۸ مهر ۱۳۱۱: ۸۸ سال پیش در چنین روزی تقی مدرسی در تهران زاده شد. او داستان را “واکنش زمان” و شعر را “آفرینش زبان یک لحظه” می‌دانست.
مادر تقی مدرسی، نوه سید محمد طباطبایی از رهبران جنبش مشروطه و پدرش محضردار بود: «نُه ساله بودم که نه تنها پدرم را از دست دادم و زندگی خانوادگی ما به کلی در هم ریخت، بلکه کشورمان هم توسط متفقین اشغال شد».
۱۴ ساله بود که به نوشتن روی آورد: «سال پنجم متوسطه چند داستان کوتاه نوشتم که متأسفانه به خرج یکی از دوستان به اسم “دائم الخمر” به چاپ رسید. سال بعدش داستانی نوشتم به نام “سایه های وجود”. داستان دکتری که خیال می‌کند از به هم پیوستن چند سایه به وجود آمده است. این بار خوشبختانه کسی حاضر به چاپ کردنش نشد».
او نویسندگی و رشته روانپزشکی را همزمان پیش می‌برد.
۲۳ ساله بود که نام‌آشناترین اثرش “یکلیا و تنهایی او” را نوشت. سرگذشت دختر پادشاه اورشلیم که عاشق چوپان پدرش می‌شود، اما بی‌وصال و تنها می‌ماند: «فکر نوشتن “یکلیا” بعد از کودتای ۱۳۳۲ به سرم افتاد. انگیزه‌ام سرخوردگی‌های شخصی و سیاسی آن زمان و از طرف دیگر آشنایی با کتاب مقدس، مخصوصا “عهد عتیق” بود».
اثر او به خاطر نثر روان و توصیف شخصیت‌های عاطفی و “رنگین” از سوی مجله “سخن” بهترین رمان ایرانی سال ۱۳۳۵ به شمار آمد.
۲۵ ساله بود که سردبیر مجله ادبی “صدف” شد. ۲۷ ساله بود که روانپزشکی را در دانشگاه تهران به پایان رساند و برای تکمیل تحصیلات به آمریکا رفت و در چند دانشگاه کار و تحصیل و تدریس کرد.
تقی مدرسی در ۳۳ سالگی رمان “شریف‌جان شریف‌جان” را نوشت که برخی آن را آغاز سبک “رئالیسم جادویی” در ایران می‌دانند.
۵۰ ساله بود که “مرکز پژوهش‌های نوزادان” را در دانشگاه مریلند بنیاد نهاد: «این مرکز به عنوان یکی از پیشروترین مراکز تحقیقاتی در طرز تشخیص و معالجه بیماری‌های روانی نوزادان شناخته شده است. هدف اصلی ما کمک به سلامتی روانی و تحقیق درباره نوزادانی است که بر اثر فقر و انزوا و تعصبات نژادی در معرض خطر قرار گرفته اند».
۵۳ ساله بود که نخستین رمانش به زبان انگلیسی “کتاب آدم‌های غایب” را نوشت. «سال‌های ۱۳۵۵ تا ۵۷ باز دوستان درباره تئوری های اجتماعی و تفسیرهای سیاسی و دست‌های پشت پرده سیا و امپریالیسم جهانی بحث می کردند. خود من دچار چنان هیجانی شده بودم که هر روز بین چهار و پنج صبح هول هولکی دنباله نوشتن “آدم‌های غایب” را می گرفتم که در واقع یک جور خاطره نویسی خیالی بود».
تقی مدرسی در ۶۵ سالگی در شهر بالتیمور ایالت مریلند آمریکا درگذشت.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۹ اکتبر ۲۰۲۰