در شرایطی که اقتصاد ایران یکی از بدترین دوره‌های تاریخی خود را سپری می‌کند مقامات جمهوری اسلامی در توهم رشد و جهش تولید هستند.
رئیس کل بانک مرکزی گفته درآمدهای ارزی ایران در سال گذشته یک نهم میانگین سال‌های گذشته بوده اما علی خامنه‌ای مدعیست اقتصاد ایران هجدهمین اقتصاد جهان است و در سال گذشته «جهش تولید» رخ داده و حسن روحانی رئیس دولت هم این سخنان بی‌مبنای رهبرش را تکرار کرده است.
عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی با حضور در یکی از برنامه‌های صداوسیمای جمهوری اسلامی با بیان اینکه سال ۹۹ سال بسیار سخت بود و درآمد ارزی کشور یعنی بانک مرکزی در سال ٩٩ نسبت به میانگین سال‌های گذشته یک نهم شده، گفته است «اما علیرغم این محدودیت به دلیل مدیریت صحیح منابع، نقشه و توطئه دشمن به منظور فروپاشی اقتصاد به شکست انجامید و مهمترین خبری که اخر سال ۹۹ شنیدم اعتراف نماینده امریکا به شکست فشار حداکثری بود.»
عبدالناصر همتی افزوده «انتظار از بانک مرکزی هم از جانب ارز و هم از سمت ریال فراوان است اما باید به محدودیت‌های ارزی ونیز مضرات بسط ریال توجه شود؛ البته این انتظار ارزی نیز از زمانی که منابع ارزی فراوان بوده است و بانک مرکزی سالانه بیش از ۵۰ میلیارد دلار درآمد ارزی داشته، ایجاد شده است و این محلِ انتقاد است.»
همتی در حالی این سخنان را مطرح کرده که آمارهای ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران نیز نشان‌دهنده وضعیت نامناسب اقتصادی کشور بوده و تورم اقتصاد ایران به حدود ۵۰ درصد رسیده است.
مرکز آمار ایران، در جدیدترین گزارش خود نرخ تورم سالانه برای خانوارها در اسفندماه ۱۳۹۹ را ۳۶.۴ درصد محاسبه کرده است که نسبت به ماه قبل، ۲.۲ درصد افزایش داشت. طبق آمارهای اعلام شده، نرخ تورم ۳۶.۴ درصد بالاترین رقم از سال ۱۳۷۵ است.
تورم نقطه به نقطه در اسفند ما ۱۳۹۹ نیز ۴۸.۷ درصد اعلام شده است. یعنی خانوارهای کشور بطور میانگین ۴۸.۷ درصد بیشتر از اسفند ۱۳۹۸ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند.
با اینهمه علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه اول فروردین‌ماه سال ۱۴۰۰ در سخنرانی نوروزی خود گفت: «همین حالا به نظر اقتصاددانان معروف و درجه یک دنیا که در بانک جهانی، کارشناس این بانک هستند، آنها می‌گویند که اقتصاد ایران در میان اقتصادهای برتر دنیا در رتبه هجدهم است!»
خامنه‌ای همچنین مدعی شده بر اساس گزارش‌های متعدد مردمی و دولتی، جهش تولید تا حد قابل قبولی در بخش‌هایی از کشور تحقق یافت!
این ادعا همزمان در سخنان نوروزی و بی سر و ته حسن روحانی هم مطرح شد: «جلوه‌های جهش تولید هر هفته در سراسر کشور پیدا بوده است!»
روحانی افزوده بود که «در سالی که اقتصاد جهانی، کاهش تولید با نرخ منفی ۳.۴ درصد را تجربه کرد و بسیاری از اقتصادهای قدرتمند جهان، نرخ‌های منفی ۵ درصد تا منفی ۱۰ درصد را در کارنامه خود دیدند، به رغم کرونا و جنگ تحمیلی اقتصادی، رشد مثبت ۲.۲ درصد را در کارنامه درخشان خود ثبت کرد!»
بر اساس اعلام صندوق بین‌المللی پول، ارزش جاری تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۱۹ میلادی حدود ۵۸۴ میلیارد دلار بود و پس از لهستان در جایگاه ۲۳ این رتبه‌بندی قرار گرفته بود، پس از ایران، کشور تایلند قرار داشت.
در گزارش سال ۲۰۲۰ میلادی صندوق بین‌المللی پول، ارزش جاری تولید ناخالص داخلی ایران ۶۱۱ میلیارد دلار ارزیابی شده و رتبه ایران در این فهرست به رتبه ۲۲ اقتصادهای جهان از نظر ارزش تولید ناخالص داخلی رسید که پس از تایوان و قبل از لهستان بود.
صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی خود از وضعیت تولید ناخالص داخلی کشورها در سال ۲۰۲۱ را نیز ارائه کرده که بر اساس آن، ارزش جاری تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی به حدود ۶۵۲ میلیارد دلار می رسد اما رتبه ایران بدون تغییر در این فهرست در همان جایگاه ۲۲ام ثابت می‌ماند که جایی پس از کشور ترکیه و پیش از لهستان است.
حسین راغفر اقتصاددان و تحلیلگر اقتصادی نیز روز دوشنبه دوم فروردین در گفتگو با روزنامه انتخاب گفته که اگر یک تغییر اساسی در اقتصاد رخ ندهد، قطعاً در آینده نزدیک با شرایط بدتری مواجه خواهیم شد.
به گفته این اقتصاددان «شرایط اقتصادی در سال جدید بستگی به آن دارد که دولت آینده چه رویکرد و نگاهی نسبت به مسائل اقتصادی و سیاسی داشته باشد. چون عملاً این دولت زمان و فرصت زیادی برای اجرای کاری در سطح ملی ندارد؛ بنابراین در این میان نقش دولت آینده بسیار مهم است که آیا اساساً رأی مردم را دارد یا نه؟ مضاف بر اینکه دارای تجارب کافی و کارنامه موفق در عرصه مدیریتی و اجرایی هستند یا نه؟»
او با اشاره به انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری گفته که «اراده‌ای برای تغییر جهت‌گیری و ریل‌گذاریها نمی‌بینم مگر اجبار و ضرورتی شکل بگیرد و باعث به انجام حرکت متفاوتی شود. البته این مسأله نیز نیازمند وجود یک رئیس جمهوری است که عزم جدی برای تغییر مسیر داشته باشد و در چنین وضعیتی است که راه‌حل‌ها خیلی روشن و شفاف خواهند بود.»
او همچنین تأکید کرده که «باید مسئولان هر نوع آمادگی را برای حل مشکلات اقتصادی کشور داشته باشند؛ هرچند که باور این مساله برای من سخت است. چون اقتصاد کشور در این چند دهه گذشته قربانی الیگارشی کشور بوده و الان نیز دولت در خدمت جیب همین است و اگر این مسیر و روند تغییر نکند، وضعیت ایران در آینده بدتر خواهد شد.»
این اقتصاددان گفته که «نگاه جدی بر بازارها، کسب و کارها، معیشت مردم و مهار تورم و خروج از رکود» باید در اولویت دولت آینده جمهوری اسلامی قرار بگیرد.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۲۴ مارس ۲۰۲۱