آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه از تصمیم حکومت ایران برای افزایش سطح غنیسازی اورانیوم تا خلوص ۲۰ درصد در سایت فردو خبر داد؛ سطحی که قبل از توافق سال ۲۰۱۵ به آن رسیده بود.
برنامه جامع اقدام مشترک، برجام که در سال ۲۰۱۵ به تصویب ایران، چین، روسیه، آمریکا، فرانسه، آلمان و بریتانیا رسید به تهران اجازه غنیسازی در سایت فردو را نمیدهد. ایران پیشتر در این سایت با استفاده از سانتریفیوژهای نسل اول IR-1 غنیسازی میکرد.
تصمیم ایران برای بالا بردن سطح غنیسازی، آخرین اقدامی است که از سال ۲۰۱۹ و به تلافی خروج دو سال پیش واشنگتن از برجام و اعمال مجدد تحریمهای آمریکا علیه تهران اتخاذ کرده است.
به گزارش رویترز، بر اساس اعلام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، سازمان انرژی اتمی حکومت ایران برای انطباق با قانونی که چندی پیش در مجلس این کشور به تصویب رسیده تصمیم به افزایش سطح غنی سازی اورانیوم تا ۲۰ درصد در سایت فردو گرفته است.
مجلس ایران ماه گذشته و در پی ترور محسن فخری زاده، یکی از دانشمندان هستهای ایران با تصویب کلیات طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران» به دولت تکلیف کرد تا برای لغو تحریمها، غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم را عملیاتی کند و سازمان انرژی اتمی ایران نیز استفاده از سانتریفوژهای نسل ۶ را در دستور کار خود قرار دهد.
برخی تحلیلگران سیاسی که اقدام ایران را نقض تعهدات برجامیاش ارزیابی میکنند، معتقدند چنین تصمیمی از سوی ایران میتواند تلاشهای رئیس جمهور منتخب آمریکا را برای پیوستن مجدد واشنگتن به توافق برجام پیچیدهتر کند. جو بایدن، رئیسجمهوری منتخب آمریکا گفته است که «به برجام باز خواهد گشت اما این بازگشت مستلزم پایبندی کامل ایران به تعهدات هستهایاش است، بازگشتی که آسان نخواهد بود.»
پیش از این بریتانیا، فرانسه و آلمان به ایران در خصوص نقض تعهدات برجامیاش هشدار داده بودند.
با این حال آژانس بین المللی انرژی اتمی روز جمعه، اول ژانویه (۱۲ دی) در گزارش خود به کشورهای عضو شورای حکام آژانس نوشت: «نامه ایران به آژانس … مشخص نکرده است که چه زمانی این فعالیت غنیسازی انجام میشود.»
بر اساس گزارشهای اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اگر چه ایران غنیسازی ۳.۶۷ درصدی که مجاز بوده را نقض کرده اما تاکنون این سطح را فقط به ۴.۵ درصد رسانده که کمتر از ۲۰ درصد قبل از برجام و ۹۰ درصد مورد نیاز برای تولید بمب است.
سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و آژانس بینالمللی انرژی اتمی معتقدند که حکومت ایران یک برنامه مخفی و هماهنگ برای ساخت سلاحهای هستهای داشته که در سال ۲۰۰۳ متوقف کرده است اما ایران وجود چنین برنامهای را انکار میکند.
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۲ ژانویه ۲۰۲۱