مصرف گوشت قرمز در ایران طی سه دهه با کاهش ۶۶ درصدی روبرو شده است. مردم در حالی توان خرید گوشت قرمز را ندارند که قیمت‌ها این کالا در بازار همچنان در حال افزایش است.
بر اساس گزارش‌های هزینه- درآمد خانوار که از سوی بانک مرکزی ایران و مرکز آمار ایران منتشر می‌شود، میانگین مصرف گوشت قرمز هر خانوار ایرانی (مجموع خانوار نه فرد) از سالانه ۹۷ کیلوگرم در سال ۱۳۷۰ با کاهش ۷۷ درصدی به ۲۲ کیلوگرم در سال ۱۳۹۹ رسیده است.
یادآوری می‌شود که با توجه به اینکه بعد خانوار طی این مدت کاهش شدیدی داشته، با مدنظر قرار دادن این موضوع، آمارها نشان می‌دهد با میانگین خانوار ۴.۹ نفری در سال ۱۳۷۰ سرانه مصرف سالانه هر فرد حدود ۱۹.۸ کیلوگرم بوده است.
همچنین در سال ۱۳۹۹ که میانگین خانوار ۳.۳ نفر بوده، سرانه مصرف گوشت قرمز برای هر نفر به ۶/۷ کیلوگرم می‌رسد. به این ترتیب، مصرف گوشت قرمز خانوار طی ۳۰ سال اخیر ۶۶ درصد کاهش یافته است.
کاهش سرانه مصرف گوشت به دلیل افزایش قیمت این کالا است. همانطور که آمارها نشان می‌دهد گوشت قرمز از سفره بسیاری از ایرانیان حذف شده و بخشی از مردم ایران به ندرت توان خرید گوشت قرمز را دارند اما قیمت این کالا همچنان در حال افزایش است.
قیمت گوشت قرمز در روزهای گذشته نیز موج دیگری از افزایش را پشت سر گذاشته و هر کیلو گوشت گوساله تا ۲۱۸ هزار تومان افزایش قیمت داشته است.
علی اصغر ملکی رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی درباره افزایش قیمت‌ها در بازار گوشت گفته بود که «در یک هفته اخیر قیمت گوشت گوسفندی ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان افزایش نرخ را تجربه کرد. دلیل این افزایش نرخ را باید در قرنطینه گوسفندان برای صادرات به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس جستجو کرد.»
رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی افزوده بود که «دام‌ها با هدف صادرات در کرمانشاه و استان‌های جنوبی قرنطینه شده‌اند تا برای صادرات آماده شوند. هر دام پیش از خروج باید ۱۴ روز در قرنطینه بماند. قرار است دام‌ها از مرز باشماق خارج شوند و همین مساله باعث شده بازار داخلی دچار تنش شود.»
رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی در حالی صادرات را عامل گرانی گوشت عنوان کرده بود که مدیر عامل اتحادیه دام سبک گفته بود که هنوز یک رأس دام صادر نکردیم.
افشین صدر دادرس مدیر عامل اتحادیه دام سبک با اشاره به موانع صادرات دام گفته که «ارزش ارزی گوسفند صادراتی هنوز به گمرک اعلام نشده و هنوز ما از عدد مد نظر وزارت جهاد کشاورزی اطلاع نداریم. همچنین هماهنگی بین سازمان دامپزشکی با استان‌های مبدا وجود ندارد.»
افشین صدر دادرس علت افزایش قیمت اخیر گوشت قرمز را در نبود خوراک و مشکلات دامپروران اعلام کرده است: « ۲۸ درصد دام زنده کشور در اختیار دامداران عشایر است و ۷۲ درصد گوسفند و بز کشور دام غیرعشایر است. پس مسئولان وزارت کشاورزی بهتر است جدای از اینکه به عشایر خدمات ارائه بدهند به بخش دام سبک غیرعشایر نیز توجه داشته باشند اما توجه مجلس و دولت در این بخش صفر است.»
او با اشاره به کاهش ۵۴ درصدی واردات جو در سال ۱۳۹۹ گفته که «خوراک اصلی دام سبک و سنگین جو است. کاهش خوراک هم به معنی نابودی دام است. باید بگویم میزان تقاضا در این بخش که کاهش پیدا نکرد و ما به جای اینکه میزان واردات را باتوجه به تقاضا تنظیم کنیم واردات جو را کاهش دادیم و نتیجه کاهش عرضه افزایش قیمت جو می‌شود. از سوی دیگر اعمال این سیاست باعث شد قیمت جو داخلی نیز سرسام‌آور بالا برود. همچنین جوای که از بازارگاه نشت و قاچاق می‌شد در افزایش قیمت جو تاثیرگذار بود.»
این فعال صنفی افزوده که «افزایش قیمت جو باعث بالا رفتن قیمت دام سبک شد اما از طرف دیگر با شیوع بیماری کرونا با رکود بازار مواجه شدیم چرا که کرونا همه مراسم عروسی و عزا را تعطیل کرد و قیمت دام متناسب با نرخ تورم افزایش پیدا نکرد. قیمت دام ۲۸ درصد رشد کرد و در این شرایط دامدار سرمایه خود را از دست داد و مجبور شد برای کاهش هزینه دام خود را بفروشد. به همین دلیل لازم است که سیاست دولت در حوزه دام سبک تغییر کند و از این بخش حمایت‌های لازم را انجام دهد.»
افشین صدر دادرس با اشاره به اولویت در اعطای نهاده گفته که «اولویت اول به تولیدکنندگان مرغ، اولویت دوم به دامداران صنعتی شیری و اولویت آخر به دامداران سبک و سنگین روستایی داده شد. باید بگویم که در عمل چیزی به دامدار نمی‌رسید و این اواخر دامدار جو را کیلویی هفت هزار تومان خریداری می‌کرد و جو با ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست دامدار نمی‌رسید.»
او همچنین از شوک دیگری به هزینه‌های دامپروران با حذف ارز ۴۲۰۰ خبر داده و گفته که «با اصلاح نظام یارانه‌ای قیمت حدود ۱۱ هزار تومان خواهد شد و این افزایش قیمت یک شوک دیگر ایجاد می‌کند، از همین رو پیشنهاد می‌کنم بهتر است که از ابتدای سال اصلاح نظام یارانه‌ای اجرایی شود.»
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۲ ژانویه ۲۰۲۲