در حالی‌که قیمت کالاهای خوراکی و اساسی مردم روزبه‌روز در حال افزایش است، مرکز پژوهش‌های مجلس بدون در نظر گرفتن تورم سال ۹۹ از حذف گوشت قرمز و حتی گوشت سفید از سبد خرید ماهانه کارگران خبر داده است.
مرکز پژوهش‌های مجلس بر اساس داده‌های تورمی مرکز آمار ایران از کاهش شدید مصرف کالاهای اساسی در سبد خوراکی‌ها گزارش داده است.
این گزارش نشان می‌دهد که قیمت کالاهای اساسی در دو سال گذشته افزایش شدیدی داشته است، به طوری که حتی کالاهایی مثل گوشت مرغ که ارز دولتی نیز دریافت می‌کنند، رشد قیمت بالای ۱۰۰ درصدی داشته‌اند. در همین حال متوسط مصرف کالاهای اساسی در سال‌های اخیر نیز کاهش قابل توجهی داشته است.
در دهک سوم، شامل کم درآمدترین قشر طبقه متوسط و کارگران متخصص، مصرف گوشت قرمز ۳۶ درصد و مصرف برنج ۱۸ درصد کاهش داشته است. مصرف گوشت قرمز در سال ۹۸ به نسبت سال ۹۵، بیش از ۳۰ درصد، مصرف گوشت گوساله ۲۰ درصد و گوشت گوسفندی ۲۹ درصد کاهش یافته است.
با در نظر گرفتن این‌که بیش از ۷۰ درصد کارگران ایران حداقل‌بگیر هستند و پایین‌تر از طبقه متوسط محسوب می‌شوند این آمار به نسبت در میان آن‌ها کاهش شدیدتری خواهد داشت.
این در حالی است که تورم سال ۹۹ در محاسبات داده‌های مرکز پژوهش‌های مجلس در نظرگرفته نشده است و اگر داده‌های تورمی امسال نیز در نظر گرفته شوند، بدون تردید کاهش مصرف کالاهای اساسی بسیار بیشتر از این‌ها خواهد بود.
کارگرانی که با گرانی ۵۰۰ درصدی نرخ مسکن و اجاره خانه در یک بازه زمانی یک سال و شش ماهه، دیگر قادر به تأمین مسکن مناسب در محدوده شهرها هم نیستند، با روزی کمتر از ۱۰۰ هزار تومان درآمد حتی نمی‌توانند نیازهای سفره خود را برآورده کنند.
براساس گزارش رسمی مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه در مهرماه، هفت درصد نسبت به شهریور ماه افزایش داشته است. یعنی همه کالاها و خدمات در مهرماه بازهم ۷ درصد گران شده است. براساس همین گزارش رسمی، نرخ تورم نقطه‌ای در مهرماه ١٣٩٩ رکورد زده و به رقم ۴۱,۴ درصد رسیده است. این در حالی است که در نرخ تورم رسمی به دلیل حذفیات متعدد، کالاهای سرمایه‌ای مانند زمین و مسکن دخیل نیستند و تورم دلار، ارز و طلا در نظر گرفته نمی‌شوند. همچنین نرخ تورم برای تمامی دهک‌ها و مناطق جغرافیایی یکسان نیست. دهک‌های کم‌درآمد فشار تورمی بر گروه کالاهای خوراکی و آشامیدنی را بیشتر از دهک‌های درآمدی بالا احساس می‌کند، در مقابل نقش کالاهای خوراکی در تورم دهک‌های درآمدی پررنگ‌تر است.
