ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در کنفرانس خبری روز چهارشنبه بار دیگر تاکید کرد که فرصت «خیلی خیلی کمی» برای توافق با ایران باقی مانده است. او در ماههای اخیر بارها گفته که برای توافق چند هفته فرصت باقی مانده نه چند ماه، اما هفتهها یکی پس از دیگری سپری شده و مذاکرات احیای برجام نیز همچنان در پایتخت اتریش ادامه دارد.
همزمان شکاف در تیم مذاکرهکننده هستهای آمریکا به سرپرستی رابرت مالی، نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران رو به افزایش است و تا کنون سه عضو این تیم به دلیل اختلاف نظر با سیاست بسیار نرم مالی در قبال ایران این تیم را ترک کردهاند.
برخی چهرههای دمکرات مانند سناتور منندز نیز سیاست دولت بایدن برای بازگشت به توافق هستهای در حالی که ایران به سرعت به تولید سلاح هستهای نزدیک میشود را به باد انتقاد گرفتهاند.
ند پرایس در پاسخ به پرسشی درباره انتقادهای سناتور منندز گفت: «دیروز از همکار دیگرم درباره نگرانیهای ما در مورد پیشرفت هستهای ایران شنیدید. این پیشرفتهایی است که ایران پس از خروج دولت قبلی از برجام به آن دست یافت. توافق هستهای به طور کامل نظارت بر برنامههای هستهای ایران را حفظ میکرد و در آن زمان زمان لازم برای ایران به منظور جمعآوری مواد مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای یک سال ارزیابی میشد.»
حمله به دونالد ترامپ و مقصر جلوه دادن او بخشی از سیاست جدید کاخ سفید همزمان با درجا زدن مذاکرات در وین است که پیش از این اکسیوس از آن پرده برداشته بود. به گزارش این وبسایت به نقل از منابع آگاه، دولت بایدن تصمیم گرفته است برای پوشاندن ضعف خود در سیاست ایران، انگشت اتهام را بیشتر به سوی دونالد ترامپ نشانه برود.
این درحالی است که باوجود خروج ترامپ از برجام، ایران تا پایان دولت او گام بسیار بلندی در مسیر توسعه هستهای مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای برنداشت و همه گامهای مهم از جمله غنیسازی ۶۰ درصدی با سانتریفیوژهای پیشرفته در یک سال اخیر پس از روی کار آمدن دولت جو بایدن انجام شده است.
پرایس در بخش دیگری از اظهاراتش گفت که مدت لازم برای گریز هستهای ایران بهطور قابل ملاحظهای کوتاه شده است و دلیل آن تصمیم خروج از برجام است.
ترامپ خروج از برجام را در سال ۲۰۱۸ انجام داد و تا دو سال پس از آن استراتژی فشار حداکثری مانع پیشرفت قابل ملاحظه در برنامههای هستهای ایران شد. اما جو بایدن که از آغاز هدف تغییر یک به یک سیاستهای دولت ترامپ را دنبال میکرد، استراتژی فشار حداکثری را با خشنودسازی حداکثری جایگزین کرد. مقامات دولت بایدن در یک سالی که از آغاز مذاکرات احیای برجام میگذرد، در مقابل پیشرفت گسترده فعالیتهای هستهای ایران همچنان تاکید دارند آماده بازگشت دوجانبه به تعهدات و لغو تحریمها هستند.
این درحالی است که به اعتقاد بسیاری از ناظران، توسعه فعالیتهای هستهای ایران به ویژه در بخش افزایش ظرفیت علمی به اندازهای بوده که بازگشت از آن امکانپذیر نیست و این پیشرفت عملا توافق هستهای سال ۲۰۱۵ را بیمعنی میکند.
ند پرایس بدون اشاره به ضعف دولت بایدن در قبال ایران گفت: «خود را در شرایط نامطلوبی میبینیم و پنجره وین خیلی خیلی کوچک شده است چون ایران به نقطهای از پیشرفت هستهای نزدیک میشود که برجام را بیمعنی میکند.»
خبرنگار حاضر در کنفرانس خبری خطاب به پرایس گفت، خارج شدن ترامپ از توافق هستهای ایران را وادار به گام برداشتن در مسیر توسعه سلاح هستهای نکرده و این تصمیم تهران بوده است. اما پرایس جواب داد: اینکه ایران به جای چند ماه، چند هفته با گریز هستهای فاصله دارد نتیجه این است که خود را ملزم به اجرای تعهدات برجام نمیبیند.
هرچند برجام بخش اعلام شده از برنامههای هستهای ایران را تحت نظارت داشت، بخش اعلام نشده، شامل سایتهای هستهای در اطراف تهران و اصفهان یا پروژه هستهای نظامی تحت مدیریت محسن فخریزاده، از دید دوربینهای آژانس بینالمللی انٰرژی اتمی پنهان بود.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۳ فوریه ۲۰۲۲