سخنگوی سپاه پاسداران، سردار رمضان شریف، در گفتگو با شبکۀ خبر تلویزیون دولتی ایران علت مرگ یا به تعبیر او “شهادت” سردار محمد حجازی را “عوارض شیمیایی” جنگ ایران و عراق دانست و گفت : کمیسیون پزشکی که “دیروز در بیمارستان بقیهالله شکل گرفت عامل شهادت [محمد حجازی] را همان عوارض شیمیایی معرفی کرد.” رمضان شریف تصریح نمود که محمد حجازی به کرونا نیز مبتلاء بوده که بعد از معالجه سلامتی خود را بازیافته بود.
سخنگوی سپاه پاسداران همچنین تصریح کرد که به واسطۀ هشت سال همکاری محمد حجازی با قاسم سلیمانی، فرماندۀ پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران، اسرائیل “سالهای دنبال ترور [سردار حجازی] بوده است.”
با این حال، روابط عمومی سپاه پاسداران در اطلاعیهای که به مناسبت مرگ سردار حجازی منتشر کرد علت فوت محمد حجازی را “عارضۀ قلبی” اعلام نمود. در اطلاعیۀ روابط عمومی سپاه پاسداران آمده است : “سردار عالیقدر و جانباز سرافراز سرتیپ پاسدار سید محمد حسین زاده حجازی جانشین فرماندۀ نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی […] در اثر عارضۀ قلبی به درجۀ رفیع شهادت نائل آمد.”
همزمان سایت “مشرق نیوز” که گفته میشود وابسته به اطلاعات سپاه پاسداران است با انتشار همین اطلاعیه لفظ “شهادت” را از متن اطلاعیه سپاه پاسداران حذف کرد. در اطلاعیه منتشر شده در سایت مشرق نیوز میخوانیم : “سردار عالیقدر و جانباز سرافراز سرتیپ پاسدار سید محمد حسین زاده حجازی جانشین فرماندۀ نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی […] در اثر عارضۀ قلبی به ملکوت اعلی پیوست.”
خود رهبر جمهوری اسلامی در اطلاعیه کوتاهی که به مناسبت مرگ سردار محمد حجازی منتشر کرد “درگذشت” او را به خانواده، همکاران و نزدیکان وی تسلیت گفت.
پیش از انتشار اطلاعیۀ روابط عمومی سپاه پاسداران و پیام تسلیت رهبر حکومت اسلامی ایران، محمد مهدی همت، فرزند محمد ابراهیم همت، از فرماندهان مشهور کشته شده در جنگ ایران و عراق، در صفحۀ توئیتر خود نوشت که علت مرگ سردار حجازی “عارضۀ قلبی نبوده و نیست.” محمدمهدی همت از “شهادت” محمد حجازی خبر داد و بابت آن به رهبر حکومت اسلامی ایران، علی خامنهای تسلیت گفت. محمدمهدی همت در صفحۀ توئیتر خود نوشت : “فقط بگویم علت پرکشیدن عارضه قلبی نبوده و نیست. رهبرم این سربازتان هم فدای شما شد، تسلیت عرض میکنم. من هم فدایتان.”
در پی کشته شدن قاسم سلیمانی، محمد حجازی جانشین فرماندۀ نیروی قدس سپاه پاسداران شد. مرگ محمد حجازی دومین ضربۀ بزرگ به سپاه قدس پس از قتل قاسم سلیمانی به شمار میرود. پیش از رسیدن به این مقام محمد حجازی نقش کلیدی در اقدامهای منطقهای سپاه پاسداران به ویژه در لبنان و جنگ سوریه ایفاء کرد. محمد حجازی یکی از مسئولان اصلی تجهیز حزبالله لبنان به موشکهای ایران بود که همواره از سوی اسرائیل به عنوان خطری بزرگ محسوب شدهاند.
محمد حجازی در پایان جنگ ایران و عراق به مدت ده سال نیز فرماندهی نیروهای شبه نظامی بسیج، ریاست ستاد مشترک سپاه پاسداران، جانشینی فرماندۀ کل سپاه پاسداران و معاونت آماد، پشتیبانی و تحقیقات صنعتی ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، را برعهده داشت و به عنوان فرماندۀ قرارگاه ثارالله تهران بزرگ نقش مهمی در سرکوب اعتراضهای بعد از دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران ایفاء نمود.
محمد حجازی به دلیل مشارکت اش در سرکوب معترضان ایران به عنوان یکی از ناقضان حقوق بشر در این کشور شناخته شد و در فهرست تحریمهای کشورهای غربی قرار گرفت. محمد حجازی همچنین به دلیل دست داشتن در انفجار مرکز همیاری یهودیان آرژانتین در سال ١٩٩٤ همانند شمار دیگری از رهبران نظامی و سیاسی ایران تحت تعقیب جهانی قرار داشت.
اعلام خبر مرگ جانشین نیروی قدس سپاه پاسداران با روز ارتش در ایران و اطلاعیهای که حسن روحانی به همین مناسبت منتشر کرد، همزمان بود. در این اطلاعیه حسن روحانی از ارتش خواسته است برای خود مأموریتی سیاسی قائل نشود و از دخالت و رقابت در امور سیاسی جهت قدرتگیری یا سهیم شدن در قدرت پرهیز کند. توصیه حسن روحانی تا حدودی غیرمترقبه بود به ویژه در شرایطی که شماری از فرماندهان سپاه پاسداران آمادگی و تمایل خود را برای اعلام نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری اعلام کردهاند و این امر بعضاً به علنی شدن کشمکشهای درونی فرماندهان سپاه پاسداران نیز منجر شده است. در اطلاعیه خود اما حسن روحانی از ارتش خواسته بود که در مواقع بحرانی و رویارویی میان ملت و دولت جانب دولتی را که به ملت خیانت نکرده بگیرد.
برگرفته ای از سایت رادیو بین المللی فرانسه به زبان فارسی، ۱۹ آوریل۲۰۲۱