جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز چهارشنبه ۷ اکتبر(۱۶ مهرماه) در بخشی از سخنرانی خود در مراسم آغاز به کار پارلمان اروپا به صحبت در مورد وضعیت حکومت اسلامی مسلط بر ایران پرداخت.
بورل با اشاره به اینکه ایران در میانهی یک دوره ی دشوار قرار دارد گفت «شیوع کُرونا روزانه سه هزار نفر در ایران را مبتلا میکند، در کل نزدیک به نیم میلیون نفر به این ویروس مبتلا شدند و دستکم ۲۷ هزار نفر جانشان را از دست دادند. بحران کووید۱۹ مشکلات اقتصادی موجود ایران را شدیدتر میکند. پس از امضای توافق اتمی رژیم ایران انتظار داشت این توافق منافع اقتصادی بیشتری به همراه داشته باشد.»
وی ادامه داد «متاسفانه پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریمهای شدید، صندوق بینالمللی پول پیشبینی کرده است که امسال حکومت ایران با ۱۰ درصد کاهش تولید ناخالص داخلی و ۱۶ درصد بیکاری روبروست. در یک سال گذشته ریال ایران تقریبا نیمی از ارزش خود را نسبت به دلار آمریکا از دست داده. تجارت این کشور با اتحادیه اروپا کاهش یافته است.»
بورل در بخشی از سخنرانی خود از برخی رویدادها در ایران از جمله درباره وضعیت حقوق بشر عمیقا ابراز نگرانی کرد. او گفت: «ما صراحتا اعدام کشتیگیر ایرانی نوید افکاری را محکوم میکنیم و از مقام های حکومت ایران میخواهیم درباره گزارشهای مربوط به شکنجه او در زمان بازداشت تحقیق کنند.»
وی تأکید کرد «ما به همه شرکایمان، نه فقط حکومت ایران، تاکید میکنیم که درباره چنین اقداماتی باید جواب داده شود.» بورل همچنین خواستار بررسی گزارش ها درباره شکنجه نوید افکاری شد و گفت: «تمام کسانی که در این موضوع نقش داشتند، باید تحت تعقیب قرار بگیرند.»
این مقام اتحادیه اروپا بازداشت دوتابعیتیها از جمله فریبا عادلخواه پژوهشگر ایرانی- فرانسوی را محکوم کرد و گفت رژیم ایران از بازداشت این افراد به عنوان ابزار استفاده میکند. بورل از نسرین ستوده نیز دفاع کرد و خواستار آزادی او شد.
بخشی از صحبتهای مسئول سیاست خارجی اروپا اگرچه حمایت مجدد از توافق اتمی بود ولی با این حال از نقض برجام توسط حکومت اسلامی نیز ابراز نگرانی کرد. وی توافق اتمی را یک موضوع امنیتی خواند و گفت با وجود آنکه میزان ذخایر اورانیوم رژیم ایران افزایش یافته، اما همچنان نسبت به قبل از برجام بسیار کمتر است.
وی اقدامات آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل متحد و ادامه تحریمهای تسلیحاتی را مورد انتقاد قرار داد و گفت اروپا به دلیل خروج آمریکا از برجام این اقدام را نمیپذیرد.
بورل در بخش دیگری از سخنرانی خود گفت «بدون توافق هستهای، ایران میتوانست برای منطقه و اروپا یک تهدید امنیتی باشد و سلاح هستهای تولید کند.»
مسئول سیاست خارجی اروپا در ادامه گفت: «سعی کنیم همزمان روی دو چیز کار کنیم: توافق هستهای و حقوق بشر. ما برای زنده نگه داشتن و کارکرد توافق هستهای به تلاش ادامه می دهیم و در عین حال به کار خود ادامه خواهیم داد تا مقامات رژیم ایران بدانند که احترام به حقوق بشر شرط اساسی ما برای گفتگو با آنهاست.»
وی تاکید کرد: «در هر دو مورد من به حمایت پارلمان اروپا برای اخاذ رویکرد واقعگرایانه به یکی از مهمترین مشکلات امنیتی نیاز دارم زیرا بدون برجام، رژیم ایران یک قدرت هستهای خواهد بود و پس از آن ما در یک سناریو و وضعیت کاملاً متفاوت قرار خواهیم گرفت.»
برگرفته ای از سایت کیهان لندن ، ۱۴ اکتبر ۲۰۲۰