دو هفته مانده به برگزاری «انتخابات» ریاست جمهوری اسلامی در ایران کارزار «تحریم انتخابات» بیش از پیش گسترده و تقویت شده و گروههای بیشتری به آن میپیوندند و در مقابل مقامات جمهوری اسلامی و وابستگانشان نگران از کاهش مشارکت مردم به هر ترفندی دست میزنند تا مخاطبان را پای صندوقهای رای بکشانند.
علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی حتا تا آنجا پیش رفته که مدعی شده است «عدم حضور در انتخابات گناه کبیره است!» محمدحسن زمانی مسئول دفتر اجتماعی سیاسی حوزههای علمیه نیز گفته «شرکت در انتخابات همانند انجام نماز واجب است!»
در مقابل تبلیغات حکومتی برای کشاندن مردم پای صندوقهای رأی بسیاری از خانوادههای داغدار که فرزندانشان در اعتراضات «آبان ۹۸» یا قبل از آن جان باختند انتخابات را تحریم کردهاند. شماری از خانوادههای جانباختگان «پرواز ۷۵۲» که با موشکهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سرنگون شد نیز به کارزار «نه به جمهوری اسلامی» پیوسته و حضور در انتخابات را تحریم کردهاند. آنها «نه به جمهوری اسلامی» میگویند و حاضر نیستند در آنچه بین مردم به «سیرک انتخابات» معروف شده شرکت کنند.
احمد علمالهدی امام جمعه مشهد که دامادش ابراهیم رئیسی یکی از هفت نامزد مورد تأیید نظام در انتخابات است گفته «اگر هر کس ۱۰ نفر را پای صندوق رای بیاورد ارادتش به امام پابرجاست!» اما مادر محسن جعفرپناه از جانباختگان «آبان ۹۸» میگوید «دادخواه کشتهشدگان مظلوم آبانم نه میبخشم و نه فراموش میکنم و رای من سرنگونی نظام است.»
شاهین مقدم، مهرزاد زارعی و بهروز رحیمی از خانوادههای جانباختگان هواپیمای اوکراینی نیز به کمپین «نه به جمهوری اسلامی» پیوستند. آنها دادخواه عزیزانشان هستند و در مصاحبههای خود تأکید میکنند که رای آنان با عدم شرکت در نمایش انتخابات، نه به جمهوری اسلامی است.
پدر نیلوفر ابراهیم که دختر و داماداش مسافر «پرواز ۷۵۲» بودند و جان عزیز خود را از دست دادند در ویدئویی اعلام کرده که انتخابات نمایشی جمهوری اسلامی را تحریم میکند.
شمار زیادی از فعالان سیاسی و اجتماعی که در سالهای نه چندان دور حامی اصلاحطلبان بودند و انتخابات نمایشی را گرهگشا میدانستند نیز مجبور به تغییر موضع خود شدهاند.
نرگس محمدی وکیل و فعال حقوق بشر که سالها از حامیان جریان اصلاحات بود اکنون معتقد است استراتژیهای این جریان برای رسیدن به دموکراسی در ایران از جمله مشارکت در انتخابات به «بنبست» رسیده. وی که قبلا در زندان نیز رأی میداد و مردم را به مشارکت دعوت میکرد، از افرادیست که انتخابات را تحریم کرده است.
او در مصاحبه با ایلای لِیک تحلیلگر سیاسی در بلومبرگ میگوید «اصل ولایت فقیه همه اصول قانون اساسی [جمهوری اسلامی] ایران را باطل کرده و قدرت سایر نهادها را به صفر رسانده است. علی خامنهای و شورای نگهبان نامزدهای ریاست جمهوری را رد صلاحیت میکند و میتوانند با قدرتی که دارند قوانین را نقض کنند.»
بلومبرگ مینویسد پس از رد گسترده صلاحیتها حتی اصولگرایانی که از رژیم حاکم حمایت میکنند به انتقاد از این وضعیت پرداختند اما انتقاد نرگس محمدی عمیقتر از آنهاست. او که به عنوان روزنامهنگار در اواخر دهه ۱۹۹۰ از حامیان محمد خاتمی بود اکنون به این نتیجه رسیده که انتخابات هیچ فرصتی برای ایران برای رسیدن به دموکراسی واقعی ایجاد نمیکند.
نرگس محمدی میگوید «در انتخابات پیشین ایرانیان به نامزدهایی رأی دادند که میتوانستند در سیستم شکاف ایجاد کنند!» او میگوید «این شکاف میتوانست به مردم کمک کند تا با ایجاد فضای تنفس برای فعالیتهای سیاسی و مدنی راهی برای دستیابی به دموکراسی ایجاد کند. اکنون این استراتژی به بنبست رسیده است.»
بلومبرگ مینویسد حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی یکی از تندروهایی بود که «اصلاحات» را خنثی کرد. با این حال در جریان انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۳ او را به عنوان یک فرد معتدل معرفی کردند! در عوض در دوران ریاست جمهوری او سرکوب در ایران شدیدتر شد.
ایلای لیک به فشارهایی که در سالهای اخیر نرگس محمدی با آن روبرو شده از جمله باطل شدن پروانه وکالت او و حبس طولانی در زندان و ممنوعیت ملاقات با فرزندانش اشاره کرده و مینویسد: «ممکن است تصور شود شخصی که توسط رژیم ایران با برخوردهای وحشیانه روبرو شده، از تحریمهای ثانویه اعمال شده توسط ترامپ علیه رژیم حمایت میکند اما او این تحریمها را یک اشتباه میداند زیرا معتقد است به مردم آسیب میزند… محمدی اما از تحریم ناقضان حقوق بشر در ایران حمایت میکند.»
بلومبرگ مینویسد نرگس محمدی منتقد مذاکره غرب با جمهوری اسلامی بر سر صرفا مسائل اتمی است و میگوید «گفتگوهای وین نه تنها باید بر روی برنامه هستهای ایران بلکه روی موضوع حقوق بشر متمرکز باشد.»
به نوشتهی بلومبرگ، نرگس محمدی میگوید «دولتهای غربی باید به مفهوم حق تعیین سرنوشت و حاکمیت ملی به معنای واقعی آن احترام بگذارند. این حق در منشور ملل متحد گنجانده شده است ولی بطور سیستماتیک توسط رژیم ایران زیر پا گذاشته میشود.»
ایلای لیک در پایان مینویسد انتخابات در جمهوری اسلامی نوعی تبلیغ برای مشروعیت بخشیدن و دموکرات نشان دادن یک استبداد دینی است و نرگس محمدی این را بهتر میداند و به همین دلیل او انتخابات را تحریم میکند.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۶ ژوئن ۲۰۲۱