مهران رئوف فعال کارگری دو تابعیتی: دادگاه پس از هشت ماه حبس در سلول انفرادی زندان سپاه

اتهامات مهران رئوف «اتهامات کلیشه‌ای و از قبل آماده شده‌ای است که به همه زندانیان سیاسی، فعالین کارگری و مدنی می‌زنند: تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی، و وابستگی به گروهای معاند». گفت‌وگو یا ستار رحمانی، فعال کارگری و عضو کمیته حمایت از مهران رئوف.

مهران رئوف فعال کارگری ایرانی-بریتانیایی از ۲۵ مهر ۱۳۹۹ که با هجوم ماموران اطلاعات سپاه به خانه‌اش در تهران بازداشت شد هنوز در بند ۲ الف زندان اوین (مربوط به سپاه پاسداران) در سلول انفرادی محبوس است. او فروردین ۱۴۰۰ دست به اعتصاب غذا زد. وکلای تسخیری او، به جای حمایت از مهران رئوف خانواده‌اش را از اطلاع رسانی درباره وضعیت این زندانی برحذر داشتند. دولت بریتانیا نیز برغم درخواست‌های مکرر نهادهای حمایت از حقوق بشر و تشکل‌های کارگری، تا کنون اقدامی انجام نداده است.

مهران رئوف قرار است یکشنبه ۲۳ خرداد پس از ۸ ماه حبس در سلول انفرادی برای دومین بار محاکمه شود حال آن که قوه قضائیه مانع دیدار مهران رئوف با وکیل مستقلی شده که اکنون دفاع از او را بر عهده گرفته است.

کمیته حمایت از مهران رئوف به اتفاق عفو بین الملل در نامه‌ای به وزارت خارجه انگلیس خواستار اقدام فوری در رابطه با این زندانی سیاسی شده‌اند.

مهران رئوف ۶۴ ساله که زمان دستگیری بیمار و محتاج مراقبت بود، اکنون وزن زیادی از دست داده و کم حافظه شده است. ستار رحمانی عضو «کمیته حمایت از مهران رئوف» به زمانه می‌گوید تغییر دیگری که در وضعیت او رخ داده، انتقال یک نفر به سلول کوچک یک نفره مهران رئوف است که گفته می‌شود «بسیار مذهبی است و یا ادای مذهبی را در می‌آورد و شکنجه او را دو چندان می‌کند.»

اولین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات مهران رئوف (به همراه متهمان سیاسی دیگر ناهید تقوی، سمیه کارگر، بهاره سلیمانی، نازنین محمدنژاد، و الهام صمیمی هشتم اردیبهشت در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران برگزار شد. متهمان در این دادگاه «تفهیم اتهام» شدند و ادامه رسیدگی به جلسه بعد موکول شد.

ستار رحمانی درباره اتهامات مهران رئوف می‌گوید همان «اتهامات کلیشه‌ای و از قبل آماده شده‌ای است که به همه زندانیان سیاسی، فعالین کارگری و مدنی می‌زنند»: تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی، و وابستگی به گروهای معاند.

این واقعیت که مهران رئوف فامیل درجه اولی در ایران ندارد و خانواده او در کانادا هم حاضر به پیگیری وضعیت این فعال کارگری نیستند، حمایت از او را پیچیده تر کرده است.

گفت و گوی زمانه با ستار رحمانی فعال کارگری و عضو کمیته حمایت از مهران رئوف را می‌خوانید.

آقای مهران رئوف پس از دستگیری به سلول انفرادی در بند سپاه در زندان اوین منتقل شد. آیا تغییری در وضعیت او رخ داده است؟
نزدیک به هشت ماه است که از بازداشت مهران رئوف فعال کارگری چپ توسط سپاه پاسداران می‌گذرد. او کماکان به صورت انفرادی در بند ۲ الف زندان اوین محبوس است. زندانی که به اعمال شکنجه‌های سفید و فشار برای اعتراف‌های اجباری و پرونده سازی‌های دروغین مشهور است. پس از نزدیک به یک ماه و نیم بی خبری، مهران رئوف فقط هفته‌ای دو بار از حق مکالمه چند دقیقه‌ای با یکی از فامیل‌های خانوادگی دور خود در ایران برخوردار بوده است. مهران در ۲۵ مهر ماه ۱۳۹۹ (۱۶ اکتبر ۲۰۲۰) در محل مسکونیش در تهران بازداشت شد. تا کنون قوه قضائیه از اعلان رسمی و علنی اتهامات وی خودداری کرده است.

