محمد رسول‌اف فیلمسازی که توسط نهادهای مسئول جمهوری اسلامی از کار و خروج از کشور ممنوع شده است در واکنش به اینکه اصغر فرهادی همکاری امیر جدیدی بازیگر فیلمش با وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی را با «بازیگر» بودن او توجیه کرده، نوشت: اصغر فرهادی عزیز با استدلال شما آیشمن هم فقط یک سرباز بود که می‌کوشید وظیفه‌اش را به خوبی انجام دهد!
اصغر فرهادی کارگردان سینما در نشست مطبوعاتی فیلم «قهرمان» سخنان خود را در گفتگو با نشریه «واریتی» که گفته بود «ایران سرکوبگر است» تکذیب کرد و گفت که او از عبارت «فضای بسته» استفاده کرده ولی به انگلیسی «سرکوبگر» ترجمه شده است! تکذیب وی نه درباره استفاده از عبارت «ایران» بلکه «سرکوب» است که آن را که توسط جمهوری اسلامی و نه ایران اعمال می‌شود به «فضای بسته» کاهش داده است!
او همچنین درباره همکاری بازیگران فیلم «قهرمان» در محصولات وزارت اطلاعات و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز پاسخ داد که برایش بازیگر بازیگر است!
انتشار ویدئوهای این نشست در شبکه‌های اجتماعی بار دیگر موج گسترده‌ای از انتقادها و اعتراض‌ها را علیه اصغر فرهادی برانگیخته است. منتقدان نظرات او را همراستا با عملکرد حکومت در سرکوب مردم و تبلیغات نادرست و دروغین نسبت به وضعیت ایران با هدف عادی نشان دادن رژیم و شرایط جامعه توصیف می‌کنند.
محمد رسول‌اف فیلمساز که به ممنوعیت فعالیت هنری و خروج از ایران محکوم شده است، در حساب توئیتری خود با هشتگ‌های ابتذال شرّ و آیشمن در اورشلیم نوشت: «اگر هویت شغلی ما حساسیت‌های ضروری انسانی‌مان را از میان ببرد، تبدیل به شئ می‌شویم.»
او اضافه کرد: «بازیگر، بازیگر است ترویج و عادی‌سازی شئ‌شدگی‌است. اصغر فرهادی عزیز! با استدلال شما آیشمن هم فقط یک سرباز بود که می‌کوشید وظیفه‌اش را به خوبی انجام دهد!»
اشاره‌ی رسول‌اف به نظریه‌ی «ابتذال شرّ» از سوی هانا آرنت اندیشمند سیاسی در کتاب جنجال‌برانگیز «آیشمن در اورشلیم؛ گزارشی در باب ابتذال شرّ» است. نظریه‌ی ابتذال شرّ توضیح می‌دهد که شرّهای بزرگ در کل تاریخ بشر بطور عام، و بطور خاص هولوکاست، نه توسط متعصبان کور یا بیماران با مشکلات روانی بلکه به وسیله مردم عادی به اجرا درآمده و به همین دلیل، از نظر این مردم اعمالشان رفتاری طبیعی به شمار می‌رفته است.
این نظریه به ویژه در سال‌های اخیر با بهره‌گرفتن تبلیغات جمهوری اسلامی از چهره‌های شناخته شده و گاه محبوب، در تحلیل‌ها و نوشتارهای منتقدان این سیاست‌ها طرح می‌شود و هشتگ ابتذال شرّ علیه تبلیغاتچی‌ها حکومت به کار برده می‌شود.
اصغر فرهادی در این نشست گفت: تصور در برخی کشورها که ایران را کمتر می‌شناسند این بود که در ایران سوشال‌مدیا وجود ندارد و سوال‌شان این بود که شبکه‌های اجتماعی واقعا بخشی از زندگی است و من پاسخ دادم که بله و من فکر می‌کنم جوان‌های ما خیلی بیشتر از خیلی از کشورها از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند و پرسش این بود که چرا و پاسخ من این بود که چون یک فضای بسته‌ای داشتیم تا الان. حالا واریتی زده سرکوبگر که به نظر من، کلمه‌ی انگلیسی فضای بسته است. چون وقتی فضای بسته‌ای برای بیان نظرات است و با شبکه‌های اجتماعی باز می‌شود، طبیعی است که خیلی‌ها از آن استفاده کنند».
