افزایش تولید نفت و پایان دادن به مشعل‌سوزی از جمله پروژه‌هایی بود که در دیدار نخستوزیر عراق با ترامپ مطرح شد. عراق اعلام کرده که از میزان واردات گاز و برق خود از رژیم ایران خواهد کاست و تا پنج سال دیگر به خودکفایی می‌رسد.
از دیدار مصطفی کاظمی، نخستوزیر عراق، با دونالد ترامپ، رئيس جمهوری آمریکا در کاخ سفید به عنوان دیداری استراتژیک یاد شده است. اکنون اعلام شده است که وزارت نفت عراق با شرکت‌های بزرگ نفتی آمریکا و از جمله با شرکت شورون، قراردادهای متعددی امضا کرده است؛ قراردادهایی که می‌توانند از وابستگی عراق به گاز و برق ایران بکاهند.
کمبود برق و گاز عراق به سال‌های دهه ۹۰ قرن گذشته میلادی بازمی‌گردد. جنگ و بحران سیاسی برخاسته از آن، باعث عدم رشد متناسب بخش انرژی با نرخ رشد جمعیت این کشور شد. عراق از همان زمان با کمبود انرژی برای تامین نیازهای داخلی خود روبه‌رو است.
این کمبود بیش از همه در بخش برق خود را نشان می‌دهد. افزون بر آن، مشعل‌سوزی در عراق، عملا باعث از دست رفتن بخش قابل ملاحظه‌ای از گاز طبیعی این کشور می‌شود؛ گازی که می‌تواند زمینه تامین برق عراق را فراهم آورد. بسیاری از نیروگاه‌های برق عراق گازسوز هستند.
برنامه وزارت نفت عراق
احسان عبدالجبار اسماعیل، وزیر نفت عراق، یکشنبه گذشته ۲۳ اوت (اول شهریور) در مصاحبه‌ای با تلویزیون دولتی “العراقیه” اعلام کرد که این کشور تصمیم دارد تولید نفت خام خود را از پنج میلیون بشکه در روز در شرایط کنونی، به روزانه هفت میلیون بشکه افزایش دهد.
عراق هم‌اکنون نیز پس از عربستان دومین کشور بزرگ صادرکننده نفت خام در سازمان اوپک به شمار می‌آید. افزایش تولید نفت این کشور می‌تواند صادرات نفت عراق را به شش میلیون بشکه در روز برساند.
وزیر نفت عراق یک بازه زمانی پنج ساله را برای اجرای پروژه‌های نفت و گاز این کشور در نظر گرفته است. بر اساس تصمیم دولت عراق، این کشور باید حداکثر تا سال ۲۰۲۵ میلادی در زمینه‌های تامین گاز و برق خود به خودکفایی کامل برسد.
واردات از ایران
در حال حاضر عراق همچنان وابسته به واردات گاز و برق از ایران است. همین موضوع ناخشنودی آمریکا را در پی داشته است. عراق برای تامین نیازهای داخلی خود، از آمریکا درخواست کرده است که این کشور را از مجازات‌های پیش‌بینی‌شده برای واردات گاز و برق از ایران معاف کند. دولت ترامپ اعلام کرده است که حاضر به تمدید نامحدود این معافیت‌ها نیست. هم‌اکنون نهمین دوره معافیت عراق از مجازات‌های خرید گاز و برق از ایران جریان دارد.
به همین دلیل عراق اعلام کرده است که نه تنها در بازه زمانی یاد شده به خودکفایی در تولید برق و گاز خواهد رسید، بلکه پیش از آن نیز با خرید گاز و برق از سایر کشورها، به خرید و واردات برق و گاز از ایران پایان خواهد داد.
حمید حسینی، رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق، اخیرا اعلام کرده بود که ایران روزانه بین ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ مگاوات برق به عراق صادر می‌کند. افزون بر این، میزان واردات گاز طبیعی عراق از ایران حدود ۳۸ میلیون متر مکعب در روز است. عراق برای نیروگاه‌های برق خود نیازمند واردات گاز طبیعی است. رژیم ایران و عراق در ماه ژوئن سال جاری (۲۰۲۰) بر سر ادامه صادرات گاز و برق به عراق برای دو سال آینده به توافق رسیدند.
سرمایه‌گذاری آمریکا
احسان عبدالجبار اسماعیل در گفتگوی خود با شبکه تلویزیون “العراقیه” اعلام کرده بود که در حال حاضر ۸۰ درصد از پروژه‌های ناظر بر تولید گاز طبیعی در این کشور اجرا شده‌اند. گفته می‌شود که در مذاکرات بین مقامات دولت عراق با مقامات آمریکا، بر سرمایه‌گذاری کلان آمریکا در حوزه تولید نفت و گاز عراق توافق شده است. به‌ویژه عراق بر آن است تا با پایان دادن به مشعل‌سوزی، در عرصه تولید گاز طبیعی نیز به خودکفایی کامل برسد. باید یادآور شد که عراق پس از روسیه، بیشترین میزان مشعل‌سوزی را دارد.
گفته می‌شود شرکت بزرگ آمریکایی شورون اعلام کرده است که حاضر به سرمایه‌گذاری کلان و همکاری با دولت عراق در زمینه استخراج و تولید نفت و گاز طبیعی در این کشور است. از سوی دیگر، عراق خواستار سرمایه‌گذاری عربستان در صنایع نفت و گاز این کشور شده است. افزون بر این، شرکت آلمانی زیمنس نیز اعلام کرده است که با عراق در زمینه تولید برق و ایجاد نیروگاه‌های جدید همکاری خواهد کرد.
عراق برای تامین برق خود تا سال ۲۰۲۵ به سرمایه گذاری در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر نیاز دارد. تخمین زده می‌شود که میزان نیاز عراق به برق به ۳۵ گیگاوات برسد.
دوره معافیت نهم عراق از مجازات‌های پیش‌بینی‌شده برای خرید و واردات گاز و برق از ایران، ماه آینده به پایان می‌رسد. آمریکا به عراق ۱۲۰ روز فرصت داده بود تا برای گاز و برق ایران جایگزین پیدا کند.
گرچه قطع واردات برق و گاز از ایران در حال حاضر ممکن نیست، اما علی علاوی، وزیر دارایی عراق، اخیرا اعلام کرد که این کشور ظرف کمتر از یک سال بخش اعظم وابستگی خود به گاز و برق ایران را کاهش خواهد داد.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۲۵ اوت ۲۰۲۰