تهران فقط ۹۰ روز آب شرب دارد

هدایت فهمی، معاون سابق دفتر برنامه‌ریزی آبفای وزارت نیرو از کاهش ذخیره سدهای تهران، خبر داد و گفت: «آب تهران فقط کفاف ۹۰ روز این استان را می‌دهد.» به گفته این کارشناس آب، سدهای تهران ۳۸۴ میلیون مترمکعب ذخیره آبی دارند که از این مقدار همه آن برای تهران نیست. پیش‌تر شرکت آب و فاضلاب استان تهران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرده بود که تهران به میزان ۱۰۰ روز مصرف شهروندانش، نسبت به سال گذشته با کمبود آب مواجه است.

خشک‌سالی و بحران کمبود آب بعد از استان‌های خوزستان و اصفهان، در حال رسیدن به استان تهران است. ذخیره موجود آب در سدهای پایتخت، هشدار کارشناسان و گفته‌های مقام‌های وزارت نیرو حاکی از آن است که تهران با کمبود آب شرب مواجه است، به‌طوری‌که طبق اعلام هدایت فهمی، اگر خشک‌سالی ادامه پیدا کند و خبری از بارش نباشد، شهروندان تهرانی فقط تا ۹۰ روز دیگر آب دارند؛ آن‌هم در شرایطی که از ذخیره آب فقط برای شرب شهروندان استفاده شود و آب بخش کشاورزی و صنایع از منابع زیرزمینی تامین شود.

این کارشناس حوزه آب بابیان اینکه سال پیش ایران خشک‌سالی بی‌سابقه‌ای داشت، به پایگاه خبری تجارت‌نیوز گفت: «امسال هم میزان بارش‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است.»

در ماه مهر سال جاری (۱۴۰۰)، شرکت آب و فاضلاب استان تهران نیز در اطلاعیه‌ای اعلام کرده بود که تهران به‌اندازه ۱۰۰ روز مصرف شهروندانش نسبت به سال گذشته با کمبود آب روبه‌رو است. شرکت آبفا از مشترکان خواسته بود با صرفه‌جویی ۱۰ درصد از مصرف خود به «تامین آب در روزهای بی‌باران» کمک کنند.

در این اطلاعیه آمده بود: «کاهش و اتمام ذخایر آبی و پاییز کم‌بارش امسال شرایط متفاوتی برای کشور و به‌ویژه استان تهران فراهم کرده است و سال سختی را به لحاظ تامین مطمئن و پایدار آب رقم زده است.»

گزارش‌های وزارت نیرو نشان می‌دهد که تهران در شروع سال آبی جدید با کسری ۳۱۴ میلیون مترمکعبی آب نسبت به سال گذشته مواجه است و ورودی سدهای تامین‌کننده نیز تا ۴۰ درصد کمتر شده است.

این وضعیت فقط مختص استان تهران نیست و دیگر استان‌ها مثل اصفهان نیز در شرایط مشابهی به‌سر می‌برند. به‌تازگی استاندار اصفهان نیز اعلام کرده است که آب سد زاینده‌رود فقط کفاف ۱۰۰ روز را می‌دهد. مقام‌های دولتی جمهوری اسلامی ایران اگرچه مدعی‌اند که اقدام‌های مناسبی برای حل بحران کمبود آب انجام داده‌اند، اما بررسی عملکرد آنان نشان می‌دهد که در اغلب موارد مدیریت منابع آب را به بارش‌های سالانه سپرده‌اند یا به استفاده از منابع آب زیر‌زمینی روی آورده‌اند.

استفاده بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی نیز فرونشست زمین در بیش از ۵۰۰ دشت آب شیرین ایران را به‌ دنبال داشته است و در این میان وضعیت برخی شهرها همچون اصفهان و ورامین خطرناک توصیف شده است.

تحلیل‌گران مسائل اجتماعی و سیاسی همواره گفته‌اند که بحران کمبود آب می‌تواند زمینه‌ساز اعتراض‌های مردمی در شهرها شود. این موضوع را معین‌الدین سعیدی، نماینده چابهار در مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگوی اخیر خود با خبرگزاری ایسنا تایید کرده است. او با اشاره به «ضرورت تجدیدنظر در حکمرانی آب» گفت: «اگر دیر بجنبیم، اتفاقی که در اصفهان در جریان است به‌زودی به دیگر شهرها سرایت خواهد کرد.»

سعیدی با بیان اینکه این موضوع را پیش‌تر نیز هشدار داده بود، ادامه داد: «یک ماه پس از حضور در مجلس شورای اسلامی عرض کردم که اگر تجدیدنظر در حکمرانی آب صورت نگیرد، بحران آب بدل به فاجعه امنیتی می‌شود. به‌هرحال کشور ما در منطقه گرم و خشک قرار دارد و طبیعتا برنامه‌ریزی ما باید متناسب با این منطقه باشد.»

به گفته نماینده چابهار، برتری نگاه سیاسی در اجرای پروژه‌های انتقال آب می‌تواند وضعیت را بحرانی‌تر کند. پروژه‌های انتقال آب باید زیرساخت کارشناسی داشته باشد و جوانب زیست‌محیطی مختلف پیش از اجرا سنجیده شود.

برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲ دسامبر ۲۰۲۱