جو بایدن، رئیبس جمهور ایالات متحده آمریکا، بعداز ظهر دیروز دوشنبه، در یک سخنرانی حدودا ۲۰ دقیقه‌ای، در مورد خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان سخن گفت و با وجود سیل‌آبی از انتقادات در روزهای گذشته، همچنان از تصمیم خود مبنی بر خارج کردن کامل نیروهای نظامی ایالات متحده از خاک افغانستان دفاع کرد.
بایدن گفت: «من و شورای عالی امنیت ملی، از نزدیک شرایط را تحت نظر داشتیم و می‌خواهیم تدابیری را برای پاسخگویی به شرایط موجود اتخاذ کنیم».
بایدن با مرور تاریخچه حضور ۲۰ ساله آمریکا در افغانستان گفت: « ما ۲۰ سال پیش که به افغانستان رفتیم، اهداف خیلی روشنی داشتیم. می‌خواستیم کسانی که مرتکب جنایات ۱۱ سپتامبر شده بودند را دستگیر کنیم و مطمئن شویم که افغانستان بار دیگر مامن تروریست‌ها نخواهد شد و ما این کار را کردیم. ما شبکه القاعده در افعانستان را متلاشی ساختیم و اسامه بن لادن را شکار کردیم».
بایدن افزود: «قرار نبود که ما در آنجا ملت سازی کنیم. قرار نبود که ما یک دموکراسی در آنجا شکل دهیم. تنها هدف ما چیری بود که هنوز هم هست و آن، پیشگیری کردن از حملات تروریستی علیه خاک آمریکا بود. مأموریت ما باید به صورت دقیق، تنها بر روی مقابله با تروریسم متمرکز باشد و نه ملت سازی. این پیشنهادی بود که من در سال ۲۰۰۹ نیز، زمانی که معاون رئیس جمهور بودم، ارائه دادم وهنوز هم تکرار می‌کنم. امروز تروریست‌ها بسیار فراتر از افغانستان مشغول فعالیت هستند. الشباب در سومالی، النصره در سوریه، القاعده در شبه جزیره عربستان، در عراق و حتی در آسیا مشغول ایجاد شعبات خود هستند. این تهدیدها نیازمند توجه و منابع ما هستند. ما عملیات دقیق ضد تروریستی را در چندین کشور انجام دادیم، اما ما در این کشورها حضور دائمی نداریم، نیازی هم به حضور دائمی نداریم، و اگر لازم باشد در افغانستان هم این کار را خواهیم کرد. ما عملیات ضد تروریستی را به گونه‌ای طراحی خواهیم کرد که بتوانیم با تهدیدهای مستقیم علیه ایالات متحده مقابله کنیم».
بایدن ادامه داد: «وقتی من وارد کاخ سفید شدم، توافقی که دولت پرزنت ترامپ با طالبان کرده بود را مطالعه کردم. طبق آن توافق، روز اول ماه مه امسال، نیروهای آمریکایی باید از افغانستان خارج می‌شدند. در همان موقع، شمار نیروهای ما از حدود ۱۵ هزار و ۵۰۰ تن، به ۲۵۰۰ تن کاهش پیدا کرده بود و این در حالی بود که طالبان در قویترین موقعیت نظامی خود از سال ۲۰۰۱ قرار داشت. انتخابی که من به عنوان رئیس‌جمهور باید می‌کردم، این بود که یا به آن توافق احترام بگذارم، یا برای جنگ با طالبان در اواسط بهار آماده شوم. در آن زمان نه آتش‌بسی در کار بود و نه توافقی که نیروهای آمریکایی ما را حفظ کند».
بایدن ادامه داد: «این واقعیتی بود که ما با آن روبرو بودیم: یا به خروج نیروهایمان از افغانستان ادامه دهیم و یا خشونت را بیشتر کنیم و هزاران آمریکایی را دوباره به جبهه های جنگ در افغانستان بفرستم و آنها را وارد سومین دهه این جنگ نماییم».
