صادرات زعفران در دیماه ۱۴۰۰ نسبت به زمان مشابه سال قبل، ۶۳ درصد کاهش یافت. صادرات این محصول در بهمنماه نیز ۵۰ درصد کمتر شد. این خبر را علی حسینی، عضو شورای ملی زعفران، اعلام کرد و با استناد به آمار گمرک گفت که ایران بخشی از بازارهای صادراتی خود را از دست داده است.
عضو شورای ملی زعفران کاهش فروش این محصول را با افزایش جهشی قیمت آن مرتبط دانست اما در عین حال تاکید کرد که کاهش صادرات زعفران در ماههای گذشته هنوز «عارضهیابی» نشده است.
علی حسینی درباره چشمانداز تولید زعفران در سال ۱۴۰۱ نیز به خبرگزاری ایلنا گفت: «حدود ۸۰ درصد زعفران صادر و ۲۰ درصد آن در داخل مصرف میشود؛ از این رو کالای صادراتی نیازمند تدوین چشمانداز صادراتی شفاف و واقعی است.»
او با انتقاد از «نگاه غیرواقعی» دولت به صادرات زعفران تاکید کرد: «صادرکنندگان در شرایط تحریم و با پذیرش خطرات و ریسک بسیار برای صادرات اقدام میکنند. از سوی دیگر، برای دریافت ارز حاصل از صادرات با چالشهای جدی مواجهاند. دولت به این موضوع و مشکلات پیش روی صادرکنندگان واقف است اما برای رفع این موانع عزم جدی وجود ندارد؛ چرا که در تصمیمگیریهای کلان، فعالان این حوزه دخالت داده نمیشوند و به نظرات آنها توجه نمیشود.»
این فعال اقتصادی در ادامه به تاثیر بارندگی در میزان تولید زعفران پرداخت و افزود که در سال ۱۴۰۰، تولید زعفران تا ۷۰ درصد کاهش پیدا کرده و این اتفاق به دلیل خشکسالیهای این سال رخ داده است. به گفته او، کاهش تولید موجب شد صادرکنندگان برخی بازارها را از دست بدهند و در چنین شرایطی، رقبا فرصت یافتند زعفران را با قیمت مناسب و در حجم زیاد به بازارهای جهانی وارد کنند.
علی حسینی هشدار داد که تداوم این روند برای صادرات زعفران ایران خطری جدی به شمار میرود؛ به خصوص اینکه بر اساس پیشبینی او، میزان تولید در سال جاری نیز با ایدهآل فاصله دارد.
این فعال اقتصادی با بیان اینکه ایران پیشتاز تولید زعفران در جهان است، گفت: «به دلیل اینکه نتوانستیم محصول باکیفیت و با قیمت مناسب تولید کنیم، رقبای ما با جدیت تلاش دارند که این افتخار را از ما سلب کنند.»
عضو هیئت رئیسه شورای ملی زعفران پیشتر نیز گفته بود که در حال حاضر ۹۰ درصد زعفران دنیا در ایران تولید میشود؛ با وجود این، ایران نمیتواند بازار را مدیریت کند. او با انتقاد از ورود «افراد غیرمتخصص» به این بخش، تاکید کرده بود: «زیرساختهای تولید، توزیع و تجارت زعفران در ایران فراهم نیست و اگر انتظار داریم محصولی که تولید میکنیم جهش صادراتی داشته باشد، به جای متهم کردن دیگران و سخنان دستوری، اقدامهای زیربنایی انجام دهیم تا زعفران ایران بتواند جایگاهش در بازارهای جهانی را حفظ کند.»
بر اساس اعلام حبیبالله مظفری، مشاور مدیریت صادرات زعفران، در حال حاضر پنج کشور اسپانیا، چین، افغانستان، امارات متحده عربی و هنگکنگ فعالانه به عرصه تولید و صادرات زعفران وارد شدهاند. به گفته او، چین و افغانستان در زمینه تولید زعفران مطرحاند و اسپانیا، امارات متحده عربی و هنگکنگ نیز در بخش فروش و بازاریابی زعفران فعالیت میکنند.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۲ مارس ۲۰۲۲