بر اساس گفته‌های خانواده دور مهران، او برای مدتی در اعتراض به وضعیت خود، اعتصاب غذا کرده بود. مدت این اعتصاب غذا و اینکه آیا این اعتصاب غذای خشک و یا تـر بوده است هنوز بر کسی روشن نشده است، حتی وکیل مهران نیز از آن بی خبر است.

مهران در اعتراض به شرایط ناعادلانه، ضد انسانی و شرایط تحمل ناپذیر زندان و همچنین اذیت و آزارهایی که توسط مقامات امنیتی در زندان نسبت به او شده بود، دست به اعتصاب غذا زده بود اما پاسخ مقامات به این اعتراض‌ها، تشدید اذیت، آزارها و سخت گیری‌های بیشتر بوده است.

مهران سینوزیت و سردرد مزمنی دارد که خواب را از او گرفته و از طرف دیگر مجبور است بر روی زمین نمور سلول انفرادی بخوابد که برای او مصداق شکنجه است. مهران بر اساس گفته‌های دوستش در حالت روحی و جسمی غیر متعادلی قرار دارد. وزن زیادی را از دست داده است و به گفته دوستش که توانسته بود دو دقیقه‌ای بعد از دادگاه اول در سالن انتظار دادگاه با مهران صحبت کند، مهران قبل از زندان رفتن حافظه بسیار بالایی داشته اما در این چند دقیقه گفتگو، دوست نزدیکش متوجه می‌شود که مهران کم حافطه شده است به سختی می‌تواند چیزی را به خاطر بسپارد.

اتهام او مشخص شده است؟ از چه زمانی به وکیل دسترسی دارد و آیا وکیلش را خود انتخاب کرده یا تسخیری است؟
نه بطور مشخص. اما اتهامات کلیشه و از قبل آماده شده‌ای که به همه زندانیان سیاسی، فعالین کارگری و مدنی می‌زنند به او زده‌اند. به ایشان اتهام کلیشه‌ای “تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی”، “تبلیغ علیه نظام و اتهامات امنیتی” و وابستگی به گروهای معاند و مارکسیست زده شده است.

مهران در اوایل دستگیری دو وکیل تسخیری داشت که به گفته خانواده مهران، مبالغی را که خانواده هزینه کرده بود به جیب زده اند و نه تنها کاری برای او انجام ندادند بلکه خانواده را ترساندند که اگر دستگیری مهران رسانه‌ای کنید وضعیت او را به خطر می‌اندازید.

در حال حاضر مهران وکیل مستقلی دارد اما مقامات قضایی حق مشاوره دادن وکیل به موکلش را نداده‌اند. حق دسترسی آزادانه به پرونده هم به وی داده نشده است. وکیل باید پرونده ۲۰۰ صفحه‌ای را در مدت زمان کوتاهی و در حضور ماموران امنیتی مطالعه کند.

مشکل پرونده رئوف در مقایسه با کسانی که همزمان با وی دستگیر شدند این است که مهران فامیل نزدیک در ایران ندارد. خانواده او (مادر، خواهران و برادر) در خارج از ایران زندگی می‌کنند و به دلیل اینکه وکلای تسخیری آنها را از رسانه‌ای شدن وضعیت مهران ترسانده‌اند، حاضر به همکاری با هیچ رسانه و یا نهاد حقوق بشری نیستند.

