کشف ستاره «چشمک‌زن» با اندازه‌ ۱۰۰ برابر خورشید در قلب کهکشان راه شیری

ستاره‌شناسان در نزدیکی قلب کهکشان راه شیری ستاره‌ای «چشمک‌زن» را یافته‌اند که ۱۰۰ برابر خورشید حجم دارد و در حال کم‌نور و پرنور شدن است.

این ستاره که توسط تلسکوپ «ویستا» مشاهده شده است، در فاصله ۲۵ هزار سال نوری از زمین قرار دارد. اخترشناسان می‌گویند این ستاره را مشاهده کرده‌اند که ۹۷ درصد کم نور شده و سپس به آرامی در حال بازگشت به روشنایی سابق خود است.

دکتر لی لی اسمیت، از انستیتو نجوم دانشگاه کمبریج، در مورد کم نور شدن ناگهانی این ستاره گفت: «این ستاره طوری خاموش و روشن می‌شود که گویی ناگهان از خلأ بیرون آمده است». این ستاره در سال ۲۰۱۲ شروع به محو شدن کرد و تقریبا در آوریل همان سال به مدت ۱۰۰ روز به کلی از نظرها ناپدید شد.

اخترشناسان این ستاره کم‌نور مرموز را با تلسکوپ ویستا، که توسط رصدخانه جنوب اروپا در شیلی کنترل می‌شود، مشاهده کرده‌اند. این ابزار نزدیک به یک دهه است که در جستجوی نمونه‌هایی از نور در قلمرو مادون قرمز طیف الکترومغناطیسی، بیش از یک میلیارد ستاره را به دانشمندان نشان داده است.

دانشمندان وقتی ستاره‌هایی را مشاهده می‌کنند که نمی‌توانند آن‌ها را در گروه‌های از پیش‌تعیین شده قرار دهند، به آن‌ها لقب «این چیست» ( یا WIT) می‌دهند. به همین دلیل این ستاره VVV-WIT-08 نام گرفته است.

محققان می‌گویند احتمالا یک ابر غبار بسیار بزرگ باعث «چشمک زدن» ستاره غول‌پیکر شده است.

این اولین ستاره چشمک‌زنی نیست که ستاره‌شناسان کشف کرده‌اند. پیشتر یک ستاره بزرگ به نام الماعَز یا اپسیلون ارابه‌ران (Epsilon Aurigae) هر ۲۷ سال یک‌بار برای چندین ماه حدود ۵۰ درصد کم‌نور می‌شود. ستاره دیگری نیز که با نام TYC 2505-672-1 شناخته می‌شود هر ۶۹ سال یک‌بار توسط غبار پیرامونی خود تاریک و سپس پرنور می‌شود.

اکتشافات تازه به دانشمندان کمک می‌کند به شناخت بیشتری از طبقه‌های تازه «ستاره‌های چشمک‌زن» برسند.

دکتر اسمیت می‌وید: «وقتی شما مجموعه‌ای از این ستاره‌ها را در نگاه کلی در نظر می‌گیرید، به درک بهتری از رمز و راز‌ها و منشأ این مدارهای غباری حول آن‌ها می‌رسید. این به ما امکان می‌دهد یاد بگیریم که این سامانه‌ها چگونه تکامل می‌یابند و در پایان عمر چگونه رفتار می‌کنند.»

برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۱۳ ژوئن ۲۰۲۱