کشف دروازه کوروش هخامنشی در محوطه تُل آجری

دروازه کوروش در محوطه تُل آجری در نزدیکی تخت جمشید نمایان شد. یک هیات باستان‌شناسی ایرانی-ایتالیایی ۱۰ سال در این زمینه کاوش کرده است. گفته می‌شود که این بنا شبیه دروازه «ایشتار» بابل است.

دروازه‌ قصری از خشت و آجر که سرتاسر نمای داخلی و بیرونی آن مزین به آجرهای رنگین بوده از جمله کشفیات یک هیات باسنان‌شناسی ایرانی-ایتالیایی است که پس از ده سال کاوش، نتایج زحمت‌های خود را به اطلاع عموم رسانده است.

رسانه‌های ایران ضمن اعلام این خبر به نقل از علیرضا عسکری چاوردی، سرپرست ایرانی این پروژه باستان‌شناسی نوشتند، بخش پایین و ازاره دیوارهای این دروازه مزیّن به گل‌های لوتوس، و بدنه و نمای بالایی دیوارها به انواع پنل‌های رنگین از حیوانات اسطوره‌ای و نمادهای اعتقادی ایران باستان در دوران هخامنشی، عیلام و بین‌النهرین مزین بوده است.

به گفته عضو هئیت علمی دانشگاه شیراز، در بخش‌هایی از این بنا که در محوطه تل آجری در سه کیلومتری شمال غرب تختگاه تخت جمشید واقع شده، کتیبه‌هایی به خط و نگارش بابلی و عیلامی وجود داشته است.

عسکری چاوردی در رابطه با ویژگی‌های این میراث فرهنگی ایرانیان تشریح کرد: «این دروازه بنایی به ابعاد ۳۰ در ۴۰ متر به ارتفاع تقریبی ۱۲ متر بوده است. بنا دارای کریدوری در مرکز بوده است که بخش مرکزی آن (کریدور) را اتاقی مستطیل‌شکل به ابعاد هشت در ۱۲ متر تشکیل می‌داده و در دورن این اتاق چهار صندلی نشیمن وجود داشته است. راهروی مرکزی از دو طرف به سوی پردیس هخامنشی باز می‌شده است.»

دروازه‌ای «به افتخار فتح بابل»

مجموع اسناد نگارشی، مواد به‌کار رفته در بنا، موتیف‌های تزئینی، شباهت به دروازه «ایشتار» بابل و دیگر جزئیات کشف‌شده، به هیات کارشناسی ایرانی-ایتالیایی ثابت کرده است که این دروازه «پس از سال ۵۳۹ قبل از میلاد و به افتخار فتح بابل به دستور کوروش بزرگ ساخته شده است.»

آنها همچنین به این نتیجه رسیده‌اند که کمبوجبه، فرزند کوروش که همزمان با حکومت پدرش هشت سال فرمانروای بابل بوده است، «به دلیل علاقه به شهر بابل، آشنایی دیرینه با بابلی‌ها و پیوند فرهنگی جهان باستان کار ساخت مجموعه بزرگ معماری شهر پارسه به سبک معماری بابلی را ادامه داد و در دوره وی دروازه پردیس شهر پارسه در بخش فیروزی این شهر به بهره‌برداری رسید.»

مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید هم به خبرنگاران گفته است، فصل دهم کاوش در محوطه تل آجری در آذرماه سال جاری «با هدف سامان‌دهی و آماده‌سازی محوطه و عرضه شواهد ارزشمند تاریخی آن به بازدیدکنندگان کلید خورد و هنوز ادامه دارد.»

حمید فدایی ابراز امیدواری کرده است که در آینده نزدیک این محوطه برای بازدیدکنندگان شهر تاریخی پارسه گشایش یابد.

برگرفته ای از سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۹ فوریه۲۰۲۱