من از طرف کمیته حمایت از مهران با عفو بین الملل و وزارت امور خارجه، مشترک المنافع و توسعه (FCDO)) انگلیس تماس گرفتم. در این رابطه مشکلات زیادی بر سر راه مان بود. خانواده حاضر به همکاری نبود و FCDO هم اصرار داشت که خانواده یا به ما (من و عفو بین الملل) اجازه بدهد که بعنوان سخنگوی خانواده با FCDO در ارتباط باشیم و یا خود خانواده در ارتباط با آنها قرار گیرند. بر طبق درخواست FCDO خانواده مهران رضایت نامه‌ای مبنی اینکه من می‌توانند به نمایندگی از خانواده در ارتباط با FCDO باشم، متنی را با همکاری عفو بین الملل تهیه کردیم و در آن از FCDO خواستیم که:

پزشک مستقلی مهران را معاینه کند تا روشن شود که آیا او از لحاظ سلامتی آمادگی شرکت در دادگاه را دارد یا نه.
بعد از یک هفته خانواده نظرش را با توصیه FCDO عوض کرد. اعلام کردند تنها خانواده مهران باید در ارتباط با FCDO باشد و عملا ارتباط عفو بین الملل و من با FCDO برای مدتی قطع شد. پس از چند هفته خانواده مهران دوباره نظرش را عوض کرد و به FCDO اعلام کرد که من و عفو بین الملل هم می‌توانیم در ارتباط با FCDO باشیم.

علیرغم اطلاع رسانی گسترده در سطح داخلی و خارجی تا کنون دولت انگلیس هیچ اقدامی در دفاع از حقوق مهران رئوف به عنوان شهروند این کشور به عمل نیاورده است. یکی از نمایندگان محافظه کار مجلس پارلمان انگلیس به نام جمیز کلورلی در ماه مارس امسال در بخش سوال و جواب گفت که مهران رئوف تا کنون از ما تقاضای کمک نکرده است که ما بتوانیم به کمک کنیم. این نماینده ذکر نکرده که شخصی که در بند دو الف سپاه به صورت انفرادی محبوس است و با دنیای خارج از زندان ارتباطی ندارد چگونه می‌تواند از کنسولگری انگلیس در ایران و یا دولت انگلیس تقاضای کمک کند. این در حالی است که مدت هاست که دولت انگلیس بطور رسمی از طریق کمیته حمایت از مهران و خود من و عفو بین الملل دفتر لندن در انگلیس از بازداشت مهران رئوف باخبر است.

کمپین‌های اعتراضی، و نامه هایی که نهادهای بین المللی از جمله عفو بین الملل در رابطه با او به مسئولان حکومت اسلامی نوشته‌اند، چه تاثیری در وضعیت او داشته؟
تا کنون بیش از ۹۰ سندیکا و اتحادیه‌های کارگری در سطح جهانی از آرژانتین تا انگلیس، ۱۲ سازمان حقوق بشری از آرژانتین، عفو بین الملل، ۲۴ نهاد و گروه ایرانی و نزدیک به هشتصد نفر از هنرمندان، وکلا، فعالین سیاسی و فعالین جنبش زنان و کارگری از ایران به بازداشت مهران رئوف اعتراض کرده و خواهان آزادی وی شده‌اند.

رسانه‌های انگلیس هم خبر دستگیری مهران را پوشش داده‌اند. خبرنگاران انگلیس کیس مهران را دنبال می‌کنند و هر چند وقت در تماس هستند که اگر اتفاق جدیدی برای مهران بیافتد آنرا پوشش دهند.

انعکاس حمایت از مهران رئوف در خارج و داخل به رژیم این هشدار را داد که دنیا شما را زیر نظر دارد و نمی‌توانید وضعیتی که مثلا برای نوید افکاری بوجود آوردید بر سر مهران هم بیاورید. حاکمیت در رابطه مهران کوتاه نیامد و او را در همان تک سلولی با یک نفر دیگر نگهداشت اما، ناهید تقوی که او هم دوتابعیتی است و شهروندی آلمان را دارد، به دلیل دخالت سفارت آلمان در تهران و فعالیت و پیگیری‌های شبانه روزی دختر ناهید در کیس ناهید باعث شد که ناهید را به بند عمومی منتقل کنند.

دادگاه دوم مهران رئوف و همچنین ناهید تقوی زندانی سیاسی ایرانی-آلمانی و سیمه کارگر روز یکشنبه ۲۳ خرداد برگزار خواهد شد. در خواست‌های مکرر وکیل مهران رئوف برای دیدار با او تا کنون هر بار به دلایل مختلف رد شده است.

برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