمومی خیریه غیردولتی نور، از موارد ایجاد ناامیدی بین مردم در ایران است.
نبود نظارت بر مهار گرانیهای اخیر در کشور همواره موج نارضایتی را در بین مردم در ایران افزایش داده و به نظر میرسد افزایش جرم و سرقت در ایران نیز محصول بحرانهای مهار نشده اخیر در این کشور بوده است.
سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۲۱ ژوئیه ۲۰۲۰