سرانجام دو گروگان دوتابعیتی در ازای پرداخت ۴۰۰ میلیون پوند به جمهوری اسلامی به «مقصد» رسیدند. مقامات جمهوری اسلامی همچنان ادعا می‌کنند که آزادی گروگان‌ها ربطی به برجام و پرداخت طلب ایران از بریتانیا ندارد.
به گزارش خبرگزاری رویترز نازنین زاغری- رتکلیف و انوشه آشوری، زندانیان دو تابعیتی که از سال‌ها پیش به اتهام جاسوسی در ایران به گروگان گرفته شده بودند، حدود ساعت یک بامداد به وقت محلی، پس از توقفی کوتاه در عمان به پایگاه نظامی «بریز نورتون» در آکسفوردشایر بریتانیا رسیدند. آنها با هم از هواپیما خارج شدند و در حالی که وارد ساختمان فرودگاه شدند لبخند زدند و دست تکان دادند.
لیز تراس، وزیر امور خارجه بریتانیا بلافاصله پس از ورود زاغری-رتکلیف و آشوری به پایگاه نظامی بریتانیا گفت: «۴۸ ساعت گذشته واقعاً سخت بود. انتظار می‌رفت که آنها آزاد شوند، اما ما تا آخرین لحظه مطمئن نبودیم، بنابراین ساعت‌های پرتنشی را گذارندیم و با این حال یک لحظه واقعاً خوشحال‌کننده برای خانواده‌‌ها رقم خورد.»
بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا هم فرصت را غنیمت شمرد و با انتشار پیامی در توییتر نوشت: «بسیار خوشحالم که تأیید کنم بازداشت ناعادلانه نازنین زاغری- رتکلیف و انوشه آشوری در ایران امروز به پایان رسیده است و آنها اکنون به بریتانیا بازگشتند.»
ریچارد، همسر زاغری-رتکلیف که در همه این سال‌ها برای آزادی نازنین در تلاش بود، قبل از ورود همسرش به خاک بریتانیا به رویترز گفت: «به نظر می‌رسد این مصیبت طولانی سرانجام به پایان رسیده است. تسلی خاطری است این فکر که ما حالا می‌توانیم یک خانواده عادی باشیم و دیگر مجبور نیستیم به جنگ ادامه دهیم، این سفر طولانی تقریباً به پایان رسیده است.»
حانواده انوشه آشوری نیز با انتشار بیانیه‌ای از همه کسانی که برای آزادی او تلاش کرده‌اند قدردانی و سپاسگزاری کردند. در این بیانیه گفته شده: «۱۶۷۲ روز پیش وقتی پدر و شوهرمان را به ناحق بازداشت و از ما گرفتند، بنیان خانواده‌مان متزلزل شد. اکنون، ما بنیان خانواده‌مان را می‌توانیم مجدداً بازسازی و تحکیم کنیم» که آن پایه‌ها با بازگشت سنگ بنای خود باشیم.»
بهای «رأفت اسلامی»
در فوریه سال جاری در زمانی که ۱۰ ماه از مذاکرات احیای برجام می‌گذشت و طرفین به حصول توافق نزدیک می‌شدند، جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد برای تبادل ۱۲ گروگان دوتابعیتی آماده است. شرط ایران رفع انسداد از دارایی‌های مسدود شده و آزادی شهروندان ایرانی بود که به اتهام دور زدن تحریم‌ها در زندان‌های غرب در بازداشت هستند.
دولت بریتانیا به دلیل تحویل ندادن تانک‌های مدل چیفتن که قرارداد آن بیش از چهار دهه پیش میان حکومت پهلوی و دولت وقت بریتانیا امضا شده بود، حدود چهارصد میلیون پوند به ایران بدهکار بوده است. دولت بریتانیا این مبلغ را به ایران پرداخت و مقامات قضایی نیز در ازای آن نازنین زاغری – رتکلیف و انوشه آشوری را آزاد کردند.
لیز تراس، وزیر خارجه بریتانیا با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: «بدهی شرکت تسلیحاتی “خدمات بین الملل نظامی” (IMS) به ایران با رعایت کامل تحریم‌های بریتانیا و تحریم‌های بین‌المللی و تمامی تعهدات قانونی تسویه شده است. از این اموال تنها برای خرید کالاهای بشردوستانه استفاده خواهد شد.»
تراس در ادامه این بیانیه درباره روند گفت‌وگوها برای آزادی این دو گروگان دوتابعیتی نوشته است: «در هفته اول، با خانواده همه زندانیان صحبت کردم و با همتای ایرانی خود در نیویورک ملاقات کردم. اکتبر و نوامبر گذشته، تیمی از مذاکره کنندگان وزارت خارجه را به تهران فرستادم تا آزادی بازداشت شدگان را تضمین کنند.دسامبر گذشته من با وزیر خارجه عمان ملاقات کردم تا از کمک دیپلماتیک عمان اطمینان حاصل کنم.»
وزیر خارجه بریتانیا در ادامه افزوده است: با این حال حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه در مورد آزادی همزمان نازنین زاغری و انوشه آشوری از زندان مدعی شد: «شاید از نظر زمانی روزهای آزادی و واریز پول نزدیک به هم بود، ولی ارتباطی بین این دو مسئله وجود ندارد و آزادی این دو فرد با نگاه انسانی در ایران محقق شد و اخبار منتشر شده مبنی بر گرفتن پول و آزادی این افراد نادرست و غیردقیق است.»
مقامات قضایی جمهوری اسلامی می‌گویند محکومیت زاغری در ایران به اتمام رسیده بود و انوشه آشوری نیز شامل «رأفت اسلامی» شده است.
برگرفته از سایت رادیو زمانه، ۱۸ مارس ۲۰۲۲