فرامرز توفیقی، رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراها اطلاعات مرکز پژوهش‌های مجلس را «چیز عجیب و غریبی» نمی‌داند و می‌گوید:
«[ این گزارش] حاوی ابتدایی‌ترین و بدیهی‌ترین داده‌هاست که همه می‌دانند؛ جداول مرکز آمار و بانک مرکزی ایران، سیر نزولی مصرف ۱۰ ساله در خانوارهای کشور را نشان می‌دهد و اگر این سیر نزولی را کنار سیر نزولی عدد خانوار قرار دهیم میانگین سرانه مصرف به‌دست می‌آید و مشخص می‌شود که میانگین سرانه مصرف در طول سال‌های اخیر، تا چه حد مسیر سقوط و کاهش را پیموده است. ضمن این‌که با هر کارگر و مزدبگیر ساده‌ای که صحبت کنید، در اولین جمله گفت‌وگوی خود بسیار ساده به شما می‌گوید که دیگر نمی‌توانم گوشت و مرغ بخرم!»
یک کارگر شهرداری مریوان به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفته است که اکنون ماه‌هاست گوشت قرمز نخریده است؛ یک شانه تخم مرغ می‌خرد و به خانه می‌برد و به جای گوشت هم «سویا» می‌خورند.
او می‌گوید:
«ما کارگران شهرداری، نه تنها حداقل‌بگیر و کم‌درآمد هستیم بلکه همین دستمزدهای ناکافی را به موقع نمی‌گیریم؛ ماه‌ها از شهرداری طلب داریم. در این شرایط، چطور می‌توانیم گوشتی بخریم که قیمت هر کیلوی آن بالای ۱۰۰ هزار تومان است؟ حتی مرغ هم نمی‌خریم؛ مگر سالی چند بار!»
یک زن سرپرست خانوار گفته است ماه‌هاست دیگر نمی‌تواند گوشت و مرغ بخرد:
«پای مرغ می‌خریم و سوپ می‌کنیم یا این‌که قلم گوساله را می‌گیریم و آب آن را در سوپ می‌ریزیم؛ به هر حال فرزندانم نیاز به پروتئین دارند، چه می‌شود کرد؟!»
مهرماه گذشته سیامک شادافزا، تولیدکننده مواد اولیه سوسیس و کالباس از روی آوردن مردم به فرآورده‌های گوشتی ارزان‌قیمت خبر داد. به گفته شادافزا از زمان افزایش قیمت گوشت و مرغ، مصرف سوسیس و کالباس ۵۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
مرکز پژوهش‌های مجلس «راهکار» چنین وضعی را این‌چنین بیان کرده است:
«مجموع این موارد نشان می‌دهد که اتخاذ سیاستی در راستای تأمین بخشی از نیازهای معیشتی خانوارهای کشور به‌ویژه خانوارهای کم برخوردار بسیار ضروری است.»
وضعیت معیشتی در حال حاضر زندگی اکثریت عظیم کارگران ایران را به حفظ بقا تنزل داده است. گرانی مواد غذایی که در ماه‌های گذشته شتاب بیشتری گرفته سفره خانوار در ایران را کوچک‌تر و مواد غذایی کم‌ارزش را جایگزین پروتئین‌ها کرده است. گرانی میوه در دوران کرونا نیز مردم را از دریافت ویتامین بیشتر محروم کرده و موجب کاهش سیستم ایمنی بدن آن‌ها می‌شود.
با بدتر شدن وضعیت اقتصادی و ادامه بی‌پولی دولت، پرداخت ارز دولتی برای برخی کالاهای اساسی مانند گوشت، حبوبات و… قطع شد و در ادامه واردات خوراک دام با ارز دولتی نیز با مشکل مواجه شد. همین مسئله موجی از گرانی مواد غذایی و لبنیاتی را در پی داشت.
این گرانی‌ها در حالی است که کمیته دستمزد شورای عالی کار هزینه سبد معیشت در مرداد امسال را بدون در نظر گرفتن هزینه مسکن ۶ میلیون و ۲۴۹ هزار تومان برآورد کرد؛ یعنی یک میلیون و ۳۰۹ هزار تومان بیشتر از رقم اعلام شده در اسفند سال گذشته.
برگرفته از سایت رادیو زمانه
۲۷ آبان ۱۳۹۹ – November 17th, 2020