وقوع آتشسوزی گسترده در تالاب میانکاله به تخریب دستکم ۲۰ هکتار از عرصههای طبیعی این منطقه منجر شد. این چهلودومین آتشسوزی میانکاله در یک سال اخیر است. در این مدت، بیش از ۳۰۰ هکتار از عرصههای طبیعی این منطقه به دلیل آتشسوزی از بین رفته است. شاهدان محلی میگویند در اغلب موارد، به دلیل نبود تجهیزات حرفهای، عملیات مهار آتش با وسایل ابتدایی انجام میشود که ساعتها طول میکشد. آتشسوزی اخیر نیز بیش از هشت ساعت ادامه داشت.
ظهر یکشنبه، اول اسفند، در جزیره اسماعیلسای میانکاله آتشسوزی گستردهای رخ داد که به گفته علی کلانه، رئیس ذخیرهگاه زیستکره میانکاله، چهلودومین آتشسوزی در میانکاله در سال ۱۴۰۰ بود؛ اما نسبت به موارد پیشین، گستره بیشتری داشت.
بر اساس اعلام این مقام محلی، در ۱۱ ماه منتهی به اسفند ۱۴۰۰، بیش از ۳۰۰ هکتار از عرصههای طبیعی میانکاله در آتشسوزیهای پیدرپی از بین رفتهاند. این آمار نشان میدهد که در منطقه حفاظتشده میانکاله، بهطور متوسط هر ماه نزدیک به چهار آتشسوزی رخ داده است.
در سال ۱۳۹۹ نیز حدود ۱۶ مورد آتشسوزی در تالاب میانکاله گزارش شد که طی آنها، نزدیک به ۳۸۰ هکتار از عرصههای طبیعی این منطقه نابود شد.
مسئولان محلی پس از هر آتشسوزی اعلام میکنند که در وقوع حادثه، عوامل انسانی نقش داشتهاند. از سوی دیگر، گزارشهای محلی و روایت شاهدان عینی این نکته را اثبات میکند که به دلیل نبود تجهیزات حرفهای، هم مهار آتش به کندی انجام میشود و هم گستره آن افزایش مییابد؛ اتفاقی که در آتشسوزی یکشنبه نیز تکرار شد و مسلم آهنگری، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست مازندران، به خبرگزاری فارس گفت که محیطبانان و دامداران تلاش میکنند با وسایل ابتدایی مثل بیل آتش را مهار کنند.
نبود تجهیزات کافی باعث شد آتشسوزی تا بیش از هشت ساعت ادامه پیدا کند. علی کلانه شامگاه یکشنبه به خبرگزاری ایرنا گفت که آتشسوزی حوالی ساعت ۲۲ بهطور تقریبی مهار شده است. رئیس ذخیرهگاه زیستکره میانکاله نیز تایید کرد که به دلیل باتلاقی و سختگذر بودن زمین، مهار آتش با تجهیزات دستی و غیرماشینی انجام شد. او گفت: «بعدازظهر یکشنبه درخواست هماهنگی برای اعزام بالگرد به محل وقوع حریق را به فرمانداری بهشهر اعلام کردیم؛ اما با توجه به تاریک شدن هوا امکان اجرای عملیات مهار حریق با بالگرد وجود نداشت.»
این ادعا در حالی مطرح میشود که آتشسوزی از ظهر یکشنبه آغاز شد و در صورتی که بالگرد در همان ساعات اولیه به منطقه اعزام میشد، خسارتهای ناشی از آتشسوزی کاهش مییافت.
مقامهای محلی هنوز خسارتهای ناشی از این آتشسوزی را برآورد نکردهاند اما کلانه گفت که دستکم ۲۰ هکتار از عرصههای طبیعی منطقه از بین رفتهاند. گزارشهای محلی نیز حاکی از آن است که آتش بهصورت کامل مهار نشده و امکان شعلهور شدن دوباره آن وجود دارد.
شبهجزیره میانکاله ۶۸ هزار هکتار وسعت دارد که از این میان، ۳۰ تا ۳۵ هزار هکتار خشکی و بقیه سطح تالابی است. فعالان محیطزیست این منطقه پیشتر به خبرگزاری رکنا گفته بودند که برای حفاظت از این منطقه گسترده و مهار آتشسوزیها فقط ۲۰ محیطبان، یک لودر و یک ماشین آبپاش در اختیار دارند.
مرداد ۱۴۰۰ در جریان یکی از آتشسوزیهای تالاب میانکاله ویدیویی در رسانههای اجتماعی منتشر شد که نشان میداد بخشهای زیادی از این منطقه در حال سوختن است و برای مهار حریق کاری صورت نمیگیرد. در این ویدیو، مسئول بسیج استان مازندران از دست خالی محیطبانان برای مقابله با آتش انتقاد کرد و از مسئولان خواست به داد این منطقه برسند.
تالاب میانکاله در سال ۱۳۴۸ و در جریان برگزاری کنوانسیون رامسر بهعنوان یکی از تالابهای مهم جهانی و پناهگاه حیاتوحش با درجه حفاظتی خاص ثبت و معرفی شد. وجود بیش از ۳۰۰ گونه جانوری و پوشش گیاهی متنوع این منطقه را به مکانی جذاب برای گردشگران و طرفداران حیاتوحش تبدیل کرده است؛ با این حال حتی حیاتوحش این زیستگاه بومی نیز از عوامل انسانی در امان نماندهاند و با اینکه از سال ۱۳۹۸ تاکنون تلفات مشکوک پرندگان میانکاله بارها خبرساز شد، دلیل اصلی این رخداد هنوز مشخص نیست.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۱ فوریه ۲۰۲۲