همزمان با پایان دور نخست مذاکرات هستهای در دولت ابراهیم رییسی که روز سوم دسامبر ۲۰۲۱ (دوازدهم آذر) در وین اتفاق افتاد، نشریه واشنگتن فریبیکن نوشت: «دولت بایدن بی سر و صدا از تحریمهای ایران چشمپوشی کرده است تا به این رژیم تندرو اجازه دهد به عراق برق بفروشد.»
در این گزارش آمده است: «زمانبندی انجامشده برای معافیت خرید برق روز ۱۹ نوامبر به امضا رسید اما تا ۲۹ نوامبر یعنی روز از سرگیری مذاکرات هستهای به کنگره ارسال نشد. چنین تاخیری این شائبه را ایجاد کرده که دولت بایدن در حال ارائه امتیازاتی به تهران برای نشان دادن حسننیت است.»
بر اساس گزارش این پایگاه خبری آمریکایی، «مذاکرات هستهای پس از یک بنبست چند ماهه از سر گرفته شد. طی این توقف چند ماهه، تهران برنامه هستهای خود از جمله غنیسازی اورانیوم و نصب سانتریفیوژهای هستهای پیشرفته را گسترش داده است. یکی از منابع ارشد کنگره بیان کرده که تاخیر در ارسال معافیت به کنگره نشان میدهد دولت آمریکا خواهان لغو تحریمها در زمان از سرگیری مذاکرات بوده است.
ریچارد گلدبرگ، مدیر سابق مقابله با تسلیحات کشتار جمعی ایران در شورای امنیت ملی کاخ سفید در زمان ترامپ، به واشنگتن فریبیکن گفته که آخرین معافیت برق به منزله نوعی هدیه به ایران است. گلدبرگ که اکنون مشاور ارشد اندیشکده بنیاد دفاع از دموکراسی است، گفته این فقط یک نمونه ناگوار دیگر از نشان دادن ضعف در زمانی است که ایالات متحده به قدرت نیاز دارد. اگر قرار بود معافیت برای روابط عراق تمدید شود، این کار باید قبل از ورود به وین اعلام میشد.»
در این گزارش همچنین اشاره شده که «ایران اصرار دارد ایالات متحده همه تحریمهای اقتصادی اعمالشده توسط دولت ترامپ را لغو کند، خواستهای که دولت بایدن نیز مایل به انجام آن است. این در حالی است که آلمان، بریتانیا و فرانسه روز جمعه اعلام کردند جمهوری اسلامی در انجام مذاکرات جدی نیست. به گفته این دیپلماتها ایران تقریباً از تمام مصالحههای دشواری که در ماهها مذاکرات سخت به دست آمده عقبنشینی کرده و خواستار تغییرات اساسی در متن است.»
بر اساس این گزارش، «معافیت تحریمها به ایران ۱۲۰ روز دیگر فرصت میدهد تا برق را بدون جریمه به عراق بفروشد، اتفاقی که برای جمهوری اسلامی درآمد ایجاد کرده است. دولت ترامپ چارچوب زمانی معافیتها را در تلاش برای کاهش فروش محدود کرده بود، اما دولت بایدن آن را برای یک دوره ۱۲۰ روزه تمدید کرد. وزارت امور خارجه آمریکا میگوید که تلاش کرده «بخش طبقهبندی شده را در روزهای سهشنبه و چهارشنبه ۲۳ و ۲۴ نوامبر تحویل دهد، اما به دلیل بسته شدن دفاتر کنگره به مناسبت تعطیلات جشن شکرگزاری چنین اتفاقی ممکن نشد.»
در اثر این تاخیر، کنگره تا روز دوشنبه این اطلاعات را دریافت نکرد. وزارت امور خارجه در این معافیت تاکید میکند که فروش برق ایران به عراق در راستای منافع امنیت ملی ایالات متحده است. بر اساس این معافیت، شکست عراق در کاهش اتکا به برق ایران، ایالات متحده را ملزم به چشمپوشی از تحریمها برای فروش برق ایران به عراق کرده است. این معافیت که «به صلاحدید وزیر امور خارجه» اعطا شده، در شرایطی است که با پایان دور اول مذاکرات، به نظر میرسد ایران و ایالات متحده در بن بست قرار گرفتهاند.»
همچنین در این گزارش آمده است که «حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران روز جمعه سوم دسامبر در توییتر نوشت: «اگر غرب حسن نیت نشان دهد، توافق خوبی در دسترس است». به نظر میرسد این موضوع شامل حذف همه تحریمها و سایر اقداماتی است که با هدف بازداشتن ایران از تکمیل ساخت یک سلاح هستهای کاربردی انجام میشود. ایران در حال غنیسازی اورانیوم، تا سطوحی فراتر از ۲۰ درصد است که بر اساس شرایط فعلی توافق هستهای ممنوع است.»
واشنگتن فریبیکن ادامه داده است: «گزارشها نشان میدهد ایران در حال انجام اقداماتی برای غنیسازی اورانیوم با خلوص ۹۰ درصد است که تنها در ساخت تسلیحات هستهای کاربرد دارد. با این که دولت بایدن تاکید کرده که ایالات متحده اجازه نخواهد داد ایران از این دور مذاکرات به عنوان پوششی برای تسریع برنامه هستهای خود استفاده کند، گروه «اتحاد علیه ایران هستهای» روز جمعه اعلام کرد که تهران در حال اخاذی هستهای است.
در همین زمینه، مارک دی والاس، سفیر سابق ایالات متحده در سازمان ملل، در بیانیهای اعلام کرد: با سرعت کمی در حال حرکت در مسیر هستیم. رهبران جامعه بینالمللی تصمیم گرفتهاند بر آنچه به طور واضح و آشکار اتفاق میافتد چشم ببندند. برجام – با به رسمیت شناختن حق ایران برای غنیسازی اورانیوم – به دولت اصلی حامی تروریسم در جهان این امکان را داده است که به اخاذی هستهای که اکنون انجام میدهد متوسل شود.»
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۵ دسامبر ۲۰۲۱