سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در مصاحبه ای اختصاصی با اسپوتنیک ضمن اعلام آمادگی کشورش برای میانجی گری بین تهران و واشنگتن، گفت: کلیت« منطق کنونی سیاست آمریکا بر این اساس استوار است که تمام تلاش ها باید معطوف به مجازات و بازداشتن ایران شود و فقط تغییر رژیم ایران اجازه می دهد کل منطقه سرانجام آزادانه نفس بکشد. این راه به بن بست منتهی می شود.»
آقای لاورف در باره این سیاست آمریکا می گوید:«ایران به عنوان اصلی ترین مشکل کل این منطقه (خلیج فارس) و همچنین سایر مناطق جهان اعلام شده که در آنها ایران به نوعی متهم به دخالت در امور داخلی کشورهای مربوطه است و آمریکایی ها در تلاشند کل گفتگوها درباره مسائل خاورمیانه و شمال آفریقا را به مسیر ضد ایرانی سوق دهند.»
وزیر امور خارجه روسیه این رویکرد آمریکا را فاقد چشم انداز تبیین می کند که نمی تواند راه بجایی ببرد و منتهی به بن بست می شود. او می گوید: «این رویکرد اولاً فاقدچشم انداز و ناامید کننده است زیرا مشکلات و مسائل را تنها با توافق بین همه شرکت کنندگان می توان بطور پایدار و مطمئن حل کرد.»
وزیر امور خارجه روسیه با اشاره به اینکه تحریم هایی که با اعمال آنها می خواهند ایران را خفه کنند، هیچگاه موثر نبوده و نخواهد بود، خاطرنشان ساخت: «ایران بارها آمادگی خود را برای گفتگو ابراز داشته است و این آمادگی برای گفتگویی است که نمی تواند مبتنی بر اولتیماتوم هایی باشد که طرف آمریکایی به طور دوره ای آن را مطرح می کند، همچنان وجود دارد و ما آماده کمک به آغاز چنین گفتگویی خواهیم بود.»
اقای لاورف در بخش دیگری از سخنانش می گوید کشورش همراه با چین و کشورهای اروپایی مدافع توافق اتمی و برجام هستند، این در حالی است که آمریکا همواره در تخریب آن تلاش می کند:«ما همراه با کشورهای اروپایی و چین از توافق برجام برای حل و فصل مسئله هسته ای ایران که در سال ٢۰۱۵ توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شد و اکنون آمریکایی ها دوباره با پیروی از سیاست اهریمنی جلوه دادن ایران در همه زمینه ها درحال تخریب آن هستند، دفاع می کنیم. اکنون بحث در شورای امنیت سازمان ملل ادامه دارد ، ۱٣ کشور از ۱۵ کشور عضو آن مخالف شدید تلاش ها برای از بین بردن برجام و مقصر دانستن ایران در هر اتفاقی هستند.»
توافق هستهای ایران و قدرت های بزرگ جهان که به آن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هم گفته میشود، سال ٢۰۱۵ میان ایران و کشورهای عضو گروه ۱+۵ متشکل از آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه و چین، پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد به علاوه آلمان امضا شد. برپایه این توافق، در برابر محدود شدن برنامه هستهای ایران، تحریمهای اعمال شده علیه این کشور لغو یا تعلیق شد.
اما دونالد ترامپ ، رئیس جمهوری امریکا روز ٨ مه سال ٢٠١٨، اعلام کرد که از برجام خارج می شود و نه فقط تحریم های قبلی را باز می گرداند، بلکه تحریم های جدیدی نیزعلیه تهران اعمال خواهد کرد. آمریکا نه تنها ایران را تحریم کرد، بلکه همه کشورهای جهان را نیزکه با ایران تعامل کنند را نیز تهدید به تحریم کرد. این تحریم های همه جانبه هنوز آمریکا را خشنود نکرده است. واشینگن در تلاش است تا با اقدامات خود تحریم های تسلیحاتی سازمان ملل که به موجب برجام در ماه اکتبر پایان می باید، کماکان ادامه یابد.
براساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که سال ٢۰۱۵ در پیوند با توافق هستهای ایران و شش قدرت جهانی تصویب شد، تحریمهای تسلیحاتی تهران ۱۸ اکتبر پایان مییابد، اما آمریکا خواستار تمدید این تحریم ها شد که در شورای امنیت رای نیاورد.
ایالات متحده سپس در اوایل شهریورماه طرح بازگشت تحریمها و فعال کردن مکانیسم ماشه را به شورای امنیت ارائه کرد ولی این تلاش آمریکا نیز با مخالفت ۱۳ عضو از ۱۵ عضو این شورا روبرو شد. اکثریت قریب به اتفاق اعضای شورای امنیت در نامههایی مخالفت خود را با این اقدام آمریکا اعلام کردند.
علیرغم مخالفت صریح کشورهای مشارکتکننده در برجام و اکثریت قاطع اعضای شورای امنیت با تفسیرهای آمریکا از قطعنامه ٢٢٣۱ شورای امنیت، مقامات آمریکایی به ویژه مایک پمپئو وزیر امور خارجه این کشور بارها ادعا کردهاند که تحریمهای شورای امنیت علیه ایران از بامداد روز یکشنبه ٢۰ سپتامبر (٣٠ شهریور) بازخواهند گشت.
واشینگتن همچنین از همه کشورهای دیگر جهان خواسته ایران را تحریم کنند و در حال آماده کردن یک فرمان اجرایی برای رئیس جمهوری آمریکاست که هر شخص و یا شرکتی در جهان را که با ایران در زمینه تسلیحات تعامل کند، تحریم نماید. شرکت های تسلیحاتی روسیه و چین بیش از دیگران هدف تهدیدهای جدید آمریکا هستند.
هفته پیش رو، هفته پرتنشی خواهد بود، بعد از ماه ها تنش و چالش بر سر فعال شدن یا نشدن مکانیسم ماشه، بالاخره قرار است بزعم آمریکا بامداد یکشنبه ٢۰ سپتامبر روز موعود فرابرسد؛ روزی که هم ایران و هم آمریکا اعلام جشن پیروزی کردهاند، اما سازمان ملل و کشورهای بزرگ امضا کننده برجام که در راه حفظ آن تلاش می کنند، تا مدت ها در یک شرایط برزخی درگیر خواهند بود.
منبع: سایت رادیو بین المللی فرانسه به زبان فارسی، ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۰
تصویر: سرگئی لاورف وزیر امور خارجه روسیه