دور اول مذاکرات غیرمستقیم جمهوری اسلامی با آمریکا که سهشنبه صبح ۶ آوریل ۲۰۲۱ در وین آغاز شد، بدون نتیجه مشخص و با تصمیم به ادامه آن پایان یافت. نمایندگان پنج کشور باقیمانده در برجام (چین، روسیه، فرانسه، بریتانیا و آلمان) مذاکرات جداگانه با جمهوری اسلامی و آمریکا را در دو هتل وین که در کنار یکدیگر قرار دارند ادامه خواهند داد.
در اولین نشست که نمایندگان اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی بین دو هتل در تردد بودند، تصمیم به تشکیل دو کارگروه تخصصی در زمینه برنامه هستهای جمهوری اسلامی و لغو احتمالی برخی تحریمهای آمریکا گرفته شد.
انریکه مورا از همکاران جوزپ بورل مقام ارشد سیاست خارجی و امنیت اتحادیه اروپا که در مذاکرات وین نقش هماهنگ کننده را عهدهدار است، نشست روز سهشنبه ۱۷ فروردین کمیسیون مشترک برجام را «سازنده» خواند. انریکه مورا در توئیتی صحبت از انگیزههای مشترک برای یک روند دیپلماتیک کرده و افزوده است در روزهای آینده با توجه به جوّ اولین روز مذاکرات، تماسهای جداگانه خود را با طرفین مربوطه از جمله آمریکا تشدید خواهد کرد.
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در نشست وین نیز در پایان این جلسه در توئیتی نوشت، مذاکرات کمیسیون مشترک برجام «موفقیتآمیز» بود و دو گروه از کارشناسان در زمینههای تحریمها و مسئله هستهای، وظیفه یافتهاند تا اقدامات مشخصی که تهران و واشنگتن برای اجرای کامل برجام باید انجام دهند، مورد بررسی قرار دهند. این کارگروهها از امشب سهشنبه ۶ آوریل کار خود را آغاز کردهاند. با اینهمه نماینده روسیه نیز مانند بسیاری از تحلیلگران و مقامات سیاسی معتقد است «احیای برجام فوری نخواهد بود و احتیاج به زمان دارد».
مجید تخت روانچی نماینده دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد که عباس عراقچی را در این نشست همراهی میکند نیز اولین گفتگوها را در روز سهشنبه مثبت ارزیابی کرده و به برخی روزنامهنگاران گفته است این «مذاکرات میتوانند یک موقعیت برد- برد برای همه باشند». مجید تختروانچی در توئیتی نوشت: «ایالات متحده آمریکا تا کنون برای بازگشت به برجام تلاش موفقی نداشته و اینبار نباید فرصت را از دست بدهد!» نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد در توئیت خود بار دیگر شرط علی خامنهای را برای بازگشت آمریکا به برجام تکرار کرده و نوشته است: «اگر تحریمهای آمریکا برداشته شود، ایران نیز به تعهدات هستهای خود باز خواهد گشت».
این در حالیست که آمریکا گفته است درباره برخی از تحریمهای ناسازگار با برجام ممکن است تجدید نظر شود. از سوی دیگر، رابرت مالی نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران که سرپرستی هیأت ایالات متحده را در گفتگوهای وین بر عهده دارد بازگشت کشورش به توافق هستهای را برای «حفظ منافع این کشور» حیاتی اعلام کرده است. البته در صحبتهای رابرت مالی در این روزها تناقضات آشکاری مشاهده میشود. نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران که جمعه گذشته گفته بود واشنگتن باید با برداشتن برخی تحریمها تهران را تشویق به بازگشت به تعهدات برجامی خود کند، در گفتگوی دیگری که روز سهشنبه از یک شبکه رادیویی آمریکا پخش شد تاکید کرد که دولت جو بایدن در پی رسیدن به توافقی جامعتر و طولانیتر از برجام است، توافقی که تمام فعالیتهای ایران اعم از اتمی و منطقهای را دربر بگیرد و ایالات متحده هیچ عجلهای هم برای رسیدن به توافق ندارد.
گروههای کارشناسی که در پایان نشست روز سهشنبه تشکیل شدند قرار است نتیجه رایزنیهای خود را در روزهای آینده در خصوص جنبههای فنی و جزئیات مسائل مربوط به لغو تحریمها و مسائل هستهای در اختیار نشست آینده کمیسیون مشترک برجام که جمعه برای بار دوم در وین تشکیل جلسه خواهد شد ارائه دهند. رایزنیهای گروه کارشناسی بررسی تحریمها برای جمهوری اسلامی از اولویت ویژهای برخوردار است. حضور نمایندگان بانک مرکزی، وزارت نفت و سازمان انرژی اتمی در هیاتی که عباس عراقچی را همراهی میکند حکایت از اهمیت برداشته شدن تحریمها برای جمهوری اسلامی دارد. این در حالیست که پیشتر جمهوری اسلامی پیشنهاد غیررسمی آزاد ساختن یک میلیارد دلار از داراییهای خود در قبال توقف غنیسازی ۲۰ درصدی را رد کرد.
مخالفان جمهوری اسلامی با شعار نه به جمهوری اسلامی در برابر هتل مقامات رژیم ایران در وین؛ ۶ آوریل ۲۰۲۱
همزمان در حاشیه نشست وین، هنگام خروج عباس عراقچی و هیأت همراهش از گراند هتل پس از دیدار با نمایندگان سه کشور اروپایی، یکی از تظاهرکنندگان که در مقابل این هتل اجتماع کرده بودند آنها را خائن خواند و متهم به وطنفروشی کرد. کاظم غریبآبادی نماینده جمهوری اسلامی در سازمان بینالمللی انرژی اتمی خطاب به این معترض گفت «برو گمشو!» رسانههای جمهوری اسلامی این اعتراض را با هوچیگری «حمله ناکام» به عباس عراقچی خواندند! رسانههای وابسته به جمهوری اسلامی از پلیس اتریش خواهان تشدید مراقبت از نمایندگان جمهوری اسلامی و حفظ امنیت آنها شدند!
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۱۱ آوریل۲۰۲۱