بایدن گفت: «من همچنان از تصمیم خودم دفاع می‌کنم. پس از ۲۰ سال آموخته‌ام که هرگز زمان خوبی برای خارج ساختن نیروهای آمریکایی از افغانستان وجود ندارد. برای همین است که ما همچنان آنجا هستیم. ما از همان ابتدا خطرها را می‌دانستیم. واقعیت این است که این جنگ با سرعتی بیش از آنچه انتظار داشتیم متحول شد. خوب، چه اتفاقی افتاد؟ سران سیاسی افغانستان تسلیم شدند و از کشور فرار کردند. ارتش افغانستان از هم فروپاشید. در واقع، این تحولات چند هفته اخیر نشان می‌دهد که در حال حاضر، هرگونه دخالت و نقش نظامی ایالات متحده در افغانستان نمی‌تواند تصمیم درستی باشد. آمریکا نمی‌تواند در جنگی بماند که خود افغان‌ها نیز حاضر نیستند در آن شرکت کنند و بجنگند».
بایدن افزود: «ما هزار میلیارد دلار در افغانستان هزینه کردیم. نیروهای نظامی افغانستان را که شمار آنها به ۳۰۰ هزار تن می‌رسد، آموزش دادیم. تجهیزات باورنکردنی به آنها دادیم. شمار این نیروها، حتی از شمار نیروهای برخی از متحدین ما در ناتو بیشتر است و هر چه که لازم بود در اختیار داشتند. ما با نیروی هوایی خود، آنها را پشتیبانی کردیم و هر فرصتی که لازم داشتند را به آنها دادیم تا از آینده خودشان دفاع کنند. اما چیزی را که نمی‌توانستیم به آنها بدهیم، اراده جنگیدن بود. برخی از نیروهای ویژه افغانستان که بسیار توانا و شجاع بودند در این ارتش حضور داشتند، اما در نهایت، نیروهای نظامی افغانستان وقتی نتوانند در برابر طالبان بایستند، هیچ امکانی وجود ندارد که آمریکا هنوز به مدت ۵، ۱۰ و یا ۲۰ سال دیگر در آنجا حضور داشته باشد و این حضور بتواند تغییری ایجاد کند».
بایدن ادامه داد: «به همین دلیل است که من با تمام وجود معتقدم که وقتی نیروهای نظامی خود افغانستان نمی‌خواهند بجنگند، نمی‌شود به نیروهای آمریکایی دستور داد که در آنجا به نبرد یپردازند. از سویی دیگر، اکر دولت افغانستان می‌دانست که قرار است آمریکا تا ابد در آنجا بماند، هرگز حاضر نمی‌شد که برای صلح، مذاکره کند».
بایدن در ادامه با اشاره به دو رقیب ایالات متحده، روسیه و چین، گفت: «واقعیت این است که چین و روسیه چیزی را بیشتر از این دوست ندارند که ایالات متحده، میلیاردها دلار سرمایه خود را در افغانستان به صورت نامحدود صرف کند».
گفتنی است چین بلافصله پس از قدرت گرفتن طالبان در افغانستان، تمایل خود برای به رسمیت شناختن این گروه را ابراز داشت و روسیه نیز گفت که در به رسمیت شناختن این گروه عجله نخواهد کرد و منتظر نتیجه رفتارهای آینده طالبان خواهد ماند.
بایدن بار دیگر بر درست بودن تصمیم خود برای خارج ساختن نیروهای آمریکایی از افغانستان اصرار ورزید و گفت: «من می‌خواهم از کسانی که استدلال می‌کنند که ما باید در افغانستان می‌ماندیم بپرسم که چند نسل دیگر از آمریکایی‌ها باید به جنگ داخلی افغانستان که حتی خود افغان‌ها نیز حاضر نیستند در آن شرکت کنند، سرباز بفرستند؟» و در ادامه گفت: «من پاسخ را می‌دانم. من اشتباهاتی را که در گذشته کردیم تکرار نمی‌کنم. باقیماندن در جنگی که در منافع ملی ما نمی گنجد اشتباه است. ما نمی‌توانیم به صورت نامحدود در جنگ داخلی یک کشور خارجی دخالت کنیم و نیروهای خودمان را در آنجا به صورت نامحدود مستقر سازیم. ما نمی‌توانیم این درس‌های گذشته را نادیده بگیریم».
