به گفته مسئولان بهداشتی، حرفه پرستاری در ایران دشوار است و دستمزد آن ناچیز. عده پرستاران نسبت به بیماران بسیار کم است. وضع در شهرهای دورافتاده و فقیر به مراتب بدتر است و وزارت بهداشت قادر به جذب نیرو نیست.
حمیدرضا عزیزی، معاون توسعه و مدیریت منابع سازمان نظام پرستاری روز سه‌شنبه ۱۶ شهریور در رابطه با معضل کمبود پرستار در ایران گفت که وزارت بهداشت در چهار سال گذشته جذب نیروی مناسبی نداشته در حالی که بیمارستان‌ها با کاهش عده پرستاران به دلایل مختلف از جمله بازنشستگی، موارد استعلاجی، مهاجرت و بسیاری علل دیگر روبرو بوده‌اند.
به گفته او، استاندارد در برخی نقاط دنیا چهار پرستار به ازای یک تخت است: «ما در پایین‌ترین حد استاندارد ۲،۵ پرستار به ازای هر تخت را در نظر گرفتیم که حتی به این عدد هم نرسیدیم». رقمی که به گزارش ایسنا در مناطق محروم از این نیز کم‌تر و حدود ۰،۸ به ازای هر تخت است.
این خبرگزاری به نقل از عزیزی نوشته است که «این عدد در شهرهای محروم نظیر زاهدان به ۰،۵ رسیده است که یک فاجعه خواهد بود.»
پیک پنجم کرونا و “فاجعه کمبود پرستار”
معاون توسعه و مدیریت منابع سازمان نظام پرستاری گفته است که عدم جذب پرستار در سالیان گذشته آسیب زیادی به نظام سلامت وارد کرده و یکی از مشکلات اصلی که بیمارستان‌ها در پیک پنجم کرونا با آن مواجه بوده‌اند، کمبود نیرو است.
در برخی استان‌ها و شهرستان‌ها ۲۵ بیمار را یک پرستار مدیریت می‌کند. حتی در پایتخت در برخی بخش‌ها ۱۵ بیمار بدحال توسط یک پرستار رسیدگی شده‌اند. حمیدرضا عزیزی این را یک “فاجعه” خواند.
عزیزی گفت: «مسئولین سال گذشته قول‌هایی برای استخدام دادند که وزارت بهداشت در اوج بی‌تدبیری علی‌رغم برگزاری آزمون حتی یک نفر را از آن تعداد به سیستم تزریق نکرد». همه اینها به گفته او، در حالی صورت گرفت که “در شش یا هفت ماه اخیر بدترین شرایط جنگی با کرونا را داشتیم و رکوردهای ابتلا و مرگ و میر شکسته شد.”
اصلاح سیستم جذب و استخدام
معاون توسعه و مدیریت منابع سازمان نظام پرستاری خواستار تقویت سیستم جذب و استخدام پرستار شده است تا هم از خستگی و فرسودگی طولانی‌مدت آنها جلوگیری شود و هم از نظر مالی امتیازاتی به پرستاران تعلق گیرد؛ به عنوان مثال مانند خیلی از کشورهای دنیا بخشودگی مالیات بر حقوق پرستاران حداقل در دوران کرونا اعمال شود.
او همچنین به استخدام پرستاران در قالب قراردادهای ۸۹ روزه انتقاد کرد و آنرا “غیرحرفه‌ای‌ترین رفتار” با آنها دانست، چرا که این پرستاران در شرایط بحرانی به کار گرفته می‌شوند و «بعد که پیک فروکش کرد عذر آنها را می‌خواهند».
پرداخت مطالبات عقب‌افتاده
یکی از خواسته‌های پرستاران پرداخت به‌موقع و دستمزد مناسب است. به گفته معاون توسعه و مدیریت منابع سازمان نظام پرستاری، دولت روحانی «برای اینکه فاصله زمانی پرداختی‌های مطالبات عقب‌مانده را جبران کند، اقدام به کاهش مبلغ کارانه کرد؛ یعنی اگر در بیمارستانی ۱۸ ماه کارانه و اضافه کار عقب بود آن را به سه یا چهار ماه رساند اما در عوض مبلغ را کاهش داد که این هم ظلم مضاعف به پرستاران بود».
این در حالی است که حرفه پرستاری شبانه‌روزی است و برخلاف بسیاری مشاغل دیگر تعطیلی رسمی و دورکاری در آن ممکن نیست. اما این دشواری‌ها “هیچ مزایایی” برای پرستاران ندارد.
به همه اینها باید خطرات ناشی از کرونا را نیز اضافه کرد. بر اساس آمار رسمی، حدود ۱۲۰ هزار پرستار در ایران مبتلا به کرونا و بیش از ۱۳۰ نفرشان قربانی شده‌اند.
برگرفته ای از سایت دویچه وله فارسی، ۸ سپتامبر ۲۰۲۱