فرهادی درباره پاسخ به اینکه در انتخاب بازیگرانش به پیشینه‌ی همکاری آنها بطور مثال همکاری امیر جدیدی با وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در فیلم «روز صفر» یا محسن تنابنده که با سازمان «اوج» زیرمجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اهمیت می‌دهد یا نه، می‌گوید: «نه، من بازیگر را بازیگر می‌بینم. بازیگر می‌رود سر یک فیلم و سعی می‌کند تلاش می‌کند آن نقش را به بهترین شکل اجرا کند. فیلم‌هایی که گفتید را من ندیدم البته. وقتی می‌خواهم فیلم بسازم، می‌گویم در دنیا این آدم بهترین است. نه به پاسپورت او نگاه می‌کنم و نه اینکه این به زندگی چگونه نگاه می‌کند. چه کارهایی کار کرده است. و این فرصت را می‌دهم تا بتواند به من کمک کند. این آزادی را می‌دهم که هرکس بیرون از دایره همکاری زندگی خودش را داشته باشد و متفاوت با من فکر کند.»
او اضافه کرد: «ما که خودمان در مقابل تندروی‌ها داریم حرکت می‌کنیم، باید مراقب باشیم شبیه او نشویم. خط‌کشی‌هایی که داریم راجع به آن حرف می‌زنیم و با آن مخالفیم خودمان انجام ندهیم!»
این فیلمساز همچنین درباره اینکه خود را تا چه میزان متعهد به بیان سرکوب مردم ایران که با کشتار مردم در اعتراضات سراسری سال‌های ۹۶ و ۹۸ و ساقط کردن هواپیمای مسافربری اوکراین شدت گرفته، در آثار و سخنانش می‌داند، گفت که ۱۸ سال پیش زمانی‌که موضوع اعدام کودکان زیر ۱۸ سال مورد بحث بود، فیلم «شهر زیبا» را در اینباره ساخته است.
او گفت «تصور کنید آن‌موقع بجای ساختن شهر زیبا بیانیه می‌دادم، کسی الان یادش بود؟ ولی الان هنوز شهر زیبا را مردم می‌بینند و پرسش ایجاد می‌کند. اگر طبق گفته‌ی شما من یک بیانیه صادر می‌کردم و آن فیلم را نمی‌ساختم، حتما بیانیه‌ی خوبی نمی‌شد، چون من بیانیه‌نویس خوبی نیستم و کارم فیلمسازی است. بهتر است که با داستانم این را بگویم و این پرسش را ایجاد کنم».
گفتنی است که این فیلمساز در اسفندماه سال ۱۳۹۵ در آستانه برپایی مراسم اسکار و شرکت فیلم «فروشنده» در یک «بیانیه»ی سیاسی که در انتقاد به دونالد ترامپ رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده آمریکا صادر کرد از سیاست‌های منع ورود مهاجران به خاک این کشور انتقاد نمود!
اصغر فرهادی جایزه بهترین فیلم خارجی اسکار را در سال ۲۰۱۷ نیز دریافت کرده است.
اصغر فرهادی در سال ۱۳۸۷ فیلم سینمایی «درباره الی» را به تهیه‌کنندگی محمود رضوی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و مشاور فرهنگی کنونی مجلس شورای اسلامی و مدیر تبلیغات ریاست‌جمهوری محمدباقر قالیباف ساخته بود. رضوی فیلم‌های سیاسی سیانور، ماجرای نیمروز و رد خون را نیز تهیه کرده است. از این نظر اصغر فرهادی پیشینه همکاری «فرهنگی» با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دارد.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۱۶ جولای ۲۰۲۱