مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی رژیم در گزارشی به گرانی کالاها و خدمات با وجود اجرای سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی اشاره کرده و نوشته که اقلام اساسی افزایش قیمت بالای ۱۰۰ درصد داشته‌اند.
مرکز آمار ایران تورم سالانه منتهی به شهریورماه را ۲۶ اعلام کرده است. هرچند این رقم نشان دهنده نرخ صعودی تورم نسبت به ماه‌های گذشته است اما کارشناسان این ارقام را رد می‌کنند.
پروفسور استیو هانکه اقتصاددان شناخته شده تورم سالانه منتهی به شهریورماه را ۱۵۶ درصد در سال محاسبه کرده. او با انتشار توئیتی نرخ اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران را «مضحک» عنوان کرده و نوشته است که «حکومت فاسد ایران، حقایق فاسد تولید می‌کند.»
احسان سلطانی اقتصاددان و تحلیل‌گر اقتصادی نیز معتقد است مرکز آمار ایران «عددسازی» می‌کند و تورم در ایران حداقل ۶۰ درصد است.
آمارهای مرکز آمار ایران هرچند پایین‌تر از ارقام واقعی تورم ارزیابی می شوند اما در گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با استناد به همین آمارها منتشر کرده نیز فاجعه فقر و گرانی در ایران را به روشنی نشان می دهد.
در این گزارش به کاهش قابل مصرف کالاهای اساسی در سال‌های اخیر اشاره شده و آمده است: «این کاهش ها برای دهک های پایین درآمدی به مراتب بیشتر نیز بوده است.»
بررسی‌های صورت گرفته توسط مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد که قیمت کالاهای اساسی در دو سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته بطوری که حتی کالاهایی مثل گوشت مرغ که ارز ترجیحی نیز دریافت می‌کنند رشد قیمت بالای ۱۰۰ درصد داشته‌اند.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی درباره کاهش قابل توجه متوسط مصرف کالاهای اساسی در سال‌های اخیر نوشته که «برای مثال مصرف برنج خارجی ۸ درصد، گوشت گوساله ۲۰ درصد، گوشت گوسفند ۲۹ درصد، روغن نباتی ۶ درصد و قند و شکر ۴ درصد در سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۵ کاهش یافته است. این کاهش‌ها برای دهک‌های پایین درآمدی به مراتب بیشتر نیز بوده است.»
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی بر اساس آمارهای ارائه شده، تأکید کرده که اتخاذ سیاستی در راستای تأمین بخشی از نیازهای معیشتی خانوارهای کشور به ویژه خانوارهای کم برخوردار بسیار ضروری است.
مرتضی افقه اقتصاددان و استاد دانشگاه جندی شاپور اهواز نیز در یادداشتی در روزنامه «کسب و کار» افزایش قیمت ارز را از مهمترین عوامل افزایش «غیرمنتظره» کالاها عنوان کرده و نوشته که «در ۶ ماه نخست امسال و به‌خصوص دو سه ماه اخیر بانک مرکزی کنترل نرخ ارز را رها کرد و به دلیل کاهش ذخایر ارزی خود نتوانست آن را مدیریت کند و به همین دلیل قیمت ارز به یک باره به صورت فورانی افزایش پیدا کرد و متاثر از آن قیمت کالاها نیز افزایشی غیرمنتظره داشت.»
این اقتصاددان افزوده که در همین مدت فقر در میان اقشار ضعیف جامعه گسترده شده است و نسبت به بروز بحران‌های اجتماعی هشدار داده است: «در این فاصله تعداد بسیار زیادی از افرادی که قبلا فقیر بودند در حال حاضر به شدت فقیرتر شده اند و در واقع شکاف فقر بیشتر شده و تعداد بسیار زیادی از طبقات متوسط که درآمد آنها بالای خط فقر یا مماس بر خط فقر بودند به زیر خط فقر بدون تردید ریزش کرده اند و تعداد زیادی بیکار شدند. این افراد از یک طرف بیکار شده اند و درآمد خود را از دست داده اند و از طرف دیگر با نبود درآمد به دلیل فوران قیمت ها قدرت خریدشان به شدت کاهش پیدا کرده و اگر این روند تداوم پیدا کند، بدون هیچ تردیدی بحران های اجتماعی و به تبع آن بحران سیاسی را خواهیم داشت.»
مرتضی افقه نوشته ۶ تا ۷ از ده دهک درآمدی کشور زیر خط فقر هستند: «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی سال گذشته با افزایش قیمت ارز، افرادی که مشمول سبد حمایتی بودند را ۶۰ میلیون نفر اعلام کرد. همین که وزارت کار اعلام کرده این تعداد مشمول دریافت حمایتهای اقتصادی و کالایی هستند را میتوان خط فقر تلقی کرد یعنی شش هشتم یا شصت هشتادم یا به عبارتی از ۸۴ میلیون نفر جمعیت کل کشور ۶۰ میلیون نفر زیر خط فقر هستند اما اگر این ملاک باشد بیشتر از ۶ دهک و حداقل ۷ دهک زیر خط فقر هستند.»
در این میان حسن روحانی رئیس دولت تدبیروامید طی سخنانی یکی از مشکلات مردم را «بد مصرف کردن» و «تلف کردن مواد غذایی» دانسته است!
روحانی گفته که «مصارف ما به دقت انجام نمی‌گیرد و گاهی دارو بیش از حد در نسخه نوشته می‌شود یا خریداری می‌شود و داروها معمولاً در خانه می‌ماند و مصرف نمی‌شود و دقت لازم در آن انجام نمی‌گیرد بنابراین بد مصرف کردن، هم در مواد غذایی و هم در دارو بسیار مضر است و ما باید به یک مصرف بهینه در کشور برسیم.»
او افزوده است: «طبق یک آماری که به من گزارش دادند در همین روزهای اخیر ۴۰ درصد مواد غذایی ما تلف و ضایع می‌شود که یا به خاطر بد مصرف کردن، یا تولید غیردقیق نسبت به این مواد غذایی و یا به خاطر این است که زنجیره لازم در صنایع تبدیلی را در اختیار نداریم و اینها از بین می‌رود. کار بزرگی که امروز باید انجام بگیرد، ایجاد فرهنگ لازم هم در بخش تولید و هم در بخش مصرف است تا به بهترین وجه تولید کنیم و با بهترین کیفیت آن را به اندازه مصرف کنیم و در حداقل ضایعات مواد غذایی باشیم و اینهم برای ما بسیار اهمیت دارد.»
منبع : سایت کیهان لندن ، ۵ اکتبر ۲۰۲۰