روزنامه آمریکایی وال استریت جورنال در گزارشی نوشته است که ایران شاید تا سه سال آینده قادر به سوار کردن کلاهک هسته‌ای بر موشک‌هایش باشد.
در این گزارش با اشاره به دشواری‌های پیش آمده در جریان مذاکرات احیای برجام، به نگرانی‌های کشورهای اروپایی در این زمینه و همچنین نگرانی درباره تکنولوژی ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته که می‌تواند سرعت ایران در دستیابی به اورانیوم غنی‌شده را افزایش دهد، اشاره شده است.
کارشناسان و دیپلماتهای به این روزنامه گفته‌اند دولت‌های اروپایی طرحی برای بازگرداندن همه سانتریفیوژهای پیشرفته ایران به انبار، از بین بردن زیرساخت‌های فنی برای جلوگیری از نصب دوباره آنها و کاهش ظرفیت ایران برای ساخت سانتریفیوژهای جدید را ارائه داده‌اند ولی ایران مخالف از بین بردن همه سانتریفیوژهای پیشرفته خود است.
بر اساس این گزارش، حتی اگر توافق برجام فورا حاصل شود، ایران کمتر از یک سال زمان برای گریز هسته‌ای، یعنی نقطه غیرقابل بازگشت برای تولید بمب اتمی نیاز دارد و نرسیدن به توافق، می‌تواند این زمان را کاهش دهد.
ششمین دور مذاکرات هسته‌ای که در شهر وین برگزار شد، ۳۰خرداد به اتمام رسید، اما هنوز معلوم نیست دور جدید مذاکرات ایران با کشورهای عضو برجام و آمریکا که باید توسط دولت ابراهیم رئیسی پیگیری شود، چه زمانی برگزار می‌شود.
طرفین در شش دور مذاکرات قبلی توافق کرده بودند که در صورت احیای کامل برجام، ایران صرفا مجاز به «استفاده از حداکثر ۶۱۰۴ دستگاه سانتریفیوژ آی‌آر۱» خواهد بود و استفاده سانتریفیوژهای پیشرفته را باید به انبار برگرداند ولی این توافق هنوز مکتوب و نهایی نشده است.
ایران همچنین ماه‌هاست که غنی‌سازی اورانیوم در سطح ۶۰درصد آغاز کرده است. بر اساس برخی جزییات منتشر شده از توافق اولیه در مذاکرات وین، در صورت توافق، سطح غنی‌سازی اورانیوم در ایران نیز به «حداکثر ۳/۶۷ درصد» کاهش خواهد یافت.
در قبال این توافق نیز قرار است علاوه بر رفع بخش مهمی از تحریم‌های نفتی و بانکی، «بیش از هزار شخص حقیقی و حقوقی و همچنین نهادهای زیر نظر دفتر رهبر جمهوری اسلامی از فهرست تحریم‌های آمریکا خارج می‌شوند و سپاه پاسداران نیز از فهرست گروه‌های تروریستی حذف شود.
با این حال هنوز طرفین می‌گویند برای نهایی کردن این توافق نیاز به گام‌های تکمیلی دارند.
دیپلماتهای اروپایی به وال استریت جورنال گفته‌اند ایران تا یک ماه آینده نمی‌خواهد مذاکرات از سر گرفته شود تا مطمئن شود دولت جو بایدن واقعا تحریم‌ها را لغو خواهد کرد.
چند دیپلمات دیگر اما دیگر گفته‌اند که هدف ایران از طولانی کردن مذاکرات، خریدن زمان برای رسیدن به تکنولوژی ساخت اورانیوم فلزی، سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر و افزایش غلظت اورانیوم است.
اروانیوم فلزی در تولید بمب هسته‌ای نیز کاربرد دارد، اما ایران مدعی است که به دنبال برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز است و این ماده را برای رآکتور هسته‌ای تهران به‌کار خواهد برد.
ایران همچنین در شروع مذاکرات احیای برجام اعلام کرده بود که خواهد برچیده شدن تحریم‌های هسته‌ای است، اما دیپلمات‌ها می‌گویند ایران اکنون بر لغو تحریم‌های حقوق بشری و تروریستی نیز تاکید دارد و خواهان جبران اثرات مخرب تحریم‌ها و همچنین گرفتن تضمین از آمریکا برای عدم خروج دوباره این کشور از برجام در آینده است.
دیپلماتهای اروپایی و آمریکایی می‌گویند این خواسته‌ها قابل تحقق نیست و باعث طولانی و پیچیده‌تر شدن مذاکرات خواهد شد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه، ۲۱ تیر، گفت که واشینگتن هیچ ضرب‌الاجلی برای دور هفتم مذاکرات هسته‌ای با تهران تعیین نخواهد کرد، اما با گذشت زمان و ادامه حرکت جمهوری اسلامی در مسیر پیشرفت برنامه اتمی، این امر بر نگاه ایالات متحده برای بازگشت به برجام تأثیر خواهد گذاشت.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۱۷ جولای ۲۰۲۱