دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا روز جمعه ۲۳ اکتبر (۲ آبان) اعلام کرد اسرائیل و سودان توافق کردهاند که برای عادیسازی روابط گام بردارند.
جود دییر سخنگوی کاخ سفید با اعلام این مطلب، عادیسازی روابط دوجانبه بین خارطوم و تلآویو را «گامی بزرگ در راه ایجاد صلح در خاورمیانه» خواند. در صورت نهایی شدن توافق بین دو کشور، سودان سومین دولت عربی نام میگیرد که در دو ماه گذشته روابط خصمانه با اسرائیل را کنار میگذارد.
اعلام گسترش روابط اسرائیل و سودان ساعتی پس از آن انجام میگیرد که کاخ سفید به کنگره اطلاع داد تصمیم دارد سودان را بعد از ۲۷ سال از فهرست کشورهای حامی تروریسم خارج کند.
دفتر مطبوعاتی کاخ سفید اعلام کرده است که تصمیم اخیر «در پی موافقت جدید سودان برای حل پرونده قربانیان آمریکایی حملات تروریستی و خانوادههای آنان گرفته شده است». دولت انتقالی سودان نیز در آن سو این خبر را اعلام کرده است.
پیشتر در روز دوشنبه رئیس جمهوری ایالات متحده در صفحه توئیتر خود نوشته بود که دولت جدید سودان پرداخت ۳۳۵ میلیون دلار غرامت را پذیرفته است.
مسئله غرامت به حمله گروه القاعده به سفارتخانههای آمریکا در کنیا و تانزانیا در سال ۱۹۹۸ بازمیگردد. در جریان آن حمله که در شهرهای نایروبی و دارالسلام صورت پذیرفت بیش از ۲۰۰ تن کشته شدند. اسامه بن لادن، رهبر پیشین گروه القاعده در دهه ۱۹۹۰ مدتی را در سودان به سر می برد.
همزمان با تحولات در واشنگتن، بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل روز جمعه در کنفرانسی مطبوعاتی گفت که کشورش با فروش « سیستمهای جنگافزاری ویژه» از سوی آمریکا به امارات عربی متحده مخالفتی ندارد.
اسرائیل به تازگی با امارات روابط دیپلماتیک برقرار کرده است و اظهارات نخستوزیر اسرائیل احتمالا به درخواست ابوظبی برای خرید جنگندههای اف-۳۵ آمریکایی اشاره دارد. ایالات متحده پیشتر با شرط «حفظ برتری کیفی نظامی اسرائیل»، با تلآویو درباره فروش جنگافزارهای پیشرفته به کشورهای منطقه مشورت کرده بود.
مقامات اسرائیل تاکید کرده بودند که علیرغم برقرار کردن روابط دیپلماتیک با امارات عربی متحده و بحرین، لازم است که برتری نظامی آنان حفظ شود. همزمان آمریکا اعلام کرده بود که اجازه میدهد فروش جنگندههای اف-۳۵ به امارات مورد بررسی قرار گیرد.
بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، نیز در بیانیهای گفته است با توجه به اینکه ایالات متحده در حال ارتقای توان نظامی اسرائیل است و به لحاظ کیفی برتری نظامی اسرائیل حفظ شده است، این وزارتخانه با فروش سیستمهای جنگافزاری آمریکایی به امارات مخالفتی ندارد.
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۲۴ اکتبر ۲۰۲۰