اتحادیه اروپا به تأکید از ایران خواست از تصمیمات ناقض توافق برجام که با قدرت‌های جهانی امضا کرده بازگردد. مدیرکل آژانس بین‌المللی نیز هشدار داد که در صورت عدم یک توافق سیاسی با ایران، با وضعیت دشواری روبرو خواهیم بود.
جوزپ بورل، مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای نگرانی عمیق خود را از تصمیم رهبری تهران مبنی بر تعلیق موقت بازرسی‌های ویژه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ابراز داشت.
بورل گفت: «ما همچنان ایران را فرامی‌خوانیم به تمام اقداماتی که در انطباق با تعهدات برجام نیستند، خاتمه دهد و آن را بازگرداند.»
بورل در این بیانیه افزود: «ما عمیقاً از تصمیم ایران در تعلیق اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و دیگر تدابیر شفاف‌ساز ذیل برجام از تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ نگرانیم.»
در این بیانیه آمده است، با محدودیت‌هایی ایران ایجاد کرده، بازرسان آژانس بین‌المللی دسترسی محدودی به اطلاعات مربوط به “چرخش سوخت هسته‌ای”، از جمله پژوهش و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته خواهند داشت؛ و چنانچه این تصمیم لغو نشود، به طرز محسوسی توانایی آژانس اتمی را برای راستی‌آزمایی صلح‌آمیز بودن مواد و فعالیت‌های هسته‌ای در ایران محدود خواهد کرد.
جوزپ بورل بار دیگر حمایت دیگر اعضای گروه برجام برای حفظ این توافق را اعلام کرد و از “چشم‌انداز بازگشت آمریکا به برجام و بازگشت ایران به اجرای کامل برجام” استقبال کرد.
رهبری تهران روز سه‌شنبه ۲۳ فوریه (پنجم اسفند) دست به تعلیق اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی زد. بر اساس این اقدام ایران، دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به برخی مراکز کلیدی هسته‌ای ایران محدود خواهد شد.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با تاکید بر ضرورت دستیابی به توافقی در باره برنامه هسته‌ای ایران گفته است که اگر ایران و دیگر کشورها از جمله آمریکا در باره این برنامه به توافق دست نیابند، جامعه جهانی با وضعیت کاملا جدیدی در مورد پیشرفت هسته‌ای ایران روبه رو خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، رافائل گروسی در گفت‌وگو با شبکه خبری ژاپنی NHK گفت که او به موضوع کاهش دسترسی بازرسان آژانس به سایت‌های ایران از همان ابتدا با جدیت توجه داشته است و همین موضوع او را واداشت تا برای مذاکره به تهران سفر کند.
گروسی ضمن تاکید بر این نکته که تعلیق پروتکل الحاقی خسارتی مهم برای جامعه جهانی است، افزود: «آژانس سیستمی برای ادامه گردآوری اطلاعات از طریق دوربین‌ها و دیگر تجهیزات نظارتی دایر در تاسیسات هسته‌ای ایران تا سه ماه راه‌اندازی کرده است.»
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: «اگر ایران و دیگر طرف‌های مرتبط به توافقی سیاسی دست یابند، آژانس قادر به دسترسی به این اطلاعات گردآوری شده خواهد بود.»
بر اساس بیانیه سازمان انرژی اتمی ایران، در پی سفر رافائل گروسی به تهران در روز یکشنبه ۲۱ فوریه انتشار داد، «ایران و آژانس تفاهم کردند اجرای پروتکل الحاقی و دسترسی‌های برجامی به طور کامل متوقف شود و صرفا تعهدات پادمانی ایران اجرا می‌شود. بر این اساس، طبق قانون مجلس هیچ دسترسی فراپادمانی به آژانس اعطا نخواهد شد و هیچ‌گونه بازرسی فراپادمانی نیز انجام نمی‌گردد.»
این بیانیه می‌افزاید: «مقصود از تداوم راستی‌آزمایی و نظارت ضروری که در بند ۲ بیانیه آمده، همانطور که در پیوست توافق شرح داده شده، این است که ایران به مدت ۳ ماه اطلاعات برخی فعالیت‌ها و تجهیزات نظارتی را که در پیوست مشخص شده ضبط کرده و نزد خود نگه خواهد داشت. در این مدت، آژانس به این اطلاعات هیچ دسترسی نخواهد داشت و اطلاعات منحصرا نزد ایران باقی می‌ماند. چنانچه ظرف ۳ ماه تحریم‌ها به طور کامل لغو شد، ایران این اطلاعات را در اختیار آژانس می‌گذارد، در غیر این صورت اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد.»
برگرفته ای از سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۲۶ فوریه۲۰۲۱