بایدن در ادامه، با اشاره به حوادث تاسف آور چند روز گدشته برای افغان‌هایی که در حال فرار از دست طالبان بودند، و بدون نام بردن از فرودگاه کابل که در آن چندین تن جان خود را در آن از دست دادند، گفت: «همچنین می‌خواهم بگویم که برای خیلی از ما، تماشای صحنه‌هایی که شاهد آن بودیم چقدر دردناک است، دل انسان را به درد می‌آورد، مخصوصاً برای کهنه سربازهایمان، برای پرسنل دیپلماتیک و پرسنل نظامی ما، و هر کسی که در افغانستان زمان صرف کرده و در آنجا کار کرده است و برای تمام آمریکایی هایی که در آنجا خدمت کردند و جنگیدند».
بایدن در ادامه افزود: «ما از دیپلماسی استفاده خواهیم کرد تا از خشونت جلوگیری کنیم. ما همچنان از حقوق اساسی مردم افغانستان، زنان و مردان دفاع خواهیم کرد. من خیلی روشن گفتم که حقوق بشر باید مرکز سیاست خارجی ما باشد، اما راه درست این کار فرستادن سرباز به صورت نامحدود نیست، بلکه باید از ابزار اقتصادی و دیپلماسی و ائتلاف سازی با سایر کشورهای جهان استفاده کنیم».
کارشناسان سیاسی می گویند واقعیتی که بایدن از آن غاقل است، این است که طالبان نه دیپلماسی را می‌شناسند و نه به قول و قرارهایی که می‌گذارند پایبند می‌مانند و اصولا این تفکر که بتوان با این گروه خشن و واپس‌گرا، به توافق دیپلماتیک و پایدار دست یافت، از اساس اشتباه است.
بایدن در ادامه سخنان خود به فرستادن شش هزار سرباز آمریکایی برای کمک به خروج پرسنل آمریکایی و متحدان ایالات متحده و همچنین افغان‌هایی که با نیروهای ائتلاف همکاری کرده بودند، اشاره کرد و گفت که این سربازان در فرودگاه کابل مشغول هستند و کنترل هوایی فرودگاه کابل را در اختیار دارند تا عملیات انتقال دیپلمات‌های و شهروندان آمریکایی از افغانستان در امنیت صورت گیرد.
بایدن افزود که از نگرانی‌های زیادی که در مورد خروج و تخلیه افغان‌های غیرنظامی ِ همکار آمریکا وجود دارد آگاه است و علت اینکه ایالات متحده، عملیات تخلیه آنها را زودتر شروع نکرد، این است که “برخی از این افغان‌ها نمیخواستند کشورشان را ترک کنند و همچنان به ماندن امیدوار بودند و از سویی دیگر، دولت افغانستان از من خواست که ما این افغان‌ها را به صورت انبوه از کشور خارج نسازیم تا اعتماد به نفس نیروهای نظامی خدشه‌دار نشود”.
بایدن بار دیگر به طالبان هشداد داد که اگر به نیروهای آمریکایی مستقر در کابل، آسیبی برسانند، پاسخ آمریکا شدید و قهرآمیز خواهد بود.
بایدن در پایان گفت که می‌داند تصمیم او برای خارج ساختن نیروهای نظامی آمریکایی از افغانستان، باز هم مورد انتقاد واقع خواهد شد، اما ترجیح می‌دهد که “با همه انتقادها روبرو شود تا اینکه بخواهد این تصمیم را به رئیس جمهور دیگری در ایالات متحده واگذار نماید”.
برگرفته ای از سایت رادیو پیام اسرائیل، ۱۷ اگوست ۲۰۲۱