کاندیداهای انتخابات همه از معیشت و رفاه مردم حرف می‌زنند اما نان و روغن و شکر در هیاهوی شعارها، بی سر و صدا گران شدند. زنگ خطر کمبود برنج نیز به صدا درآمده است. وزارت صمت می‌گوید نرخ‌های مصوب بعدا اعلام می‌شوند.
چند قلم دیگر از اقلام اصلی سفره‌های مردم ایران از جمله نان به صورتی غافلگیرکننده گران شده‌اند
نان، روغن مایع و جامد، شکر و چند قلم دیگر از اقلام اصلی سفره‌های مردم به صورتی اعلام نشده و غافلگیرکننده گران شده‌اند؛ آن هم با شیب تند بالای ۳۰درصد.
بهای روغن مایع ۳۵درصد، روغن جامد ۳۰درصد، شکر ۳۰درصد و نان ۵۰درصد بیشتر شده است؛ آن هم بدون اطلاع‌رسانی و توضیح قبلی.
در حالی که گرانی نان از چندی قبل شروع شده و مقامات دولتی هنوز زیر بار آن نرفته‌اند، سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، از افزایش بهای روغن مایع و جامد از روز یکشنبه ۲۶ اردیبهشت خبر داد.
هیچ یک از مقامات دولتی و ادارات رسمی چیزی در باره گرانی روغن و دلایل آن نگفته‌اند، اما خبرگزاری ایلنا به نقل از یک “منبع آگاه” در وزارت صمت نوشته است: «بیش از ۹۵درصد روغن خام وارداتی است و سازمان حمایت از حقوق تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان از آنجا که نمی‌توانست واحدهای تولیدی را زیاد تحت فشار بگذارد این افزایش قیمت را اعمال کرد.»
موضوع به افزایش ۱۴۰درصدی قیمت جهانی روغن در ایام شیوع کرونا، افزایش تقاضا، کاهش ذخایر انبارها و عدم اطمینان از بازار نسبت داده شده است.
گروه صنعتی بهشهر در توضیح گرانی روغن، نامه‌ای به “اداره نظارت بر ناشران بورسی سازمان بورس و اوراق بهادار” داده و گفته که قیمت‌ها بر اساس واردات با ارز یارانه‌ای ۴۲۰۰ تومان تعیین شده‌اند و هر گونه تغییر در نرخ ارز ترجیحی کالاهای اساسی، در بهای فروش محصول تاثیر خواهد داشت.
روغن خام سویا و پالم از۵۰۰۰ تومان به ۷۵۰۰تومان و روغن خام آفتاب‌گردان از ۶۰۰۰ تومان به ۹۰۰۰تومان رسیده است. بر همین اساس روغن خام و تصفیه شده در بسته‌بندی‌های مختلف از ۳۰ تا ۳۵درصد گران‌تر شده‌اند.
این در حالی است که روغن در روزهای پایان سال و شب عید، کمیاب شده بود و مردم برای تهیه مایحتاج خود در صف می‌ایستادند.
منبع وزارت صمت گرانی شکر را نیز تایید کرده و گفته که امروز و فردا، بسته‌های یک کیلویی شکر ۱۵ هزار تومان فروخته خواهد شد. تا کنون هر کیلو شکر در خرده فروشی‌ها ۸۷۰۰تومان بود.
خبرگزاری ایلنا به نقل از او نوشت: «وزارت صمت با تامین شکر اجازه افزایش نرخ آن را نمی‌داد اما الان میزان ذخایر کاهش یافته و نمی‌توان با قیمت‌های پایین توزیع کرد، بنابراین قرار بر افزایش قیمت شکر شده است.»
بازار برنج در آستانه کمبود
دبیر انجمن واردکنندگان برنج با ابراز نگرانی از مشکلات تامین برنج در هیاهوی انتخابات گفته که ذخایر برنج وارداتی تنها تا سه ماه دیگر کفاف می‌دهند.
مسیح کشاورز اعلام کرده که تولید داخلی نیز به دلیل خشکسالی موجود کاهش یافته است. او ذخایر کنونی کشور را ۱۰۰ تا ۱۵۰هزار تن دانسته و نسبت به اتمام این میزان در دو الی سه ماه آینده اعلام خطر کرده است.
از دو هفته قبل نان در استان‌های مختلف گران‌تر شده اما نهادهای رسمی موضوع را تا یک روز قبل انکار می‌کردند. یکشنبه ۲۶ اردیبهشت، رئیس اتحادیه نانوایان کرج در اولین اظهارنظر رسمی گفت: «تصویب شده که نرخ انواع نان حدود ۵۰درصد افزایش یابد.»
اما هم‌زمان معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری البرز، هرگونه افزایش قیمت نان در این استان را غیر قانونی خوانده و تهدید کرده که با متخلفان برخورد خواهد شد.
در حالی که شهروندان در شبکه‌های اجتماعی با عکس و شواهد از پرش قیمت نان در تهران خبر می‌دهند، هنوز اطلاع‌رسانی رسمی در این زمینه صورت نگرفته و نرخ‌های مصوب مشخص نیستند.
کاربری در توییتر نوشته است: «در حالی که همه سرگرم اخبار بی ارزش نتخابات بودیم، کمر مردم شکست، نان گران شد. البته بسیاری از اجناس خوراکی هم در سکوت به صورت پلکانی مانند سال گذشته در حال افزایش قیمت هستند.»
رئیس سازمان صمت استان تهران، مسئله را چنین توجیه کرده است: «به علت حساسیت‌هایی که نسبت به استان تهران وجود دارد و مرکزیت آن، اعلام قیمت جدید برای نان همیشه با هماهنگی مقامات دولتی بوده است.»
معاون وزیر صمت نیز گفته است: «قیمت جدید نان کارشناسی شده و مراحل بررسی آن در استانداری و شورای آرد و نان طی شده اما افزایش قیمت منوط به هماهنگی با استانداری و مقامات وزارت کشور و وزارت صمت است.»
اسحاق جهانگیری، معاون اول حسن روحانی در زمان ثبت نام برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری، با چشم اشک‌آلود از فقر و تبعیض مردم یاد کرد. شهروندی با توجه به همین موضوع در توییتر نوشته است: «خیلی جالبه که تمام نامزدهای انتخابات ۱۴۰۰ دم از ارزونی و معیشت مردم میزنن و جهانگیری با بعض از رفاه مردم میگه و این طرف روغن و نان ۵۰درصد گرون میشن. چرا؟»
نان قوت اصلی مردم ایران و جزء جدایی نشدنی سفره آنهاست. دولت تا کنون به هر ترتیب کوشیده قیمت نان را ثابت نگاه‌دارد زیرا گران شدن آن می‌تواند مثل افزایش بهای بنزین به اعتراضات و لبریز شدن کاسه صبر مردم بیانجامد.
تلاش دولت برای تثبیت قیمت نان، نانوایی‌ها را به دو مدل یارانه‌ای و آزادپز تقسیم کرده است. نان‌های یارانه‌ای کیفیت کمتری دارند و قدشان نیز آب رفته است. آزادپزها نیز هر کدام برای خود نرخی تعیین کرده‌اند. عدم رسیدگی به مشکلات این صنف، باعث شده بسیاری نانوایی‌ها کرکره‌ها را پایین بکشند.
برگرفته ای از سایت دویچه وله فارسی، ۱۷ مه ۲۰۲۱