ایالات متحده آمریکا روز دوشنبه ۲۷ سپتامبر (۵ مهر) از ایران خواست فورا به بازرسان سازمان بین‌المللی انرژی هسته‌ای اجازه بازدید از تأسیسات شرکت تکنولوژی سانتیرفوژ ایران در کرج موسوم به مجتمع تسا را بدهد.
این درخواست در پی انتشار گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درمورد تعویض کارت حافظه دوربین‌های مجتمع تسای کرج به ایران داده شده است.
لوییس بونو، نماینده ایالات متحده آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: «اگر مشکل سریعا حل نشود ما در روزهای آینده با دیگر اعضای شورای حکام برای دادن یک پاسخ مناسب [به ایران] رایزنی خواهیم کرد.»
پیش از این نماینده اتحادیه اروپا در آژانس هم با حمایت از گزارش رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای درباره ایران، همین درخواست را مطرح کرده بود.
کاظم غریب آبادی، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش از درخواست ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا گفته بود گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد دوربین‌های مجتمع تسای کرج دقیق نبوده و فراتر از توافق مشترک میان تهران و آژانس در بیانیه مشترک ۱۲ سپتامبر است.
ایران روز ۲۳ ژوئن با تائید خبر حمله یک پهپاد به مجتمع هسا در کرج گفته بود خسارات این حمله بسیار ناچیز بوده است. بعدها مشخص شد در جریان این «عملیات خرابکارانه غیرمعمول» یکی از دوربین‌های نظارتی آژانس از بین رفته و یک دوربین دیگر به شدت صدمه دیده است. این حمله پهپادی تا امروز، آخرین عملیات علیه تاسیسات هسته‌ای ایران بود که از تابستان سال گذشته آغاز شد. ایران اسرائیل را عامل این حملات معرفی می‌کند. اسرائیل در برابر این اتهام سکوت می‌کند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یکشنبه ۲۶ سپتامبر در گزارشی اعلام کرد که ایران در ۱۲ سپتامبر اجازه تعویض کارت حافظه دوربین‌های این آژانس در بسیاری از تاسیسات هسته‌ای خود را داده اما اینک مانع تعویض کارت حافظه دوربین‌های تاسیسات شرکت تکنولوژی سانتریفوژ ایران در کرج شده است.
نماینده ایران در آژانس در واکنش به گزارش رافائل گروسی در حساب توییتر خود نوشت: «در طول گفت‌وگوها در تهران و اخیرا در وین نیز به روشنی تاکید شد از آنجا که تحقیقات امنیتی و قضایی در مورد مجتمع تسای کرج همچنان ادامه دارد، تجهیزات نظارتی این مجتمع در زمره تجهیزات تحت سرویس فنی قرار نمی‌گیرند.»
آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای براساس برجام نقش ناظر بر اجرای تعهدات هسته‌ای ایران را بر عهده دارد. ایران یک سال پس از خروج یک‌جانبه ایالات متحده آمریکا از توافق هسته‌ای، تعهدات برجامی خود را کاهش داد و سرانجام با مصوبه مجلس شورای اسلامی، دسترسی بازرسان آژانس به سایت‌های هسته‌ای را محدود کرد. اگرچه این محدودیت‌ها دو بار و با سفرهای مدیرکل آژانس به ایران موقتا مرتفع شده است.
مذاکرات وین میان ایران و ۵ طرف برجام برای احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ از اواخر بهار سال گذشته و پس از شش دور گفت‌وگو متوقف شده است. ایالات متحده به طور غیرمستقیم در این مذاکرات حضور دارد.
باوجود ابراز امیدواری واشنگتن به از سرگیری گفت‌وگوها در ماه اوت، ایران هنوز به فراخوان‌های تروئیکای اروپایی و ایالات متحده برای بازگشت به میز مذاکرات پاسخ دقیقی نداده است.
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۱