رئیس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در حالی روز گذشته تعیین شد که مالباختگان بورس در نخستین روز کار علی دهنوی دهقان در مقابل ساختمان بورس و اوراق بهادار تهران تجمع اعتراضی برگزار کردند.
یک هفته پس از استعفای حسن قالیباف اصل از ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، شورای عالی بورس علی دهنوی دهقان را بدون داشتن تخصص و سابقه لازم به ریاست این سازمان منصوب کرد.
استعفای حسن قالیباف اصل پس از ریزشهای پی در پی بازار در نیمه دوم دیماه ۹۹ و البته با حواشی زیاد اتفاق افتاد اما، طبق روش رایج در جمهوری اسلامی که مقامات ناکام نیز فقط جابجا میشوند، او چند روز پس از استعفا به عنوان مشاور وزیر اقتصاد در امور تأمین مالی شد!
قابل توجه اینکه حسن قالیباف اصل ظاهرا با سیاستها و دخالتهای دولت روحانی در زمینه بازار بورس و رانت گسترده شده در این سازمان مشکل داشته و در نامه استعفای خود با اشاره به وجود مافیاهای رانتی در بازار بورس به «اقدامات سیاسی» و «ورود بیش از حد اشخاص و مسئولین» آمده بود که حضور این مافیاها سبب «اُفت و خیز شدید شاخص بورس تهران» شده است: «در سختترین شرایط که مردم دعوت عمومی به بازار سرمایه شده بودند، آزادسازی سهام عدالت و فروش صندوقهای سهام دولتی (ETF) در بورس در حال انجام بود، این وظیفه خطیر را بر عهده گرفتم و در طول چند ماه خدمت در دشوارترین شرایط به دنبال توسعه بازار، تأمین مالی ابزارها و نهادهای مالی بودم که در کمترین زمان بزرگترین کارها در بازار سرمایه انجام شد، اما به واسطه اقدامات سیاسی و ورود غیرحرفه ای و بیش از حد اشخاص و مسوولین به مباحث بازار سرمایه و بروز اُفت و خیز شدید شاخص کل بورس تهران هیچ وقت دیده نشد.»
اما رئیس پیشین سازمان بورس که در مسئولیت خود و جمع و جور کردن بازار بورس ناکام ماند درواقع از «خودی»هایی که چند روز پس از ترک سازمان بورس به مقام مشاور وزیر اقتصاد رسید!
اکنون اما اختلافات بر سر رئیس کنونی سازمان بورس ادامه دارد. برخی کارشناسان معتقدند بازار بورس ایران در شرایط پیچیدهای است و فردی بدون داشتن سابقه و مهارت کافی نمیتواند این بازار را ساماندهی کند.
محسن علیزاده و مسلم صالحی عضو ناظر مجلس شورای اسلامی در شورای عالی بورس در نامهای خطاب به حسن روحانی خواستار انتصاب فردی متخصص، متعهد و آشنا به بازار سرمایه برای ریاست این سازمان شده بودند.
محسن علیزاده گزینههای اعلام شده برای ریاست سازمان بورس را از چاله درآمدن و به چاه افتادن تشبیه کرده و هشدار داده بود مجلس از قدرت نظارتی خود در اینباره استفاده خواهد کرد.
درواقع حسن قالیباف اصل و علی دهنوی دهقان هر دو مهرههای حکومت برای پیشبرد برنامههای دولت در بورس هستند که هدف آن کشاندن سرمایهی مردم به این بازار است. به این ترتیب مشکل دولت تلاش برای سامان و سازمان این بازار نیست از همین رو مهرهها جابجا میشوند بدون آنکه مشکل مردم از جمله مالباختگان بورس حل شود!
در چنین چرخهای اما اما مردم همچنان به دلیل دخالتهای پنهان و آشکار دولت در این بازار زیان کرده و سرمایه خود را از دست میدهند.
اگرچه دولت تلاش داشت با استعفای حسن قالیباف اصل جوّ روانی سهامداران را مدیریت کند و امید کاذبی به بازار تزریق کند اما به نظر میرسد که موفق نشده است.
مالباختگان بورس روز پنجشنبه ۹ بهمن ۱۳۹۹ در نخستین روز پس از انتصاب علی دهقان دهنوی به عنوان رئیس سازمان بورس در مقابل ساختمان این سازمان تجمع کردند.
«پولهامون را برداشتید، ضرر به جاش گذاشتید»، «بورس ما، بورس ما، کورهی پولسوز ما» و «سکوت در این جنایت، خیانت است به ملت» از جمله شعارهایی است که مالباختگان سر دادند.
بر اساس ویدئوی منتشر شده از این تجمع، مأموران نیروی انتظامی نیز در مقابل ورودی ساختمان بورس ایستاده بودند تا از ورود احتمالی مالباختگان به سازمان بورس و اوراق بهادار جلوگیری کنند.
کارشناسان بازار سرمایه معتقدند با توجه به اینکه هیچگونه رشد اقتصادی و رونق اقتصادی در کشور ایجاد نشده نمیتوان انتظار داشت در هفتههای آینده بازار بورس با رشد چشمگیری روبرو شود و زیانهای چند ده درصدی سهامداران به زودی جبران شود.
وبسایت اقتصادنیوز نیز در گزارشی با طرح این پرسش که آیا «دخالتهای سیاسی بر بورس ادامه دارد؟» نوشته است: «آنچه که امروز باعث سوختن تر و خشک در بازار سرمایه شده نه قیمت های جهانی است نه وضعیت شرکت های بورسی، که اگر بازار طبق این دو پارامتر پیش میرفت، باید شاهد روزهای سبز و صف های خرید بودیم، بلکه اعتماد سرمایه گذاران، مخصوصا سرمایه گذاران خرد به دلیل تصمیمات سیاسی و دخالت های گاه و بیگاه صاحب نظران از میان رفته و انتظار میرود با بستن پرونده اظهارات غیر کارشناسی به این بی اعتمادی در بازار پایان داده شود تا بورس بتواند در ریلی مناسب راه تعادل خود را پیدا کند.»
احسان رضاپور کارشناس بازار سرمایه در باره این بازار گفته است: «در شرایط کنونی حدود ۴۰ درصد از ارزش خود را از دست داده، این در حالی است که سرمایه برخی سرمایهگذاران با کاهش ۷۰ درصدی مواجه شده است. در همین گیر و دار بود که سکاندار سازمان بورس ترجیح را بر این دید که آن را به دست دیگری بسپارد.»
احسان رضاپور معتقد است «تا پایان سال شاخص با فرض تثبیت همه شرایط موجود، در محدودههای فعلی نوسان خواهد کرد مگر اینکه تصمیم یا خبر جدیدی به اطلاع بازار برسد و نوع نگرش افراد سرمایهگذار را نسبت به وضعیت کوتاه مدت بازار، دستخوش تغییر با اهمیت کند.»
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۲۹ ژانویه ۲۰۲۱