در هفتههای اخیر درگیریهای پراکنده در مرز ارمنستان و جمهوری آذربایجان خطر ایجاد بحرانی تازه را افزایش داده است. اکنون رزمایش مشترک ترکیه و آذربایجان میتواند دلیلی برای افزایش تنش میان ترکیه و روسیه شود.
ترکیه و جمهوری آذربایجان رزمایش مشترکی را آغاز کردهاند که قرار است تا روز دهم اوت (۲۰ مرداد) ادامه یابد. این عملیات نظامی مشترک در چارچوب توافقهای نظامی میان دو کشور انجام میشود، توافقهایی که همواره گسترش مییابند. نیروهای مسلح ارمنستان هم در روز ۲۳ ژوئیه (دوم مرداد) تمرینهای نظامی مشترکی را با روسیه آغاز کرده بودند.
به گفته وزارت دفاع ارمنستان، در عملیات مشترک با روسیه پدافند هوایی، از جمله مبارزه با “هواپیماهای بدون سرنشین دشمن” و استفاده از هواپیماهای مشابه “برای شناسایی مواضع دشمن” تمرین شده است.
بهتازگی گزارشهایی مبنی بر مشاهده بالگردهای رزمی روسی در مرز ارمنستان و ترکیه نیز منتشر شده است. روسیه خود را قدرت محافظ ارمنستان میداند و هزاران سرباز در یک پایگاه نظامی این کشور در مرز با ترکیه مستقر کرده است.
بر اساس گزارشی که امروز شنبه، اول اوت (۱۱ مرداد) وبسایت شبکه یک تلویزیون آلمان (تاگس شاو) منتشر کرد، رقابت بین ترکیه و روسیه در منطقه شدت مییابد.
روسیه منطقههای جنوب خارج از مرزهای خود را به عنوان “مناطقی پراهمیت برای امنیت داخلی خود” مینگرد و مواظب است که اوضاع آنها بحرانی نشود. در این راستا روسیه برای حفظ تعادل بین طرفهای درگیر نیز تلاش میکند. مسکو علاوه بر همکاری تنگاتنگ با ارمنستان، به آذربایجان جنگافزار میفروشد.
پس از بروز درگیریها مرزی در اواسط ژوئیه، دولت روسیه از دو طرف خواست، آرامش خود را حفظ کنند. در مناقشات پیشین میان ارمنستان و آذربایجان نیز روسیه چنین نقشی بر عهده داشت.
کشمکش تازه دو همسایه متخاصم در جنوب قفقاز در منطقه کوهستانی تووز رخ داد که ۳۰۰ کیلومتر با منطقه قرهباغ، منطقه مورد مناقشه همیشگی فاصله دارد. بحران قرهباغ در سال ۱۹۸۸ آغاز شد و در سال ۱۹۹۴ به کمک گروه میانجیگر مینسک (آمریکا، روسیه و فرانسه) به پایان رسید. این بحران بیش از ۳۰هزار قربانی بر جا گذاشته است.
درگزارش تاگسشاو تاکید شده است که رهبری ترکیه در مناقشه اخیر میان ارمنستان و آذربایجان “پرخاشگرانه” دخالت کرده است. رئیس جمهوری ترکیه، رجب طیب اردوغان، ارمنستان را محکوم کرد و وعده حمایت از آذربایجان را داد. رئیس صنعت دفاعی ترکیه نیز وعده داد که به تقویت توان نظامی نیروهای مسلح آذربایجان کمک خواهد کرد.
دولت اردوغان مصمم است، نقش خود را به عنوان حافظ منافع کشور ترکزبان آذربایجان به هر قیمتی به نمایش بگذارد. تاگس شاو مینویسد، آنکارا همواره در تلاش است تا ثابت کند که به شعار “یک ملت، دو کشور” پایبند است و نه تنها به آذربایجان بلکه به دیگر ترکزبانان منطقه کمک میکند و برای حمایت از آنها آمادگی دارد.
تنش در منطقه مرزی میان ارمنستان و آذربایجان ادامه دارد و دو طرف یکدیگر را به نقض آتشبس محکوم میکنند.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۱ اوت ۲۰۲۰